🔅تلاش ارمنستان برای توسعه شرکتهای نوپا در حوزه فناوری
#اقتصاد_سیاسی
🔹خبرگزاری «الجزیره» در گزارشی به رشد قابلتوجه شرکتهای نوپای ارمنستانی در حوزه فناوری پرداخته و اقتصاد فناوری را یکی از ابزارهای مهم مورد استفاده دولت این کشور برای برونرفت از بحرانهای ژئوپولتیکی اخیر دانسته است که باتکای دیاسپورا و کارآفرینان ارمنی فعال در بازارهای جهانی در حال شکوفایی است. این در حالی است که به باور نگارنده، کوهستانهای قفقاز جنوبی با فاصله ۷۰۰۰ هزار مایلی از «سیلیکونولی» و انباشت تنشهای ژئوپولتیک در نگاه اول بستر مناسبی برای توسعه بازار فناوری به شمار نمیرود.
🔸ارمنستان علاوه بر محصور بودن در خشکی، در چالشهای محیطی گوناگونی نیز محصور شده است. دو همسایه جنوبی و شمالی ارمنستان، ایران و روسیه، هدف شدیدترین تحریمهای موجود در حال حاضر قرار گرفته اند و همزمان، ترکیه و آذربایجان به عنوان دو همسایه غربی و شرقی روابطی خصمانه با این کشور دارند. علاوه بر این، جمعیت ارمنستان کمتر از سه میلیون نفر و ابعاد اقتصاد آن کوچکتر از هائیتی –حدود 25 میلیارد دلار- است.
🔹با اینحال، هیچ یک از عوامل پیشگفته مانع تلاش ارمنستان برای توسعه فعالیتهای فناورانه نشده است و سرعت این توسعه به قدری است که بر کوچکی ابعاد این اقتصاد و شرایط سخت پیرامونی آن کاملا سایه افکنده است. آمارها نشان میدهد که در یک سال گذشته، تعداد شرکتهای فعال در حوزه فناوری اطلاعات در ارمنستان دو برابر شده و تعداد شاغلین در این عرصه افزایشی 30 درصدی داشته است.
🔸شرکتهای نوپا همچون «پیسکارت»، خالق برنامهای کاربردی در حوزه ویرایش تصویر که در «سیلیکونولی» شهرت ویژهای به هم زده است، در حال استفاده از ظرفیت بینالمللی خود برای توسعه فعالیتهای مرتبط در سطح محلی و ایجاد شغل در ارمنستان هستند و «پیسکارت» به انتقال بخشی از خدمات پشتیبانی خود به ارمنستان اقدام نموده است. علاوه بر این، شرکتهای فناوری بزرگ همچون «ادوبی» و «انویدیا» قصد دارند فعالیت خود در ارمنستان را در سال جاری میلادی آغاز کنند.
🔹دولت ارمنستان تمرکزی ویژه بر تشویق کسب و کارهای فناورانه دارد و برای تبلیغ بیشتر این مسئله، در ماه گذشته اقدام به برگزاری «کنگره جهانی نوآوری و فناوری ایروان» نمود که با توجه به مشارکت و سخنرانی چهرههای شاخص ارمنی خارج از کشور، مانند مدیر اجرایی «انویدیا» و موسس شرکت دارویی «مدرنا»، بازتاب گستردهای در محافل مرتبط پیدا کرد.
🔸به باور نگارنده گزارش «الجزیره»، ادراک شرکتهای فناورانه ارمنستانی به سرعت در حال تغییر است. در این خصوص، بنیانگذار ارمنی «پیسکارت» به افزایش تعداد شرکتهای موفق فناورانه اشاره میکند و معتقد است آنچه پیشتر در ارمنستان استثنا شمرده میشد، اکنون به روالی عادی مبدل شده است و بر همین اساس، بسیاری از کارآفرینان اکنون به توسعه کسب و کار خود از درون ارمنستان امیدوار هستند. همچنین، یکی از بنیانگذاران ارمنی «کریسپ»، برنامهای برپایه هوش مصنوعی جهت بهبود کیفیت صوت ضبط شده، بر ظهور شکلی از تعادل و تقسیم کاری میان شرکتهای نوپای فناوری ارمنستان و «سیلیکونولی» سخن گفته و سرمایهگذاران غربی را دارای توجهی فزاینده به ظرفیتهای ارمنستان دانسته است.
🔹دولت ارمنستان در تلاش است تا رویههای کسب و کار را تسریع و تسهیل کند و اکنون زمان لازم برای ثبت یک کسب و کار در ارمنستان به ۱۵ دقیقه رسیده است. قانونگذاریهای جدید انجام شده قصد دارند مالیات فردی و شرکتی را برای فعالان حوزه فناوری کاهش دهند و دولت، قریب به ۵ میلیون دلار بودجه برای احداث «شهر مهندسی» شامل مراکز تحقیق و توسعه و شتابدهندههای کسب و کار تخصیص داده است. مخیتار هایرپاتیان، وزیر صنایع پیشرفته ارمنستان، هدف دولت مستقر را تبدیل ارمنستان به هاب فناوری و نوآوری منطقه دانسته است.
🔸اقتصاد ارمنستان با بازیابی خود پس از بحران کووید-۱۹، در سالهای ۲۰۲۲ و ۲۰۲۳ به ترتیب به رکوردهای رشد چشمگیر ۸.۷ درصدی و ۱۲.۶ درصدی دست یافت و امسال نیز پیشبینیها از رشد دستکم ۶ درصدی این کشور حکایت دارد. به نظر میرسد که دولت ارمنستان هوش مصنوعی و فناوریهای نوین را ابزار و پیشران مناسبی برای بهبود خدمات عمومی و افزایش بهرهوری تلقی میکند و در این راستا، بهرهگیری از جمعیت قابل توجه تحصیلکردگان ارمنستانی را به عنوان یکی از مزیتهای خود در دستور کار قرار داده است.
🔹با این حال برخی ابتکارات مرتبط با نتایج مختلط و متناقضی مواجه بوده اند و از همین رو، ثبات و تداوم در حمایتهای دولتی برای مدتهای طولانی لازم و ضروری خواهد بود. همچنین، ارمنستان در موقعیت رقابت با قدرتهای بزرگی قرار دارد که لازم است برای غلبه بر آنها باید دست به ارائه پیشنهادهای سخاوتمندانهتری به سرمایهگذاران و کارآفرینان بزند.
@GovernanceStudies