اوستایِ «ماه بوختار نیایش» چیست و آدابِ خواندنِ این اوستا در میانِ زرتشتیان ایران چگونه میباشد؟
🌿🌼
در گاهشمارِ زرتشتیان، روزِ دوازدهم از هر ماه، «ماه روز» و یا به تلفظِ پارسیانِ هند « Mohor roj» میباشد که موبدان و دینباوران بر این باورند در این روزِ مبارک، با خواندن اوستای ماه نیایش، با روان آفرینش همسو گشته و با درود به دادار اورمزد و امشاسپندان، باید به ستایشِ این آفریده پرداخت. اگرچه بر موبدان واجب بوده تا این اوستا را در ابتدا، میانه و انتهای هر ماه (فروردین روز، ماه روز و انارم روز) بخوانند و به نیایش و ستایش آن بپردازند، اما با گذر زمان و سختی دوران چون بسیاری دیگر از آداب رسومِ متداول در میان زرتشتیان، اصولِ آئینی و خواندنِ این اوستا نیز کمرنگ گشته و دیگر به مانند گذشته رعایت نمیشود. حال آنکه گذشتگانِ ما بر این باور بودهاند که خواندن این اوستا در این سه روز باعث بیشتر برآورده شدن آرزوها میشود و خداوند این سه هنگام را برای برآوردن مرادها و خواستههای مردمان بیشتر برگزیده است.
پس همانطور که گفته شد، اوستایِ «ماه بوختار نیایش» در جهت ستایشِ ماه و همسو شدنِ انسان با روانِ آفرینش تلاوت میشود. برای مثال در ترجمهی بخشی از این اوستای پاک چنین میخوانیم: «درود و ستایش و نیرومندی و زور و آفرین باد به ماهِ زندگی زا، به آفرینشِ نخستین و سرچشمهی زندگی به جاندارانِ گوناگون…»
گفتنی است که شادی و پایکوبی در «ماه روز» نیز در کنار ستایش و نیایشِ این آفریده بسیار مهم بوده و در برخی از متونِ پهلوی و اندرزنامه ها به این روز، در جهت خوردن و نوشیدن و پایکوبی تاکید شده است. برای مثال در اندرزنامهی پهلویِ دستور ماراسپندان گفته شده که: در ماه روز شراب بنوش و با دوستان به گفت و گو بنشین…
با تمام این اوصاف میبینیم که جایگاهِ ماه روز از دوران کهن تاکنون در میان زرتشتیان ویژه بوده و بهدینان با پاسداری از سنتها و شادی در این روز، آن را ارج مینهادند. از این روی خالی از لطف نیست تا با اشارهای گذرا به اجرای آئینِ این سنتِ باستانی در جهت بازیابی آن همت بگماریم و به اختصار، آداب خواندنِ اوستای ماه بوختار نیایش را نیز مرور کنیم. آئین خواندنِ اوستای ماه نیایش، بنا بر متونِ دینی بدین شکل میباشد که موبد و یا دینباور به هنگامِ خواندن آن باید ایستاده، دست بر سینه نهاده و صورت را به سوی ماه برگرداند. از این روی مشخص است که از بَر بودنِ این اوستا در قدیم امری مشهود بوده و اما اگر شخصی آن را از حفظ نباشد بهتر آن است که کاسهای آب بر زمین نهاده، به شکلی که تصویر ماه در آب نقش بسته و سپس خرده اوستا به دست گرفته و به سوی صورت منقوشِ ماه در کاسه، اوستا را تلاوت کند و پس از پایان آن آب را به زمین بریزد. این نیز گفتنی است که خواندن اوستای ماه بوختار نیایش در دو گاهِ شب باید خوانده شود و شایسته است که پس از کشتی نو نمودن و خواندن اوستایهای بایسته آن را تلاوت باید کرد. همچنین میتوان با خواندنِ شصت و پنج «یَتااَهو وَئیریو» و پنج «اَشِم وُهو» نیز که جایگزینی برای این اوستا میباشد از کرفه آن بهره برد. حال آنکه خواندن آن در هر زمانی از شب نیکو است، اما پس از کشتی نو نمودن در دو گاهِ شب و یا پیش از «هوشیبام» بهتر است.
🙏🏼✨🤲🏼🔥
بنمایه:
۱)کتابِ دبستان مزدیسنی اثر دستور دادار ابن دادخت.
۲)کتابِ اندرزنامه پهلویِ دستور آذرباد ماراسپندان.
۳)گفتگو با روانشاد موبد فرخ جمشیدی کلانتری پیرامون آدابِ دینیِ زرتشتیان.
☝🏼✨
https://t.center/ZoroastrianismWisdom
☝🏼✨
https://www.instagram.com/zoroastrian.wisdom