🔅تلاش چین برای گسترش حضور اقتصادی در قفقاز جنوبی
#اقتصاد_سیاسی
🔹پایگاه تحلیلی «اوراسیا نت» در گزارشی به مرور همکاریهای متاخر چین با کشورهای قفقاز جنوبی پرداخته است و از آن با عنوان نمودی از امیدواری چین برای گسترش ردپای راهبردی خود در قفقاز یاد کرده است. بر اساس این گزارش، چین در ماههای اخیر توافقاتی را با دو کشور جمهوری آذربایجان و گرجستان به امضا رسانده که موضوع محوری آنها توسعه مسیر تجاری شرق-غرب از طریق کریدور میانی است. با اینهمه، نگارنده مطلب این توافقات را بیشتر از تحولی مهم، بازتاب نوعی تمایل و امیدواری دانسته است؛ چرا که در آنها تعهد مالی مشخص و محکمی وجود ندارد.
🔸آخرین توافقی پکن در این حوزه، تفاهمنامه همکاری تجاری اخیر با گرجستان است که در حقیقت، نسخهای اقتصادی از سند موافقتنامه شراکت راهبردی محسوب میشود که در سال گذشته میان دو کشور منعقد شد. در متن تفاهمنامه همکاری تجاری امضا شده در ماه سپتامبر، دو کشور چین و گرجستان بر تعهد خود برای توسعه مشترک زیرساخت، روانسازی رویههای گمرکی و ارتقای امنیت و دیجیتالیکردن لجستیک تاکید نموده اند.
🔹گفتنی است یکی از شرکتهای چینی در سال جاری اقدام به احداث جادهای جدید در گرجستان نموده که موجب تسهیل و تسریع تردد بار در کریدور میانی خواهد شد. وزارت اقتصاد و توسعه پایدار گرجستان در بیانیهای امضای تفاهمنامه مذکور را فرصتی برای ایجاد روابط نزدیکتر تجاری و اقتصادی با چین، جذب سرمایهگذاری بیشتر به گرجستان و افزایش صادرات گرجستان به چین دانسته است.
🔸چند روز بعد، شرکت دولتی راه آهن جمهوری آذربایجان اعلام کرد که چین برای پیوستن به شرکت مشترکی اعلام آمادگی نموده که در سال گذشته توسط اعضای کریدور میانی به منظور تسهیل و تسریع حمل و نقل ایجاد شد.
🔹در این میان، به نظر میرسد جمهوری آذربایجان نقطه محوری و کانون توجه چین در قفقاز باشد؛ چرا که دو کشور اخیرا نه تنها برای گسترش سرمایهگذاری و تجارت دوجانبه، که برای ارتقای پیوندهای سیاسی نیز اشتیاق نشان داده اند. جمهوری آذربایجان در تابستان گذشته درخواست ارتقای سطح همکاری با سازمان شانگهای –از شریک گفتگو به عضو ناظر- را ارائه نمود و همزمان، برای پیوستن به بریکس درخواست داد که در هر دوی این سکوها چین نقشی کلیدی ایفا میکند.
🔸در ماه ژوئیه، چین و آذربایجان توافقی را مشابه توافق پیشگفته با گرجستان برای ارتقای روابط خود به سطح راهبردی در مسائل سیاسی، فرهنگی و اقتصادی به تایید رساندند. در بیانیه مشترک این توافق، اشاره مستقیم و صریح به برنامه همکاری دو کشور برای توسعه تجارت در کریدور میانی وجود دارد و همچنین بر تلاش مشترک برای تامین امنیت و پایداری زنجیرههای تولید و تامین تاکید شده است.
🔹بر اساس بیانیه منتشر شده توسط شورای دولتی چین، در مراسم امضای رسمی این توافق، شی جین پینگ در اظهاراتی از آن به عنوان پیشبرنده ساخت «مسیر حمل و نقل بینالمللی ترانسکاسپین» و ضامن سلامت و ثبات فعالیت در قطارهای باری چین-اروپا یاد کرد.
🔸ترافیک تجاری در کریدور میانی در سال ۲۰۲۴ افزایش داشته است و در سه فصل ابتدای این سال مسیر کریدور میانی بالغ بر ۳.۴ میلیون تن بار حمل نموده که نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۷۰ درصد رشد داشته است. گفتنی است که ارقام بالا براساس گزارشهای رسمی وزارت حمل و نقل قزاقستان نقل شده است.
@GovernanceStudies