269- ابن ماجه نیز از ابوذر با الفاظی نزدیک به الفاظ ترمذی (حدیث شمارهی 268) این حدیث را روایت میکند، با این تفاوت که در آن تقدیم و تأخیری صورت گرفته است و در این روایت این دو جمله نیز نیامده است: «وَلَوْ أَنَّ حَيَّكُمْ وَمَيِّتَكُمْ وَرَطْبَكُمْ وَيَابِسَكُمْ، اِجْتَمَعُوا عَلَى أَتْقَى قَلْبِ وَاحِدٍ» و جملهی: «وَعَذَابِيْ كَلَامٌ».
مسلم، باب [تحریم الکبر]
270- عن أبي هريرة وأبي سعيد الخدري رضي الله عنهما قالا: قال رسول الله صلى الله عليه وسلم: «العز إزاره، والكبرياء رداؤه، فمن ينازعني عذبته».
270. از ابوهریره و ابوسعید خدری روایت شده است که گفتند: پیامبر صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ فرمودند: «کبریا و بزرگی، ردایش و عزت و عظمت، تنپوش او هستند (یعنی صفات ملازم و مخصوص خداوند متعال است). [و خداوند میفرماید:] هرکس [در این صفات] با من منازعه کند، او را عذاب خواهم داد»(1).
---------
----------
(1) - «ومن ینازعني عذبته» یعنی هرکس در پی متخلقشدن به این صفات و مشارکت با من در آنها باشد، او را عذاب میدهم، زیرا این صفات تنها شایستهی من است.
اما به کاربردن کلمات «إزار ورداء» از باب استعاره هستند؛ به عنوان نمونه، عرب میگوید: «فلان شعاره الزهد ودثاره التقوی» به این معنی است که صفت او زهد و تقوی میباشد و این صفت به گونهای در او رسوخ کرده که هرگز از او جدا نمیشوند.
در مورد خداوند نیز کلمات «إزار و رداء» به این معنی هستند که چون «إزار و رداء» به انسان چسبیدهاند و انسان بدون آنها هرگز در جامعه ظاهر نمیشود و جمال و زیبائیش با آنها نمایان میشود و ملازم او هستند، کبریا و عظمت نیز دو صفتی هستند که خاص و ملازم خداوند هستند و مقتضای خداییش چنین صفاتی میباشند.
ابوداود، باب: [ما جاء فی الکبر]
271- «عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ رضي الله عنه قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ: قَالَ اللَّهُ عَزَّ وَجَلَّ: الْكِبْرِيَاءُ رِدَائِي، وَالْعَظَمَةُ إِزَارِي، فَمَنْ نَازَعَنِي وَاحِدًا مِنْهُمَا، قَذَفْتُهُ فِي النَّارِ».
271. از ابوهریره روایت شده است که گفت: پیامبر صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ فرمودند: خداوند متعال میفرماید: «بزرگی و عظمت، تنپوش (صفات خاص و ملازم) من هستند و هرکس در هریک از آنها با من منازعه کند، او را در آتش میاندازم».
ابن ماجه، باب: [البراءة من الکبر]
272- ابن ماجه از ابوهریره همان الفاظ روایت ابوداود (حدیث شمارهی 271) را بیان میکند، با این تفاوت که به جای لفظ «فَمَنْ» لفظ «مَنْ» و به جای جملهی «قَذَفْتُهُ فِيْ النَّار» جملهی «أَلْقَيْتُهُ فِيْ جَهَنَّمَ» آورده است.
273- ابن ماجه از ابن عباس روایتی را همانند روایت قبل (حدیث شمارهی 271) ذکر میکند، با این تفاوت که در آخر روایت چنین آمده است: «فَمَنْ نَازَعَنِي وَاحِدًا مِنْهُمَا، أَلْقَيْتُهُ فِي النَّارِ».