فروید و روانکاوی

گوش دادن روانکاوانه را می توان به منزله ی تلاشی توصیف کرد برای دریافتنِ چیزی از بیمار که نه بیمار آن را "از قبل میدانسته"
و نه روانکاو؛ یعنی میل ها و خواهش های دور از انتظار و بازشناختنیِ آن شخص دیگری که پشت سرواژه های "من" پنهان شده است.

جاش کوهن
چگونه فروید بخوانیم، ۲۰۰۵
به فارسی صالح نجفی

اگر روان کاو در گزینش مواد تحقیقش از توقعات و انتظارات خودش پیروی کند، با این خطر مواجه است که هرگز به شناخت هیچ چیزی به غیر از آنچه از قبل میدانسته نائل نشود.

توصیه هایی به پزشکان درباره ی فن روانکاوی، ۱۹۱۲
زیگموند فروید

هم افراد افسرده و هم افراد خودنما کاملا واقعیت دوران کودکی شان را انکار می کنند، چون طوری زندگی می کنند انگار هنوز می توانند والدینشان را وادارند تا به آن ها توجه کنند:

فرد خودنما چون این توهم را دارد که موفقیت های زیادی کسب کرده، می کوشد توجه پدرومادرش را به خود جلب کند
فرد افسرده نیز چون مدام مراقب است تا "عشق" آن ها را از دست ندهد، تصور میکند والدینش باید به او توجه کنند.

هیچ کدام نمی توانند این واقعیت را بپذیرند که توجه یا عشق والدین را در گذشته از دست داده اند و هیچ تلاشی به هیچ وجه نمیتواند این واقعیت را تغییر بدهد.

وقتی با واقعیت زندگی خودمان روبرو میشویم و آن را می پذیریم، دیگر آن احساس درونی برای ساختن توهم ها و انکارهای جدید به منظور پرهیز از پذیرفتن آن واقعیت از بین می رود.

سپس متوجه میشویم در تمام طول عمر از چیزی هراس داشته ایم که دیگر اتفاق نمی افتد؛ آن چیز قبلا اتفاق افتاده است.

دلهره های کودکی
آلیس میلر
به فارسی امید سهرابی نیک

آلن‌دوباتن

روانشناسی اجتماعی رفتار فرد را در گروه بررسی می‌کند، درواقع اثراتی که گروهی روی فرد می‌گذارد و فرد از آن تأثیر می‌پذیرد را مورد مطالعه قرار می‌دهد. می‌توان گفت روان‌شناسی اجتماعی علم مطالعه‌ی رفتار متقابل بین انسان‌ها یا تعامل آن‌ها با یکدیگر است.

هيچگاه انسان سالم، دیگری را شکنجه نمی‌کند. این انسان آزار دیده است که آزار می‌رساند.

زخم خورده‌ها علاقه عجیبی به زخم زدن به دیگران دارند، آنها که از عزت نفس پایینی برخوردارند میل عجیبی به تحقیر کردن و گرفتن اعتماد به نفس و عزت نفس دیگران دارند.

تو هیچ‌ گاه کنار آن‌ها بزرگ نمی‌شوی، فقط تحقیر می‌شوی؛ چون، یک فرد ناسالم، هرچیز در اطرافش را بیمار می‌کند.

#کارل_گوستاو_یونگ

فروید در مورد این تابلو می‌گوید:
لئوناردو چند سال اولیه‌ی کودکی را با کاترینا مادر خود می‌زیسته، سپس از وی جدا شده، تحت دونا آلبریا(نامادری داوینچی)، همسر جوان پدرش قرار می‌گیرد. صفت مشخصه‌ای که در این تصویر دیده می‌شود، ارتباط مستقیم با دوران کودکی او دارد.
در این تصویر دو زن در دو سن مختلف با نگاه‌های خود مراقب یک کودک هستند و در نظر لئوناردو، این دو زن، کسی جز کاترینا و دونا آلبریا و آن کودک کسی جز خود وی نمی‌تواند باشد. در چهره هر دو زن همان لبخندی را به تصویر می‌کشد که لئوناردو در چهره‌ی آن زنان دیده است.
در چهره هایی که لئوناردو نقاشی می‌کند هنوز می‌توان طرح‌های تازه‌ای یافت. در همه این نقاشی ها همان لبخند دیده می‌شود اما این چهره های نقاشی شده در فضایی تنفس می‌کنند که کسی یارای نفوذ در آن فضا را ندارد.
این تصاویر پیکره‌هایی(نر - ماده) و خنثی هستند، جوانانی زیبا که دارای ظرافتی زنانه‌اند. در این تصاویر چهره‌ها به نقطه‌یی خیره شده‌اند و گویی در سکوت در انتظار حادثه‌ی خوشایندی هستند و از این رو، سکوت کرده‌اند.
فروید می‌گوید این تابلوها نمایشگر یک پیروزی روانی برای لئوناردو است. زیرا آن‌ها زندگی عاشقانه را انکار می‌کنند(به سبب خنثی بودن).
وی در این تصاویر آرزوهای پسری را که شیفته‌ی مادر خود است، به نمایش گذارده. وی با تصویر کردن پیکره‌های انسانی که هم نر و هم ماده‌اند، آرزوهای خود را برآورده کرده است و همان لبخند مشهور، نمایشگر پیروزی سحر آمیز و جادویی او، بر عشق است‌.
#روانکاوی_داوینچی

۲۰ نشونه‌ی بلوغ عاطفی از زبان آلن دوباتن (برگرفته از کتاب آنچه در مدرسه به شما یاد نمی‌دهند)

۱. می‌فهمی اغلب بدرفتاری‌های آدمای اطرافت، در اضطراب و ترساشون ریشه داره: دیگه دنیا رو پر از هیولا نمی‌بینی!

۲. یاد می‌گیری که قرار نیست آدما به‌طور خودکار از محتویات مغز تو باخبر باشن: پس حرف‌زدن رو یاد می‌گیری و دیگه از درک‌نشدن گلایه نمی‌کنی.

۳. یاد می‌گیری که همه‌ی آدما از جمله خودِ تو هم اشتباه می‌کنی: پس معذرت‌خواهی رو یاد می‌گیری.

۴. اعتمادبه‌نفس رو یاد می‌گیری: نه اینکه کامل باشی؛ نه. بلکه متوجه میشی همه‌ی انسان‌ها پر از اشتباه و کاستی هستن و همه‌ی ما با آزمون و خطا زندگی می‌کنیم و این اصلا ایرادی نداره.

۵. والدینت رو می‌بخشی: درک می‌کنی که اونا هم بار اولشونه که زندگی می‌کنن و اونا هم تروماها، ترس‌ها و کاستی‌های خودشون رو دارن.

۶. قهر نمی‌کنی: حرف‌زدن و حل‌کردن رو یاد می‌گیری و اگه نشد، دوری و دوستی رو برمی‌گزینی.

۷. ملاحظه و توجه به جزئیات رو یاد می‌گیری: مثلا اگه می‌خوای مسئله‌ی مهمی رو با کسی مطرح کنی، درنظر می‌گیری که مست نباشه، غذا خورده باشه، خسته نباشه و در موقعیت خوبی باشه.

۸. دست از کمال‌گرایی برمی‌داری: به این درک می‌رسی که هیچ چیز و هیچ‌کسی بی‌نقص نیست و از به‌اندازه‌ی‌کافی خوب‌بودن قدردانی می‌کنی.

۹. سعی نمی‌کنی همیشه مثبت بمونی: پی می‌بری که برای بهترین تصمیمات، خوبه به نیمه‌ی خالی لیوان هم نظر داشته باشی.

۱۰. به‌سادگی عاشق نمی‌شی: آدما شاید از دور برازنده و دلربا به‌نظر برسن، اما از نزدیک هر آدمی مشکلات مخصوص به خودش رو داره. پس وفادار می‌مونی.

۱۱. پی می‌بری که هیچ آدمی بی‌عیب‌و‌نقص نیست: پس دیگه از کسی که شاید شلخته باشه ناراحت نمی‌شی، چون درکنارش نقاط قوتش هم می‌بینی!

۱۲. پی می‌بری که زندگی ذاتا آسون نیست: درک می‌کنی که رنج و سختی بخش اجتناب‌ناپذیر زندگی هست.

۱۳. یاد می‌گیری خودت رو بخاطر حماقت‌ها و خطاهای گذشته‌ت ببخشی: خودت رو بیشتر دوست خواهی داشت و می‌فهمی که پی‌بردن به اشتباهاتِ گذشته یعنی اینکه تو رشد کردی.

۱۴. درک می‌کنی که باید با کله‌شقی‌های کودکانه‌ت که هرگز هم تموم نمی‌شن، به صلح برسی: تلاش نمی‌کنی همیشه بزرگسال باشی. همه‌ی ما بچه‌ایم.

۱۵. به‌نظر دیگران کمتر اهمیت میدی: دیگه برات مهم نیست که بقیه ممکنه راجع‌بهت چی فکر کنن.

۱۶. شادیت رو به نتیجه‌ی پروژه‌های بلندمدت گره نمی‌زنی: یاد می‌گیری که زندگی یعنی لذت‌بردن از لحظه‌ی حال و خوشی‌های کوچیکِ روزمره.

۱۷. درمیابی که تو مرکز جهان نیستی: دیدت رو وسیع می‌کنی تا ببینی که درد و رنج فقط برای تو نیست. بیشتر به طبیعت، آسمان شب و ستارگان دور توجه می‌کنی.

۱۸. انتقاد دیگران رو به‌چشم خصومت نمی‌بینی: یاد می‌گیری که زره‌پوشیدن در برابر انتقادات، یعنی نابالغی.

۱۹. پی می‌بری که گذشته‌ت، در امروزت تاثیر می‌ذاره: می‌پذیری که وقایع کودکی ممکنه روی تصمیمات امروزت سایه بندازه و همیشه با شک به اولین برداشت‌ها و احساساتت از وقایع نگاه می‌کنی.

۲۰. دوست و آدم امنی برای دیگران میشی: درمیابی که دوستی، یعنی به‌اشتراک‌گذاشتن آسیب‌پذیری‌ها بدون ترس از قضاوت‌شدن.

ما در زندگی خودآگاه خودمان در معرض انواع تأثیرات قرار داریم. دیگران سبب انگیختگی یا افسردگی ما می‌شوند. رویدادهای زندگی حرفه‌ای و اجتماعی توجه ما را به خود جلب می‌کنند. و این همه موجب می‌شود ما به راه‌هایی کشیده شویم که شایسته‌ی شخصیت فردی‌مان نمی‌باشد. ‌
چه ما خود متوجه این تأثیرها باشیم یا نه، به هر رو خودآگاهمان مدام از آن‌ها آسیب می‌بیند و در برابرشان تقریبا بی‌دفاع است. و این به‌ویژه در افراد برون‌گرایی که دربست به دنیای بیرون وابسته‌اند و یا آن‌هایی که احساس خود‌ کم‌ بینی دارند و شخصیتشان متزلزل است، صادق می‌باشد.
هر چه خودآگاهی بیشتر زیر نفوذ پیش داوری‌ها، خطاها، خیال پردازی‌ها و امیال پوچ قرار گیرد، زندگی فرد بیشتر از مسیر طبیعی خود خارج شده و از غرایز عادی، طبیعت و واقعیت دور و دورتر می‌شود و حفره‌ی موجود آنچنان ژرف می‌گردد تا به روان‌نژندی بیانجامد.

#کارل_گوستاو_یونگ
#انسان_و_سمبل_هایش

رشد؛ توانایی به‌تعویق انداختن لذت است.
#فروید

🎥 #انیمیشن «آیا تو هم در دنیا مانند من گم ‌شده‌ای؟»

👤 کارگردان #استیو_کاتس
▪️ ساخت 2016 آمریکا
▪️ با زیرنویس فارسی
▪️#انیمیشن های فلسفی

🎥 روان درمانی زیگموند فروید

شادی" بنا به گفته ی #آلن_بدیو از
مقوله ی #حقیقت نیست،ب لکه از مقوله ی هستی محض است، و از همین رو سر درگم، نامتعین و نامنسجم است
(پاسخ مشهور یک مهاجر آلمانی را به پرسش یک آمریکایی در نظر بگیرید که از او پرسید:آیا شادید؟ و پاسخ شنید: بله، شادم (اما خوشبخت نیستم)
این عبارت مفهومی مشرکانه است: برای «مشرکان» هدف زندگی «شاد بودن» است (ایده ی از این پس شاد زیستن روایت مسیحی شده ی شرک است)، و تجربه ی مذهبی و فعالیت سیاسی شکل های والای شادمانی تلقی می شود (نگاه کنید به #ارسطو) جای تعجبی ندارد که #دالایی_لاما اخیرا به چنین توفیقی دست یافته است، آن هم با تبلیغ انجیل شادمانی در سرتاسر جهان، و جای تعجبی ندارد که بیشترین پاسخ را دقیقا در آمریکا دریافت کرده است!
یعنی در بزرگترین امپراطوری (طلبِ) شادی...
مختصر آن که #شادی به اصل #لذت تعلق دارد و آن چه آن را تحلیل می برد، پافشاری بر فراسوی اصل لذت است.

👤 #اسلاوی_ژیژک
📚 #رخداد

ای انسان
جایی برای رفتن نیست
چیزی یا کسی برای شدن نیست…
زندگی همین اکنونِ گذرا است و اکنون گذشته است و دیگر نیست…
اینجا بشنوید
#ابوذر_شریعتی

‍ ‍ ■ آنچه که باعث دوام نوع بشر است

تاکنون روحیه های قوی، روحیه های شریر و بلکه قویترین و شریر ترین آنها بوده اند که باعث بیشترین پیشرفت برای بشریت شده اند. آنها دائمأ شور و اشتبانهایی را که رو به خاموشی می گرائیده است دوباره شعله ور ساخته اند. هر جامعه متمدن و نظم یافته ای موجب سنی شور و شوق انسان است. و همواره ذوق مقايسه و تقابل، نوآوری و نو آزمایی و خطر پذیری را بیداد کرده اند؛ آنها همواره بشر را وا داشته اند تا عقاید را در برابر عقاید و آرمانها را در مقابل آرمانها قرار دهد. آنها این کار را اغلب با توسل به زور، با واژگون کردن سرحدهای مرزی، با هتک حرمت باورهای مذهبی و همچنین با بنیانگذاری مذاهب نوین یا اخلاقیات جدید انجام داده اند. این شرارت که در هر آموزگار نوگرایی و هر مبلغ تجدد می بینیم همان «شرارتی است که سردار فاتح را بی اعتبار می کند، ولی «شرارت، نوآوران با ظرافت بیان می شود و برخلاف فاتحان بلافاصله به زور عضله متوسل نمی شود. به همین دلیل هم نوآور با شدت کمتری بی اعتبار شود. به هرحال نو همان شر است، زیرا چیزی است که می خواهد فتح کند، علائم مرزی را واژگون کند، مذاهب قدیمی را از پای در آورد؛ فقط کهنه ها خبر هستند در هر دوره مردان خوب آنهایی هستند که افكار قدیمی را در عمق میکارند تا برایشان ثمر دهد، اینان کشتکاران روح هستند. اما هر زمینی بالاخره دچار فرسایش می شود و همیشه لازم است خیش شر بازگردد. در حال حاضر یک نظریه اخلاق و عقیده کاملا
خطا وجود دارد که در انگلستان محبوبیت زیادی پیدا کرده است. براساس این نظریه «خیر» و «شر» مجموعه تجارب « با فايده» و «بی فایده را بیان می کنند آن چیزی را «خیر» می نامیم که به دوام نوع بشر کمک کند و آن چیزی (شر) است که به آن آسیب رساند. اما غرائز بد نیز در حقیقت به اندازه غرائز خوب برای حفظ نوع بشر مفید و ضروری هستند، تنها عملکرد آنها با یکدیگر متفاوت است.

👤 #فردریش_نیچه
📚 #حکمت_شادان
■ کتاب اول / بند 4
📖 صفحه 63 و 64
🔃 برگردان: #جمال_آل_احمد

▪️فلسفه و پرسش‌های مزاحم و آزار دهنده
تقدیم به دوستان جدید الورود

کتاب «توتم و تابو» (Totem and Taboo) اثر زیگموند فروید، روان‌شناس بزرگ قرن بیستم، در سال ۱۹۱۳ منتشر شد و تلاش دارد ریشه‌های روان‌شناسی دین، اخلاق، فرهنگ و قوانین اجتماعی را در جوامع ابتدایی و پیش از تاریخ تحلیل کند. این کتاب در چهار بخش اصلی قرار دارد و مفاهیم پیچیده‌ای را در ارتباط با روان‌شناسی انسان و توسعه فرهنگ انسان‌ساز مطرح می‌کند. خلاصه‌ای از مفاهیم کلیدی کتاب به شرح زیر است:

1. توتم و تابو:

فروید در این کتاب به بررسی روابط اجتماعی و فرهنگی جوامع ابتدایی می‌پردازد و دو مفهوم «توتم» و «تابو» را معرفی می‌کند.
• توتم: نماد یا علامتی که در قبایل ابتدایی به یک حیوان یا شیء خاص نسبت داده می‌شود و افراد یا گروه‌ها آن را مقدس می‌شمارند. این نماد به‌عنوان مرجعی برای هویت قبایل و پیوندهای اجتماعی عمل می‌کند.
• تابو: قوانینی غیررسمی و مذهبی هستند که به افراد محدودیت‌های خاصی تحمیل می‌کنند. این محدودیت‌ها غالباً درباره رفتارهایی است که به‌طور خاص از سوی جامعه یا فرهنگ قابل قبول نمی‌باشند و شکستن آن‌ها می‌تواند منجر به مجازات یا طرد اجتماعی شود.

2. کشتن پدر و عقده ادیپ:

فروید در این کتاب به نظریه معروف خود در مورد عقده ادیپ می‌پردازد که در آن کودک در دوران کودکی آرزوی داشتن مادر به‌عنوان همسر و رقابت با پدر را دارد. در جوامع ابتدایی، به‌ویژه در جوامع قبایلی، فروید بر این باور است که افراد اولیه نیز ممکن است تمایل مشابهی داشته‌اند.
او فرض می‌کند که در جوامع نخستین، گروهی از مردان (فرزندان) ممکن است پدر را کشته و سلطنت بر زنان و مادران را در دست بگیرند. این حادثه به‌عنوان نقطه‌عطف فرهنگی و اجتماعی تبدیل می‌شود و به شکل‌گیری قوانین و هنجارهایی منجر می‌شود که بعدها تحت عنوان «تابو» شناخته می‌شوند.

3. مذهب و آداب دینی:

فروید در این کتاب به ریشه‌های روان‌شناسی مذهب نیز پرداخته و آن را به نیازهای ناخودآگاه بشر مرتبط می‌داند. او معتقد است که باورهای مذهبی و آیین‌ها در حقیقت به‌طور غیرمستقیم واکنشی به احساس گناه و ترس از مرگ هستند و به‌عنوان مکانیسمی برای کاهش اضطراب‌های انسانی عمل می‌کنند. برای مثال، آیین‌های توتمی در جوامع ابتدایی را می‌توان نوعی تلاش برای کنترل نیروهای ناشناخته و ایجاد حس امنیت در برابر تهدیدهای خارجی دانست.

4. تحلیل روان‌شناختی نهادهای اجتماعی و فرهنگی:

فروید به تحلیل روان‌شناختی ساختارهای اجتماعی مانند خانواده، قانون و اخلاق نیز می‌پردازد. او بر این باور است که در جوامع ابتدایی، قوانین و تابوها ناشی از سرکوب ناخودآگاه تمایلات و احساسات انسان‌ها، به‌ویژه تمایلات جنسی و خشم‌های اولیه هستند. به‌عقیده‌ی فروید، این سرکوب‌ها باعث شکل‌گیری نهادهای اجتماعی و اخلاقی در جوامع می‌شود.

نتیجه‌گیری:

در نهایت، فروید در کتاب «توتم و تابو» می‌خواهد نشان دهد که بسیاری از ساختارهای فرهنگی و اجتماعی بشری، ریشه‌های روان‌شناختی عمیقی دارند که به دوران ابتدایی انسان‌ها و احساسات و تمایلات ناخودآگاه باز می‌گردد. او به‌ویژه بر نقش سرکوب احساسات و تمایلات در شکل‌گیری قوانین و هنجارهای اجتماعی تأکید می‌کند و معتقد است که بسیاری از ساختارهای اجتماعی و دینی به نوعی از سرکوب و تعدیل احساسات و تمایلات انسانی سرچشمه می‌گیرند.