View in Telegram
📜🕯️🖋️دین داری خسرو انوشیروان
✅دین همواره جزئی جدانشدنی از زندگی مردم باستان بود و دولت مردان نیز به تبع مردم از دین برای بسط قانون و حاکمیت به جامعه بهره میبردند. در اعمال شخصی شاه دین نقش مهمی را ایفا می کرد، داریوش یکم در کتیبه شوش خود میگوید اهورامزدا از آن من است و من از آن اهورامزدا هستم.
✅ دینداری شاه به عنوان یک فریضه مهم در دین زردشتی مورد اشاره قرار گرفته است. در دینکرد سوم در جمع فضایل بیست گانه که باید در شهریار گرد آیند آمده است که:« یکی دیگر گزینش به دینی است؛ زیرا از رهگذر گزینش به دینی کشوربانان است که تودگان به دین نیک گراینده میشوند.»
✅اردشیر پاپکان نیز دین داری شاه را از ملزومات مهم کشورداری میدانست: «بدانید در یک کشور هیچ گاه یک سردار دینی نهانی با یک شهریاری ،آشکار، هرگز با هم نسازد جز آنکه سرانجام آنچه را که در دست سررشته دار شاه بوده سردار دینی از دست او گرفته است. زیرا دین بنیاد است و شاهی ستون و کسی که بنیاد را در دست دارد بهتر تواند بر کسی که ستون را دارد چیره شود و همه بنا را به دست گیرد.»
✅ خسروانوشیروان نیز به میزان زیادی تحت تأثیر دین زردشتی بود در متن پهلوی اندرز خسرو قبادان آمده است: «این را میدانم که از پیش هرمزد خدای آمده ام و برای بستوه آوردن دروج ایدر هستم و باز به پیش هرمزد خدای باید شدن
✅پس از مشاجرات فراوان و سرکوب مزدکیان، خسرو اصلاحات و برنامه های نوینی را در جهت دینداری مردم جامعه در پیش گرفت گردیزی از زبان خسرو آورده است دین آموزید و کار دین را بپردازید تا اندر شناختن و دانستن دین ماهر گردید تا چون مزدکی بیرون آید مخرقه [کذب و دروغ] خویش بر شما روا نتواند کرد.»
✅ روایتی در دست است که تدوین نهایی اوستا را به زمان انوشیروان نسبت میدهد که شاید تحت تأثیر قیام مزدکیان بود بنا به این روایت او مجمعی از موبدان به ریاست وہ شاپور موبدان موبد تشکیل داد و ۲۱ نسک اوستا را تعیین کردند و بر آن مهر زدند. ظاهراً انوشیروان در رابطه با اصلاحات دینی جزم اندیش نبوده است. در روایتی که ابن اثیر آورده از زبان انوشیروان بیان شده است که من در شیوه کار هندیان و رومیان نگریستم و خوبیهای آنان را برگزیدم خواهشهایمان ما را به سوی خوشی ها نکشاند و همه اینها را برای نمایندگان و یارانمان در دیگر کشورها نوشتیم.
✅فردوسی نیز در تک بیتی تسامح دینی شاه را می ستاید. بنا بر روایت فردوسی چون از او می خواهند که مسیحیان و یهودیان را آزار دهد پاسخ میدهد:
چنین داد پاسخ که شاه سترگ / ابی زینهاری نباشد بزرگ
📙منبع:موازین دینی و اخلاقی در کشورداری خسرو انوشیروان
📙نویسنده:جناب آقای #امین_بابادی دانشجوی دکترای تاریخ ایران باستان دانشگاه تهران
🆔@conference_iranvich🔥
Telegram Center
Channel