🔺 پیامهای حادثه مرگ دو کودک اراکی برای ما دندانپزشکاندکتر
#هدیه_توتونی استادیار گروه سلامت دهان و دندانپزشکی اجتماعی دانشکده دندانپزشکی مشهد
خبر حادثه مرگ دو کودک خردسال اراکی در مطب دندانپزشکی به اندازهای دردناک بود که علاوه بر سایتهای خبری پزشکی، بازتاب گستردهای در سایتهای عمومی و شبکههای اجتماعی داشت و البته بار دیگر، قدرت فضا و شبکههای مجازی برای مطالبات اجتماعی و پیگیری خواستهها در یک جامعه مدنی را ثابت کرد
از اولین ساعات انتشار خبر، واکنشهای مختلفی به این موضوع نشان داده شد و درنهایت با گذشت تقریبا ۳ماه از دومین حادثه، رای هیئت بدوی نظامپزشکی اراک صادر و اقدامات عملی و برخورد با دندانپزشک انجام شد.
بااینحال، نیکوست قبل از فراموش کردن این تیترهای خبری، دقایقی در مورد آن بیندیشیم و اقدامات عملی برای پیشگیری از بروز مجدد حوادث اینچنین را از همین حالا آغاز کنیم یا اگر انجام دادهایم، با جدیت بیشتری در اجرای آنها مصمم باشیم.
۱. با مطالعه گزارشات پزشکی قانونی، به نظر میرسد قسمت پررنگ این حادثه، عدم ارتباط مناسب با کودک و هدایت رفتاری اوست. در حقیقت، خلاء وجود گایدلاینهای رفتاری بومی برای ما دندانپزشکان در برخورد با موارد مختلف بیش از پیش مشخص شد. هرچند گایدلاینهای مربوط به کشورهای غربی به زبان انگلیسی سالهاست موجودند و اگرچه میتوانند الگوی نسبتا مناسبی برای دندانپزشکان باشند، وجود گایدلاین بومی که توسط اساتید داخلی و برخواسته از پژوهشهای انجامشده در کشور و تجربه بالینی اساتید ایرانی باشد، چاپ و انتشار آنها و نیز جدیت در برگزاری آزمونهایی در دوران تحصیل از این گایدلاینهای بومی در بدو ورود به بخشهای بالینی تا حد زیادی سودمند است. انجمنهای دندانپزشکی با همراهی اساتید دانشگاهی میتوانند در این اقدام پیشگام باشند.
۲. بنا به گزارش پزشکی قانونی، هیپوکسی رخ داده یکی از علائم آشکار و قابل تشخیص بوده است.
با توجه به شواهد علمی موجود، هیپوکسی چهارمین علت مرگ در دندانپزشکی پس از عوارض مربوط به داروی بیحسی، سکته قلبی، و عفونت است.
این ریسک در کودکان خردسال به دلیل حجم تنفسی کمتر افزایش مییابد. مطالعه و آموختن ویژگیهای فیزیولوژیک کودکان یکی از ارکان ضروری درس دندانپزشکی کودکان است. کتاب پزشکی کودکان نلسون، دید وسیع و راهکارهای بسیار خوب در مورد این ویژگیها و تفاوتها با بزرگسالان میدهد.
بهنظر میرسد، این پیشنهاد
#بیانیه_کاسکادا که توسط دانشمندان بنام دندانپزشکی نوشته شده، قابل تامل بیشتری باشد، که رشته دندانپزشکی به صورت یک تخصص پس از تحصیل در رشته پزشکی درآید، یا اینکه پس از ۴سال تحصیل در رشته پزشکی ۳سال دندانپزشکی بالینی گذرانده شود، یا در نهایت در هر بخش بالینی دندانپزشکی، کتب پزشکی مرتبط تدریس شود و درمورد راهبردهای عملی آنها گفتگو شود.
۳. به نظر میرسد زمان عمل به جمله "وقت آن رسیده تا ما دندانپزشکان در مورد اشتباهاتمان با هم گفتگو کنیم" (
#علی_کاظمیان) دیری است که فرا رسیده است. نیکوست اگر اساتید و دندانپزشکان موارد مشکل هدایت رفتاری و بعضا هدایت نادرست را که قبلا برای خودمان اتفاق افتاده، برای یکدیگر بازگو کنیم و البته خِرَدی را که آن تجربه به ما افزوده و چراغ راه امروزمان شده را با دانشجویان و با یکدیگر درمیان بگذاریم و دستِکم از بار جانی خطاهای آینده بکاهیم چرا که "دیکته نانوشته، بدون اشتباه است".
۴. جستجوی ساده در گوگل، نشان میدهد که دندانپزشک نامبرده دانشآموخته یکی از بهترین دانشکدههای دندانپزشکی ایران است که نشان میدهد دانشاموزان واردشده به دانشگاهها، دانش را میگیرند (اگر بگیرند) اما توانمند نمیشوند. مشکل کجاست؟ دانشجو، سیستم یا استاد؟ به نظر میرسد اگر حتی انگیزه دانشجویان را در نازلترین سطح سائقهای انسانی، یعنی نیاز مادی و تنها تمایل به کسب درآمد، درنظر بگیریم، پس دانشجو باید برای این هدف نیز خوب بخواند، خوب بداند و خوب عمل کند. بنابراین، به نظر میرسد سیستم پذیرش دانشجویی که با جان انسانها سروکار خواهد داشت، عملکرد صحیحی نداشته است و اساتید دانشگاهی نیز به تعامل با دانشجویان و سنجش مناسب آنان اقدام نکردهاند.
در پایان به کلامی از استادم دکتر جمشید باقری، از اساتید پیشکسوت ترمیمی، اشاره میکنم که در سالهای ابتدایی ورودم به کسوت هیئت علمی بیان کردند: دانشجو، جوینده دانش است، در همه دورانها دانشجویان تشنه فراگیری بودهاند و هستند، این ما (هیئت علمی) هستیم که باید هنرِ کار کشیدن از دانشجو و توانمندکردنشان را داشته باشیم
این واقعه باگها و حفرههای موجود در آموزش دندانپزشکی کشور را بیش از پیش آشکار کرد. همچون یک تیتر خبری فراموشش نکنیم، گفتگو کنیم و خِرَد حاصل از آن را مورد استفاده قرار دهیم.
آیینه چون نقش تو بنمود راست
خود شکن، آیینه شکستن خطاست
پایگاه خبری دندانه
@dandanechannel