🔅پایداری: اقتصاد اوکراین در سایه تداوم جنگ #اقتصاد_سیاسی 🔹«اکونومیست» در آخرین شماره خود یادداشتی درباره چالش‌ها و ابتکارات اقتصادی اوکراین برای تداوم فعالیت در زمان جنگ منتشر نموده و استدلال کرده است که اوکراین تاکنون باتکای ابتکارات متعددی همچون تغییر بازار، انتقال منابع و خودکفایی انرژی خود موفق شده از ضربه اولیه عبور کرده و بر جنگ اقتصادی چیره شود، اما در چشم‌انداز سه موضوع کلیدی برق، نیروی کار و پول تهدیدی جدی برای تداوم این موفقیت محسوب می‌شود. 🔸«اکونومیست» این یادداشت را با روایت وضعیت یک کشاورز اوکراینی در پریلوکی آغاز نموده که پس از آغاز جنگ با مسائل متعددی دست و پنجه نرم کرده است. ابتدا مجبور به دفاع مسلحانه از مزرعه خود شده و در مقطعی برای دوشیدن گاوهای خود باید با جلیقه ضدگلوله و تفنگ تردد می‌کرد. حملات روسیه به زیرساخت توزیع برق، موجب از کار افتادن ماشین‌آلات شده و وی را مجبور به تغییر الگوی تولید به محصولات ماندگارتر مانند پنیر نموده است. با کوچ جمعیت ثروت‌مندتر محلی، وی مجبور به تغییر الگوی فروش و تجدیدنظر در قیمت‌های خود نیز شده است. با این‌حال، خوشبین بوده و به دنبال تولید نوع جدیدی از پنیر است. 🔹اقتصاد اوکراین علیرغم اینکه موفق به بازسازی توانایی‌های خود شده، کماکان یک چهارم کوچکتر از زمانی است که جنگ آغاز شد. با این‌حال، نگارنده استدلال می‌کند که برای اولین بار از سال ۲۰۲۲ اوکراین در برخی شاخص‌های کلیدی اقتصادی وضعیتی بهتر از روسیه دارد؛ در اوکراین پیش‌بینی می‌شود که رشد اقتصادی سال ۲۰۲۴ معادل ۴ درصد و سال ۲۰۲۵ معادل ۴.۳ درصد باشد؛ نرخ ارز نوسان نداشته و نرخ بهره در ۱۳.۵ درصد ثابت بوده که در ۳۰ ماه گذشته بی‌سابقه است؛ این در حالی است که نرخ بهره در روسیه به زودی به ۲۳ درصد خواهد رسید تا از افت ارزش روبل ممانعت کند و نرخ رشد اقتصادی نیز ۰.۵ تا ۱.۵ درصد برآورد شده است. 🔸به باور نگارنده، اقتصاد اوکراین از آغاز جنگ تاکنون سه مرحله را پشت سر گذاشته است. پس از شوک اقتصادی وارده در مرحله اول و با موفقیت ضدحمله‌های اوکراین در جنوب، بازیابی فعالیت‌های اقتصادی در مرحله دوم آغاز گردید. تطبیق فعالیت‌های اقتصادی با وضعیت جنگی، انتقال منابع تولید به مناطق ایمن‌تر یا حتی خارج از کشور، حفظ و تثبیت مسیرهای صادراتی غلات و از سرگیری صادرات فلزات و مواد معدنی –دومین صادرات مهم اوکراین- از جمله اقدامات مهم مرحله دوم محسوب می‌شود. این یادداشت مدعی است که اکنون، اوکراین وارد سومین مرحله شده است و باید با سه تهدید مهم کمبود برق، نیروی کار و پول روبه‌رو شود. 🔹روسیه هم در سال ۲۰۲۲ و هم در ماه‌های گذشته تلاش نموده تا شبکه برق اوکراین را هدف قرار دهد و در مجموع، اوکراین اکنون می‌تواند روی نیمی از ۳۶ هزار مگاوات ظرفیت تولید خود پیش از جنگ حساب کند و همین مسئله منجر به کسری و خاموشی گردیده است. این کشور موفق به ارتقای ظرفیت واردات برق خود شده و ابتکاراتی چون تولید برق از پسماند، احداث نیروگاه‌های کوچک و مستقل گازی، خورشیدی و بادی موفقیت‌آمیز بوده اند. پیش‌بینی می‌شود که کسری برق در سال ۲۰۲۵ به ۶ درصد و در سال‌ ۲۰۲۶ به ۳ درصد برسد. 🔸کمبود نیروی کار با فراخوان اجباری مردان، مهاجرت و جنگ شدت یافته است. فراخوان اجباری مردان به جنگ منجر به افزایش دستمزدها شده است و حتی در صنایع کلیدی نیز، در بهترین حالت تنها نیمی از نیروی کار از سربازگیری در امان مانده است. در همین حال، به کارگیری زنان هم آسان به نظر نمی‌رسد چرا که حجم مهاجرت و پناهندگی زنان کمتر از مردان فراخوان شده به خط مقدم نبوده است. 🔹کمبود پول نیز موجب فشار به شرکت‌ها و مزارع کوچک شده و دسترسی آنها به تامین مالی ناکافی بوده است. تامین مالی مخارج سرمایه‌ای بلندمدت در واقع ناممکن شده است و هزینه‌های کسب و کار به شدت بالا رفته است. در بازارهای داخلی تورم نقشی جبرانی دارد اما در بازارهای بین‌المللی چنین امکانی وجود ندارد. 🔸محتمل است که اوکراین بتواند باتکای حمایت اروپا و سایر کشورهای G7، سال ۲۰۲۵ را نیز از سر بگذراند و فقدان حمایت آمریکا با توجه به چالش‌های پیش‌گفته احتمالا در سال ۲۰۲۶ خود را نشان خواهد داد. مسلم است که اوکراین قادر نخواهد بود از داخل مالیات بیشتری جمع‌آوری کند و پیشنهاد جمع‌آوری مالیات بیشتر در تابستان گذشته با مخالفت شدید متوقف شد. @GovernanceStudies