بریده‌ها و براده‌ها

▶️ همانطور که در مطالب پیشین در نگاهی به طرح بررسی بودجه خانوار در مناطق شهري ايران در سال 1395نیز آمد، بررسي بودجه خانوار از اساسي ترين مطالعات آماري كه به منظور نيل به اهداف مختلف اقتصادي و اجتماعي و برنامه ریزی های گوناگون، در اغلب كشورهاي جهان به عنوان یک مطالعه پایه ای و ضروری انجام می پذیرد. از طريق اين بررسي مي توان به چگونگي هزينه ها و درآمدهاي خانوارها و روند تغييرات آن ها و نيز آمار و اطلاعات بسیار گوناگون و پرکاربرد ديگري دست یافت. در مطلب پیشین نگاهی گذرا به سهم گروههای مختلف هزینه ای همچون خوراک و پوشاک و مسکن و ... از هزینه های خانوار داشتیم در این مطلب قصد داریم به بررسی اجمالی از هزینه ها و درآمدهای ناخالص خانوارهای شهری ایران به تفکیک استان، برمبنای نتایج آخرین طرح بررسی بودجه خانوار کشور در سال 1395 بپردازیم.
هزينه خانوار عبارت است از ارزش پولي كالاها و خدماتي كه طي دوره مورد بررسي توسط خانوار براي مصرف جاري و يا آتي اعضاي خود و يا هديه به ديگران تهيه شده باشد .گفتنی است در هزينه هاي خانوار مندرج در بودجه خانوار، رقم هزينه هاي مسكن علاوه بر اجاره پرداختي توسط خانوارهاي اجاره نشين شامل ارزش اجاره احتسابي خانوارهاي مالک مسكن شخصي نيز مي باشد.
بر این اساس و همانطور که در نقشه و نمودار میانگین هزینه میانگین هزينه ناخالص سالانه يك خانوار ساكن در مناطق شهري استانهای مختلف نیز به خوبی مشخص است هزینه خانوار شهری دراستان تهران با ماهانه چیزی در حدود 5 میلیون و دویست هزار تومان (به صورت سالانه در حدود 62 میلیون تومان )بيشترين و استان لرستان با ماهانه تقریبا یک میلیون و هشتصد و پنجاه هزار تومان (به صورت سالانه در حدود 22 میلیون تومان ) كمترين هزينه را به خود اختصاص داده اند. همچنین پس از استان تهران، به ترتیب استانهای کهگیلویه و بویراحمد، بوشهر، البرز و خراسان جنوبی بیشترین هزینه ناخالص ماهانه خانوار شهری در کشور دارا هستند و در مقابل استانهای کردستان، آذربایجان شرقی، خراسان شمالی، هرمزگان، خراسان رضوی و سیستان و بلوچستان حائز کمترین هزینه خانوار شهری در میان استان های کشور بوده اند.
در آمارهاي گزارش بودجه خانوار بانک مركزي، درآمد معادل با «مجموع درآمد پولي و غيرپولي» در نظر گرفته ميشود كه اجزاي مختلفي را در برميگيرد و لزوماً به معناي «ميزان دريافتي نقدي خانوارها» طي يک سال نيست؛ مطابق تعريف اين گزارش،« انواع درآمد پولي عبارتند از: درآمد از مزد و حقوق (بخش دولتي، خصوصي و تعاوني)، درآمد از مشاغل آزاد (كشاورزي و غيركشاورزي)، درآمدهاي متفرقه و درآمد حاصل از فروش كالاهاي دست دوم ». همچنين، درآمد غيرپولي عبارت است از «ارزش اجاري مسكن شخصي، در برابر خدمت و رايگان و ارزش كالاها و خدمات در برابر مزد و حقوق، رايگان (نه از خانوار ديگر)، توليد براي مصرف در خانه، از محل كسب كشاورزي و غيركشاورزي به هر طريق».
از نظر متوسط درآمد ناخالص سالانه يك #خانوار_شهري باز هم ، استان تهران با ماهانه چیزی در نزدیک به 5 میلیون و دویست هزار تومان (به صورت سالانه در حدود 59 میلیون تومان)بيشترين و استان #لرستان با ماهانه اندکی بیش از دو میلیون و پنجاه هزار تومان (به صورت سالانه در حدود 25 میلیون تومان) كمترين درآمد را دارا بوده است. . همچنین پس از استان تهران، به ترتیب استانهای بوشهر، البرز، کهگیلویه و بویراحمد و قزوین بیشترین درآمد ناخالص ماهانه خانوار شهری در کشور را دارا هستند و در مقابل استانهای سیستان و بلوچستان، خراسان شمالی و کرمانشاه دارای کمترین #درآمد خانوار شهری در میان استان های کشور بوده اند.
مقايسه درآمد و هزينه #بودجه_خانوار استانهای کشور نشان مي دهد كه اگر چه درآمد استانهایی همچون #تهران و کهگیلویه و بویراحمد به نسبت دیگر استانهای کشور بیشتر است اما در واقع در ۱۴ استان درآمد ناخالص کمتر از #هزینه‌ های ناخالص خانوارها بوده، که این یعنی کسری بودجه خانوارها در این استان‌ها که برای استان #کهگیلویه_وبویراحمد به رقمی بالغ بر 800 هزار تومان کسری بودجه در ماه بالغ می گردد .در مقابل در ۱۷ استان کشور شرایط برعکس است، یعنی درآمدها نسبت به هزینه ها بیشتر است و به بیانی خانوارها در وضعیت مازاد بودجه قرار دارند، در این سال استانهای مانند چهارمحال و بختیاری، هرمزگان، خراسان رضوی و همچنین البرز ماهیانه مازاد درآمدی بیش از سیصد هزار تومان داشته اند.
دلیل کسری و مازاد بودجه در استان‌های کشور به شکلی مستدل و منطقی مشخص نیست؛ لااقل نمی‌توان دلیل منطقی در بررسی اطلاعات منتشر شده برای این موضوع یافت. این تفاوت ها تا حدودی باعث پدید آمدن نوعی ابهام در صحت اطلاعات می گردد که به نظر می رسد بیشتر ناشی از عدم اظهار صحیح هزینه و درآمد خانوارها از سوی خانوارها باشد.
🆔 @strategicdata
🌐 www.naghshclick.com

🔹 مقایسه روند متوسط‌ #درآمد سالانه‌ي ‌يك ‌#خانوار شهري و روستايي
طی 34 سال گذشته (ارقام به هزار ريال)

🆔 @strategicdata