🔅پیروزی عملگرایی در آفریقا
#اقتصاد_سیاسی
🔹نشریه «اکونومیست» در آخرین شماره خود به بررسی اهمیت سفر جو بایدن به آنگولا و تحولات اخیر در روابط ایالات متحده و این کشور آفریقایی پرداخته است. براساس این یادداشت، رویکرد دولت بایدن در تعامل با آنگولا عملگرایانهتر از رویکرد دولتهای پیشین ایالات متحده بوده است و از سیاستگذاری بر پایه اختلافات ایدئولوژیک به تمرکز بر سیاست قدرت و منافع مشترک عبور کرده است.
🔸بایدن اولین رئیسجمهور آمریکا خواهد بود که به آنگولا سفر میکند و از طرف دیگر، آخرین باری که یکی از روسای جمهور آمریکا به آفریقای جنوب صحرا سفر کرده به سال ۲۰۱۵ باز میگردد. از همین روست که نگارنده، ژوآو لوورنسو، رئیس جمهور آنگولا را نمونه مناسبی برای رهبران آفریقایی در بهرهبرداری از شکافها و تنشهای ژئوپولتیک میشمارد و معتقد است لوورنسو پس از دریافت وامها و حمایتهای گسترده از چین، اکنون به آمریکا روی آورده و قصد دارد از این طریق دسترسی خود به صندوق بینالمللی پول را نیز تضمین کند.
🔹در طرف مقابل نیز، به باور وی این پیوند موفقیتآمیز اهمیت ویژهای دارد؛ در دوره قبلی استقرار ترامپ در کاخ سفید، مایک پمپئو در تلاش برای کاهش نفوذ چین در آفریقا به آنگولا سفر کرد و در جهت تحکیم روابط گام برداشت. با روی کار آمدن بایدن، آنگولا به جزئی مهم از برنامه آمریکا برای ایجاد زنجیرههای تامین همسو با غرب بدل شد. در سال ۲۰۲۲ یک کنسرسیوم با حمایت ایالات متحده برنده مزایده نوسازی خط ریلیای گردید که اکنون با نام خط آهن لوبیتو-آتلانتیک شناخته میشود و از بندر لوبیتو به منابع مس در مرز با کنگو متصل میشود.
🔸در سال ۲۰۲۱ نیز آنگولا به شرکت آمریکایی «آفریکاسل» مجوز بهرهبرداری مخابراتی اعطا کرد و این شرکت در حال توسعه شبکه مخابرات با استفاده از تجهیزات زیرساختی نوکیا، و نه هواوی، است. به بیان دیگر، بایدن موفق شده متحد جدیدی در جنوب جهانی برای آمریکا دست و پا کند و به باور نگارنده، دونالد ترامپ دلایل متعددی برای تحکیم این پیوند خواهد داشت.
🔹آنگولا دومین تولیدکننده بزرگ نفت در آفریقای جنوب صحراست و ۳۷ میلیون نفر جمعیت دارد. حزب حاکم آنگولا، یکی از طرفهای درگیر در جنگ داخلی و مبارزات استقلال از پرتقال بود و با توجه به سوگیری کمونیستی خود، مورد حمایت شوروی و کوبا قرار داشت. در مقابل، ایالات متحده –در کنار رژیم آپارتاید آفریقای جنوبی- پشتیبان مخالفان این حزب بود و پس از هجده سال حاضر به پذیرش استقلال این کشور شد؛ هر چند که شرکتهای نفتی آمریکایی، پیش از آن نیز وارد تجارت با آنگولا شده بودند. در سایه جنگ اوکراین، بخشی از کشورهای آفریقایی این فرصت را یافتند که در ازای همسویی بیشتر امتیازاتی از ایالات متحده طلب کنند و اکنون آمریکا با افزایش مشارکت امنیتی آنگولا از جمله در پروژههای فضایی این کشور موافقت نموده است.
🔸همزمان، کریدور اقتصادی لوبیتو به عنوان بزرگترین طرح زیرساختی آمریکا در افریقا مطرح است. لوبیتو محوریترین پروژه در شراکت جهانی برای زیرساخت و سرمایهگذاری (PGII) است که توسط گروه جی۷ و به عنوان رقیب چین و ابرپروژه ساختاری آن، کمربند-جاده، ایجاد شده است.
🔹مقامات آمریکایی میگویند که دولت و شرکتهای خصوصی آمریکایی در مجموع رقمی معادل ۵ میلیارد دلار در این کریدور تامین مالی خواهند کرد. دولت آمریکا از انجام مطالعات ادامه خط آهن تا زامبیا حمایت مالی نموده و تامین مالی پروژههای خورشیدی را نیز بر عهده گرفته است. در مجموع، این کریدور در صورت تکمیل نقش بسزایی در کاهش وابستگی آنگولا به نفت ایفا خواهد کرد.
🔸با اینهمه شهروندان عادی آنگولا به اندازه سیاستمداران از سفر بایدن هیجانزده نیستند. به باور آنها که با تورم دو رقمی و فساد دست و پنجه نرم میکنند، آمریکا استانداردهای دوگانه دارد. بسیاری از آنگولاییها معتقدند لوورنسو در انتخابات گذشته با تقلب پیروز شده و ایالات متحده، علیرغم محکوم کردن تقلب ونزوئلا، در اینجا به طور کامل سکوت نموده است. از همین روست که به استعاره گفته میشود لوورنسو در بیرون آنگولا به مراتب محبوبتر از درون آن کشور است.
@GovernanceStudies