رای مشروط
انتخاباتی که به نظر فرمایشی میآمد، امروز به عرصه رقابتی تنگاتنگ بدل شده است و با توجه به تفاوت قابل ملاحظه دو نامزد، بسیاری از رایدهندگان خاموش که از صندوق رویگردان بودند، با این پرسش روبرو شدند که آیا در معادلهی مشارکت انتخاباتی تغییری نسبت به مرحلهی اول ایجاد شده است؟
شاید بتوان گفت اکثر افرادی که دچار این تردید شدهاند خود را به گفتمان اصلاحطلبی نزدیکتر دانسته و پرسشهای آنها ناظر بر تهدیدهای گروه موسوم به پایداری است. زمزمههایی از میان این مرددین برای یافتن پلی بین تحریم انتخابات و همزمان جلوگیری از به قدرت رسیدن جریانِ اقتدارگرایِ بنیادگرا، به گوش میرسد. آنها از "رای مشروط" و استعفای رئیس جمهور در صورت محقق نشدن آن شروط به عنوان یک راهحل میانه سخن میگویند.
نخست باید به این نکته اشاره کرد که با توجه به ساختار سیاسی کشور، امکان استعفای رئیس جمهور بسیار اندک است و عملا میتوان گفت محال است. میتوان با اطمینان گفت رهبر جمهوری اسلامی ایران اجازه چنین رفتاری را نخواهد داد، پس ایده استعفاء منتفی است.
همانطور که در ابتدا گفته شد، پرسش بسیاری از تحریمیها این است که آیا تفاوت معناداری بین ایران آینده به ریاست جمهوری این دو نامزد میتوان متصور بود؟ پس بهتر است اگر آقای پزشکیان و تیم او که شعار خود را "فرق میکند چه کسی در پاستور باشد" قرار دادهاند به دنبال یارگیری هستند، با پاسخ به چند پرسش، تفاوتهای خود را با نامزد رقیب مشخص نماید.
۱. درگیری لبنان-اسرائیل هر آن تشدید میشود و خطر جنگ بین این دو بسیار محتمل است. آیا دولت دکتر پزشکیان توان جلوگیری از این جنگ را دارد؟ گفته میشود که در صورت شعلهور شدن این جنگ، جلیلی کشور را به سمت جنگ سوق خواهد داد؛ آیا برنامه دولت ایشان متفاوت خواهد بود؟ و اگر جنگی رخ داد، آیا توان همکاری با مجموعه سپاه را دارند یا خطر اصطکاک فزاینده بین این دو نهاد و در نهایت فلج شدن دولت وجود دارد؟
۲. امروزه تمام مسائل اقتصادی ایران به رابطه با آمریکا گره خورده است. در صورتی که ترامپ به عنوان رئیسجمهور انتخاب شود، امکان مصالحه با آمریکا تقریبا به صفر میگراید؛ برنامه اقتصادی دولت ایشان برای مقابله به این تحریمها چیست؟ آیا به غیر از چاپ پول، یعنی همان مسیری که دولت رئیسی پیمود، روش دیگری برای تامین هزینههای دولت دارد؟ اگر این روشِ تورمزا به اعتراضات خیابانی منجر شد (مانند آنچه در سال ۹۶ رخ داد)، روشِ برخورد ایشان با معترضین خشمگین چه خواهد بود؟ آیا در تمام موارد فوق، روش برخورد ایشان با دولت جلیلی تفاوتی خواهد داشت؟
۳. از دیگر مشکلات عمده دولت ناترازی حاملهای انرژی، و به ویژه بنزین است.طبعا دولت برنامهای جز افزایش قیمت نخواهد داشت، این مهم چگونه عملی خواهد شد؟ اگر افزایش قیمتها به اعتراضات خیابانی منجر شد، آیا تضمینی وجود دارد که حوادث تلخ آبان ۹۸ تکرار نشود؟
۴. بحث حجاب اجباری داغترین مساله اجتماعی روز است. انتظاری نیست که این مساله حل شود، ولی آیا دولت برای متوقف کردن طرح نور برنامهای دارد؟ اگر این طرح توسط مجلسِ تحت سیطره تندروها تصویب شده و به قانون بدل شود، آیا توانِ اجرا نکردن آن را دارد؟ به طور واضح و شفاف، عملکرد دولت ایشان با دولت جلیلی در صورت قانون شدن این طرح چه تفاوتی خواهد داشت؟
۵. در طول مدت انتخابات، تیم تبلیغاتی دکتر پزشکیان حملات متعددی به جناح رقیب انجام داده است، به گونهای که کار به جایی رسیده است که آنان را معادل طالبان تعریف کردهاند. برنامه دولت آقای پزشکیان برای همکاری و تعامل با این جناح که از قضا هم در مجلس و هم در سایر نهادهای انتصابی قرار دارند، چیست؟ آیا این دوگانهسازی، که در انتخابات ۹۶ نیز رخ داد، احتمال کار مشترک را از بین نمیبرد؟ آیا ما پس از حضور ایشان در پاستور، باز هم شاهد کارشکنی این گروه، مانند حمله نیروهای خودسر (!) به سفارتها نخواهیم بود؟
شاید تنها تفاوت محسوس دولت ایشان با دولت جلیلی در مساله اینترنت باشد؛ هرچند که در مساله فیلترینگ تفاوتی دیده نخواهد شد، ولی مطمئنا در زمینه توسعه اینترنت و همچنین چیزی که به اینترنت ملی معروف است، تفاوت دیده خواهد شد.
اگر تیم آقای دکتر پزشکیان بتوانند با پاسخ به این پرسشها تمایز خود را نشان دهند، حمایت از ایشان برای بسیاری از رایدهنگان آسانتر خواهد شد.
@Naghal_bashi