#بخش_اول
📜🕯️🖋️برآمدن سامانیان
✅حمدالله مستوفی درباره آغاز کار سامانیان آورده است که پدر سامان را چون روزگار سخت شد به ساربانی و شتربانی پرداخت ولی با شنیدن دو بیت شعر از حنظله بادغیسی پای در وادی عیاری نهاد و پس از اندک مدتی بر شهر آشناس مستولی شد این حکایت در هیچ یک از منابع متقدم نیامده و به نظر میرسد حمدالله مستوفی و به تبع او خواندمیر ، آنرا با آنچه درباره احمد ابن عبدالله خجستانی نقل شده، خلط کرده اند.
✅ گویا سامان خدا بر بلخ حکومت داشته و در پی کشمکش با دشمنان خویش آنرا از دست داده بود او به آسد بن عبدالله قسری والی خراسان (۱۰۵-۱۰۹ و ۱۱۷ ۱۲۰ق) پناه جست و با کمک وی حکومت بلخ را از دشمنان خود بازگرفت. سامان خدا که گویا تا آن هنگام بر آیین زردشتی و به قول گردیزی «مغ بود»، به دست اسد اسلام آورد و به جهت دوستی او پسر خویش را اسد نامید.
✅به هنگام قیام ابومسلم در ،خراسان سامان به او پیوست و هنگامی که علی بن عیسی بن ماهان از جانب هارون الرشید حکومت خراسان یافت (۱۸۰-۱۹۱ق) وارد دستگاه وی شد و در زمان حکومت او از دنیا رفت. بعدها ،نوح احمد یحیی و الیاس، فرزندان اسد بن سامان در حمایت از کیان خلافت کوشیدند پس از قیام رافع بن ليث بن نصر بن سیار در ماوراءالنهر و استیلای او بر سمرقند در ۱۹۰ ق، هرثمه بن اعین که به جای ابن ماهان از سوی هارون الرشید والی خراسان شده بود در ۱۹۲ق سمرقند را سخت محاصره کرد.
✅ فرزندان اسد به دستور مأمون به یاری هرثمه برخاستند، و سرانجام خطر گسترش فتنه رافع و تسلط وی بر همۀ خراسان مرتفع شد. مأمون فرزندان رافع را به پاس این خدمت نواخت.
در ۲۰۴ق غسان بن عباد والی خراسان (۲۰۲-۲۰۵ق) به سفارش مأمون هر یک از فرزندان اسد بن سامان خدا را بر شهری امارت داد سمرقند را به نوح فرغانه را به احمد چاچ و آشروشنه را به یحیی (وفات: ۲۵ ربیع الثانی ۲۴۱) و هرات را به الیاس سپرد چون طاهر بن حسین ذوالیمینین، سرسلسله طاهریان در ۲۰۵ق به جای غسان والی خراسان گردید فرزندان اسد به عنوان دست نشاندگان طاهریان در مقام خود ابقا شدند.
✅ بررسی سکه ها نشان میدهد که فرزندان اسد در آغاز خود را به همچون حاکمانی جداگانه بلکه مانند اعضای یک خاندان میشمردند که در رأس آن نوح بن اسد قرار داشت چنان که نخستین سکه مسی سامانی را به نام او ضرب کرده اند در یکی از این سکه ها که در بنکت ، قلمرو یحیی ضرب شده، نام نوح نقش شده است.
🆔@conference_iranvich🔥