.
وفاق؛ امکانناپذیریِ ابهام 📝دکتر نفیسه آزاد | پژوهشگر جامعهشناسی
«وفاق» بهلحاظ معنای، کلمهای کُلی، مبهم با بار معناییِ مثبت است. همه این ویژگیها در دنیای ادب، بسیار جذاب و در دنیای سیاست بسیار خطرناکند. میدانِ عملی و واقعی سیاست از بلوکهای قدرت و بازیگرانی با محدوده اختیارات و توانمندیهای نسبتاً مشخص ساخته شده است؛ تولد یک کلمه جدید یا بر اساس معادلاتِ واقعی است یا بر اساسِ ابهامِ مطلوبِ یکی از بازیگران یا بر اساس روندِ مبادلات و معاملاتی میان بلوکهای قدرت که برای عرصه عمومی شفاف نیست. «وفاق» در قالبِ چنین ابهامی زاده شده است. واضح نیست این وفاق به کار چه کسی یا حل کردن چه مسئلهای یا پیشبردن چه پروژهای قرارست بیاید. در چنین شرایطی سرنوشتِ «وفاق» هم مانند کلماتِ سیاسیِ دیگری که بدون زمینه متولد شدند خواهد بود: در بهترین حالت خیلی زود از یادها میرود.
اما مسئله مهمتر این است که وفاق در مدتِ حیات خود چه کارکردی خواهد داشت؟ پروژه «وفاقسازی» تا چه مرزهایی پیش خواهد رفت؟ چه گروههایی را متنفع میکند و چه گروههای جدیدی میزاید که برعکسِ خودِ کلمه در سپهر سیاسی باقی خواهند ماند. آیا وفاق برخلاف ادعای دوستدارانش، منجر به تقویت چندباره قدرتهای موجود نمیشود و یا پرسش مهمتر چرا «وفاق» باید جانشین ترم شناختهشده و معتبر سیاست یعنی «اتتلاف» شود؟ چرا گروههای سیاسی در ایران از استفاده کردن از ترمهای استاندارد سیاسی طفره میروند و به جای آن برای سپهر سیاسی دائما در حال ضربِ کلماتِ جدید هستند؟
تلاش برای پاسخدادن به این پرسشها، از روی رویدادها و اتفاقاتی که به شکل پسینی به اسم وفاق افتاده است، تلاش برای روشنکردن میدانِ واقعیِ سیاست در ایران و چشماندازِ پیش روی آن خواهد بود.
🌐تلگرام | اینستاگرام | پخش زنده | سایت | مطالعات دیالوگ