🔆صادرکنندگان روس الگوی تهاتر را امتحان می‌کنند #اقتصاد_سیاسی 🔹«فایننشال تایمز» در گزارشی به قلم «داریا موسولاوا» به تجربه روسیه در ساز و کارهای تهاتری پرداخته است. بنابر این گزارش، صادرکنندگان روسی برای غلبه بر محدودیت‌هایی که از سوی غرب در پاسخ به جنگ اوکراین علیه روسیه وضع شده، به شکل روزافزونی در حال روی آوردن به توافقات تهاتری هستند. در واقع، محدودیت پرداخت‌های بین‌المللی از طریق شبکه بانکی روسیه دولت این کشور را به ترویج تهاتر به عنوان یک راه حل جایگزین وا داشته است. به اعتراف نایب رئیس اتحادیه واردکنندگان و صادرکنندگان روسیه این روش، که پیشتر محدود به سطح دولتی بود، اکنون میان کسب و کارهای خصوصی رواج یافته است. 🔸رویکرد تهاتر برای بسیاری در روسیه یادآور تاکتیک‌های دوران شوروی است که در سایه دسترسی محدود به دلار، تبادلات خلاقانه‌ای همچون تبادل مشروبات الکلی در برابر پپسی کولا رواج داشت. اخیرا یکی از شرکت‌های روسی فعال در زمینه محصولات کشاورزی با دو شرکت پاکستانی، قرارداد تهاتر ۱۵ هزار تن نخود و ۱۰ هزار تن عدس را در ازای ۱۵ هزار تن نارنگی و ۱۰ هزار تن سیب‌زمینی منعقد نمود. قرارداد مشابهی برای ۲۰ هزار تن نخود به ارزش تقریبی ۱۴ میلیون دلار در ازای میزان متناظری از برنج منعقد گردیده است. بدین ترتیب به نظر می‌رسد تجار روسی با این دو قرارداد در حال آزمایش کردن مکانیزم تهاتر از منظر امکان‌سنجی و بازدهی هستند. 🔹در ماه اکتبر، گمرک اکاترینبورگ روسیه با یک شرکت چینی وارد توافقی تهاتری شد تا در ازای صادرات تخم کتان، محصولات ساختمانی و لوازم خانگی تبادل کند. بنابر اظهارات رئیس کل گمرکات اورال، این توافق بسیاری از مشکلات همچون تاخیر در پرداخت و رد درخواست‌ها توسط نظام بانکی را مرتفع نموده است؛ چرا که به طور ویژه در خصوص تجار خُرد روسی، پرداخت‌های بین‌المللی در بعضی موارد برای ماه‌ها معطل می‌ماند. 🔸براساس بررسی‌های آماری بانک مرکزی روسیه در ابتدای ماه اکتبر، کسب و کارهای روسی از ابتدای سال ۲۰۲۴ با افزایش هزینه تولید مواجه بوده‌اند که بخش اعظم آن ناشی از هزینه‌های فزاینده نقل و انتقال وجه در عرصه بین‌المللی است. روی‌آوردن روسیه به تهاتر مورد توجه مقامات غربی نیز قرار گرفته است؛ «دالیپ سینگ»، معاون مشاور امنیت ملی ایالات متحده در خصوص توافقات تهاتری روسیه با سایر کشورها، بالاخص چین، هشدار داده و بر احتمال تاثیرگذاری این همکاری‌ها با روابط چین و مهم‌ترین بازارهای مصرف محصولات این کشور در اروپا و آسیا تاکید ورزیده است. 🔹حتی در خصوص کالاهای غیرتحریمی روسیه با فشار و موانع مواجه است. «واسلی آستروف» از انستیتو مطالعات اقتصاد بین‌الملل وین بر این نکته تاکید دارد که علیرغم عدم تحریم صادرات کشاورزی، محدودیت‌ها سبب اجتناب خریداران و بانک‌ها از معامله با روسیه شده است. بنابر ادعای گزارش «فایننشال تایمز»، آمارهای تجاری نیز نشان می‌دهد که واردات کل روسیه در نیمه اول ۲۰۲۴ معادل ۸ درصد افت داشته است و همزمان، صادرات این کشور این نیز افتی ۹ درصدی را تجربه کرده است. 🔸وزارت توسعه اقتصادی روسیه دستورالعمل‌هایی برای کمک به انجام معاملات تهاتری خطاب به شرکت‌های تجاری منتشر نموده است. یکی از شرکت‌های تجاری در حوزه محصولات غذایی توافقات تهاتری را بسیار سودآور خوانده است؛ زیرا که در هر دو سمت صادرات و واردات، شرکت از کمیسیون دریافتی بهره می‌برد. «الکساندرا پروکوپنکو» از مرکز کارنگی روسیه معتقد است که بسیاری از شرکت‌ها تهاتر را فرصتی مناسب برای کاهش هزینه‌های خود می‌دانند و از این طریق برخی از مالیات‌های مرسوم را دور می‌زنند. به عنوان مثال، مالیات بر ارزش افزوده در واردات تهاتری براساس ارزش برآوردی محصول محاسبه می‌شود که در گمرکات قابل تحریف و کاهش است. با اینحال، دولت روسیه مایل است از تحریفات اینچنینی چشم‌پوشی کند تا محصولات مصرفی به بازار راه پیدا کنند. ✅ «جان کندی» از اندیشکده اروپایی رند خاطر نشان می‌کند که تشویق معاملات تهاتری نمایانگر پشتیبانی دولت روسیه از راهکارهای خلاقانه برای تامین نیازهای اساسی است. با اینحال، «جنیس کلاگ» از انستیتو آلمانی امور امنیتی و جهانی معتقد است ساز و کارهای تهاتری در بلندمدت نخواهند توانست مشکل تجاری روسیه را حل کنند و صرفا نقش راه حل تاکتیکی با امکان‌پذیری محدود دارند. مشابه همین نگرانی را رئیس اتحادیه غلات روسیه بازتاب داده و از اتکای بیش از اندازه تهاتر بر اعتماد طرفین به عنوان پاشنه آشیل این الگوی یاد کرده است. @GovernanceStudies