پسوند "مراسم واژه" در فارسی پسوند "-ان" یکی از پسوندهای زایای زبان فارسی است که هم در حوزه تصریف و هم در حوزه اشتقاق به کار گرفته می شود. این پسوند در هر دو حوزه تصریف و اشتقاق، پسوندی کهن بوده و بر اساس مکنزی (۱۳۹۰) در دوره میانه مفهوم شمار جمع، صفت فاعلی و قید را رمزگذاری می کرده است. این پسوند امروزه علاوه بر مفاهیم به جا مانده از دوره میانه، بیان مفاهیم متعددی از جمله، مکان، زمان، صفت، شباهت و جز آن را نیز بر عهده دارد. یکی از مفاهیم متعدد حاصل از الحاق این پسوند به پایه های فارسی (که عموما ترکیبات فعلی هستند)، نام مراسم سنتی و آیینی یا "مراسم واژه" است. مطالعه تحول این پسوند  با پیروی از رویکرد دستوری زدایی Degrammaticalization موریل نورده (۲۰۰۹) نشان می دهد که پسوند اشتقاقی "-ان" که امروزه بر نام "مراسم سنتی و آئینی" یعنی "مراسم واژه ها" دلالت دارد، باید از دستوری زدایی پسوند تصریفی "-ان" جمع ساز پا به عرصه وجود گذارده باشد. به نظر می رسد انگیزه این تحول، یعنی گذار پسوندی تصریفی با مفهوم "شمار جمع" به پسوندی اشتقاقی با مفهوم "نام یک مراسم سنتی"، پیرو لیتل مور (۲۰۱۵)، حضور فرآیند "مجاز مفهومی" یا Conceptual Metonymy و ساز و کار "شخصیت زدایی" یا Depersonalization باشد. از رهگذر این فرآیند، پسوند "-ان" از تصریف (با مفهوم دستوری) به اشتقاق (با مفهوم واژگانی) رسیده است، یعنی مفهوم دستوری تصریف (مفهوم شمار) از او زدوده شده و تحت فرآیند "تصریف زدایی"، از زیر شاخه های "دستوری زدایی" قرار گرفته است‌. استدلال ما برای حضور روند مجاز مفهومی و نیز شخصیت زدایی که از انواع مجاز مفهومی است، از این پسوند، حضور  لایه های کاربرد تصریفی این پسوند در مفهوم شمار جمع در معانی مرتبط با مفهوم اشتقاقی آن یا مراسم واژه به واسطه حضور جمع برگزارکننده مراسم است. این لایه های کاربرد مفهوم جمع در واقع نشان  از حضور فرآیند شناختی مجاز مفهومی در ذهن گویشوران فارسی دارد. یعنی آنگونه که کووچش (۲۰۰۲) بیان می دارد، یک هستار در یک حوزه مفهومی یکسان یا نزدیک و مجاور به لحاظ ذهنی یا فیزیکی، راه دسترسی به هستاری دیگر را فراهم می کند. در این مسیر، پسوند جمع "-ان"، که برای بیان یکی از ویژگی های انسانی یعنی شمار جمع به کار گرفته می شده است، در گذر زمان، در بافت هایی مشخص و در ذهن خلاق گویشوران، از ویژگی انسانی خود فاصله گرفته و برای بیان فعالیتی به خدمت گرفته شده است که در همان حوزه مفهومی قرار داشته و از سوی همان انسان ها محقق می شده است، یعنی مراسم آیینی و سنتی. به دیگر بیان، مفهوم جماعتی از انسان ها، به مراسمی دلالت پیدا کرده است که همان جماعت، در برگزاری آن دخیلند. مراسمی که هماره، هویت خود را، در حضور جمعی انسانی محقق می بیند. اهمیت نمایش سیر تحول دستوری زدایی و تصریف زدایی این پسوند، آنجا هویدا می گردد که بر اساس پژوهش نورده (۲۰۰۹)، این فرآیند در میان زبان های دنیا فرآیندی بسیار نادر بوده و زبان های معدودی در دنیا آن را به نمایش می گذارند. بر این اساس، فارسی یکی از این زبان های معدود در دنیاست‌. https://t.center/HistoricalLinguistics