آتش افروخته و سده شد جشن سده در دهم بهمن یکی از مهم‌ترین جشن‌های ایرانیان باستان است که هنوز در برخی از شهرهای ایران همچون کرمان برگزار می‌شود. این جشن دو سه سال است به دلیل کرونا برپا نمی‌شود. بسیاری ریشه این جشن را در دوران پیشدادی می‌دانند؛ جشنی برای کشف آتش. برخی هم به نجات از دست ضحاک اعتقاد دارند
فردوسی می‌گوید: «هوشنگ پادشاه پیشدادی، که شیوهٔ کشت‌وکار، کندن کاریز، کاشتن درخت… را به او نسبت می‌دهند، روزی در دامنهٔ کوه ماری دید و سنگ برگرفت و به سوی مار انداخت و مار فرار کرد؛ اما از برخورد سنگ‌ها جرقه‌ای زد و آتش پدیدار شد.»
هم در کتاب «التفهیم» و هم «آثار البقائیه» ابوریحان، از پدید آمدن آتش سخنی نیست بلکه آن را افروختن آتش بر بام‌ها می‌داند که به دستور فریدون انجام گرفت.
در نوروزنامه آمده: «آفریدون همان روز که ضحاک بگرفت جشن سده برنهاد و مردمان که از جور و ستم ضحاک رسته بودند، پسندیدند و از جهت فال نیک، آن روز را جشن کردندی و هر سال تا به امروز، آیین آن پادشاهان نیک عهد را در ایران و دور آن به جای می‌آورند.»
