💥خرها سوار آدمها...!
✍️علی مرادی مراغه ای✅کاریکاتوری در مجله ماندگار و اثرگذار ملانصرالدین به سردبیری جلیل محمد قلی زاده وجود دارد که در آن، بجای اینکه آدمها سوار خرها شوند خرها سوار آدمها شده اند!
البته در سالهای اخیر نیز عکسی در صفحات مجازی اعم از فارسی یا انگلیسی بولد شده که در آن، سربازی خری را کول کرده و در زیر آن به اشتباه نوشته شده که مربوط به جنگ جهانی دوم است و بخاطر اینکه اینجا میدان مین بوده و چون جناب خر، خطر مین را تشخیص نمی دهد و ممکن است پایش را روی مین گذاشته همه را به کشتن دهد در نتیجه، سربازی آن را کول کرده تا خطر انفجار مین در میان نباشد مثلا اینجا را ببینید.
همین عکس در دوران همه گیری کرونا نیز در همه جا منتشر شد و زیرش هم مدام می نوشتند که «مواظب خرهای اطرافتان باشید چون ممکن است ماسک نزنند و رعایت نکنند و شما را مبتلا کنند!»
بنابراین، با تحریف اطلاعات مربوط به عکس، یک پیام اخلاقی از آن بیرون آورده شده یعنی اینکه، در زمان خطر، مواظب خرهای اطرافتان باشید!
به عبارتی، خردمندان باید در مواقع خطر، نادانان و خرها را تحت کنترل خود درآورند...!
♦️اما به چندین دلیل این عکس مربوط به جنگ جهانی دوم یا میدان مین نیست بلکه مربوط به جنگ الجزایر با فرانسه است:
اولا لباس سربازان استفاده شده در آن نمی تواند مربوط به جنگ جهانی دوم باشد.
ثانیا در یک میدان مین گذاری شده سربازان اینچنین پراکنده حرکت نمی کنند خودَ اینگونه حرکت کردن، عینِ خریت است. در میدان مین گذاری شده سربازان پشت سرهم و با فاصله حرکت می کنند....
بعدا نیز مشخص شد سربازی که اولاغ را حمل می کند یک مسلمان الجزایری بوده اما در تیپ سیزدهم فرانسه خدمت می کرده و چون این سرباز تنومند و خمپارهانداز بوده و قادر به حمل تجهیزات سنگین بار بوده در نتیجه، در منطقه جبل الجزایر به این کره اولاغ گرسنه برخورد کرده و از روی مهربانی و شفقت کره اولاغ را از تلف شدن نجات داده و آنرا به پایگاه می رساند و مدتی نیز در آنجا نگهداری کرده اسم اش را «بامبی» می گذارند...
وقتی این عکس در روزنامه های مچ (چاپ پاریس) و روزنامه دیلی میرر(چاپ لندن) در شماره 16 فوریه 1959 درج می گردد جناب بامبی یعنی خر شهرت جهانی پیدا کرده و آن سرباز مذکور نیز به دلیل شجاعت و انسانیت در نجات یک کره اولاغ از صحرای الجزایر در 28 نوامبر 1958، جایزه انجمن حمایت از حیوانات را دریافت می کند.
♦️اما برگردم به کاریکاتور الاغ های حمل شده در مجله ملانصرالدین:
برعکس آن سرباز فرانسوی که از روی شفقت و مهربانی اولاغ را حمل می کند در نشریه ملانصرالدین، این آدمها نه از روی شفقت بلکه از روی جهل و نادانی آن اولاغها را حمل می کنند و آن اولاغ ها همان فئودالها، حاکمان و سایر استثمارگران هستند که سوار دوش مردم شده اند!
و اینها اولاغ های واقعی نیستند برخی حتی چپق می کشند و برخی عینک هم دارند...!
مجله ملانصرالدین این کاریکاتور را در شماره 10 مورخه, 10 مارس1907م کشیده و به نظرم در کشیدن آن از نقاشی فراسیسکو گویا الهام گرفته است(نقاشی فراسیسکو گویا را اینجا ببینید).
لازم به ذکر است که در بغل کاریکاتور ملانصرالدین به خط ریز این جمله به ترکی نوشته شده:
«تصویری که هر روز می بینیم»!
◀️کاریکاتور ملانصرالدین را در اینجا و یا در زیر ببینید.