🔥جشن_مهرگان شاد باد 🔥
روز مهر(16) از ماه مهر تقویم باستانی معادل با ده مهر ماه تقویم جلالی، زمانی است که نام روز و ماه با هم یکی میشود و بنابراین زمان برپایی جشنی به نام مهرگان(-OIr. *miθrakāna)، که به مهر/میترا، (ر.ک. #مهر (ايزد پیمان) اختصاص دارد.
🌿مهرگان همانند نوروز و با اهمیتی هم سنگ نوروز، روز جشن اعتدال پاییزی، برداشت خرمن و جمع آوری خراج، از دیدگاه دینی روز آفرینش خورشید و بزرگداشت بغ مهر/میترا. از دیدگاه اساطیری، قیام کاوه و پیروزی فریدون بر ضحاک و بر تخت نشستن فریدون بر تخت در این روز است:
🍃به روز خجسته سرِ مهر ماه
به سر بر نهاد آن کیانی کلاه
🍃زمانه بی اندوه گشت از بدی
گرفتند هر کس ره بخردی
🍃دل از داوریها بپرداختند
به آیین یکی جشن نو ساختند
🍃نشستند فرزانگان شادکام
گرفتند هر یک ز یاقوت جام
🍃میِ روشن و چهره شاه نو
جهان نو ز داد از سرِ ماه نو
🍃بفرمود تا آتش افروختند
همه عنبر و زعفران سوختند
🍃پرستیدن مهرگان دین اوست
تنآسانی و خوردن آیین اوست
🍃اگر یادگارست ازو ماه و مهر
بکوش و به رنج ایچ منمای چهر
🌿در دوره هخامنشی پیروزی داریوش بر گئومات مغ به این روز نسبت داده شده است. شاه هخامنشی در چنين روزي جامه ارغواني میکرد و به پايکوبي و شادماني مي پرداخت.
🌿به همین ترتیب در دورههای بعدی، حوادث مهم دینی را به این روز نسبت دادند، ابن بلخی: "روز سرکوب مزدکیان توسط خسرو انوشیروان". این رویه در دوران پس از اسلام هم تکرار شده است.
🌿پس از اسلام، از زمان خلیفکان عباسی مهرگان (عر. مهرجان) به عنوان جشنی غیر مذهبی و با شکوه، همچون نوروز (عر. نَیریز)، در تقویم حکومتی جای گرفت و در سراسر قلمرو انیرانی عباسیان از یمن و مصر تا اندلس، برگزار میشد.
روزی که به گفته جاحظ، شاه "کارها و شغلها" را تعیین میكرد.
مسعود سعد سلمان:
🍃روز مهر و ماه مهر و جشن فرخ مهرگان
مهر بفزا ای نگار ماه چهر مهربان
🍃مهربانی کن به جشن مهرگان و روز مهر
مهربانی کن به روز مهر و جشن مهرگان
🍃جام را چون لاله گردان از نبید باده رنگ
وندر آن منگر که لاله نیست اندر بوستان
🆔@conference_iranvich🔥