...جستارهائی ازدل تاريخ کهن ایران درموردمفهوم"
#خانه_تکانی" :
دکتر
#محمدجعفر_هاشمی:
یکی اززیباترین رسمهای نوروزی"خانه تکانیست"!...
درپندار"بهدینان"پیش ازرخنمون"سال نو" روانهای شایسته و پاک بزمین باز میگردند تا از شادی -سلامت- شادکامی و باورمندی بازماندگانشان آگاه شوند- این روانهای نیکو پس از ده روز و بنا به گفته ای تا نوزدهم" فروردین ماه"هرسال برزمین میمانند و آنگاه به"جهان مینوی"بازمیگردند!... در آغاز پنج روزگاهنبار یعنی پنج روز مانده به شب" نوروز بزرگ" آنهادرخانه سرک میکشند-هرگاه خانه ای راپاک و تمیز و بدور از غبار-پلیدی وپلشتی دیدند برای صاحب آن خانه نیایش میکنند وبرکت-نیکی-گشاده روئی وپیروزی رابرای خداوندآن خانه آرزو مینمایند- اما اگرخانه اینسان نباشد -افسرده ازآن جایگاه به بیرون گام مینهند -براین پایه کهنسالی مابانوروز و کهنسالی نوروز با پاکی-زیبائی وخیرخواهی همراه بوده است!!...
گفتنی است که درکتاب"اوستا"به مقوله"خانه تکانی"توجه ویژه داده شده است بدین مفهوم که اگرخانه ای تمیز و معطر باشد ارواح پاک- برکت وآرامش رابرای ساکنان آن خانه خواهندخواست-درواقع این رفت و-روب خانه وبرون آوردن وپاک کردن اشیا و دو مرتبه بجای خودگذاشتنشان-جرثومه شیطانی راازخانه بیرون میراندتادگربارخانه رابگونه ای دلپذیرآذین کنیم تاکه زمین زندگیمان همراه بازمان دلفریب نوروزهماهنگ باشد!!....
همانگونه که همگان دانندبارمحنت ورنج اينهمه رفت و-روب از دیرباز وطبق فرهنگ سراسر پوچ و بیمعنی مقوله"
#مردسالاری" رایج برگرده خانومها استوارست (پنداریکه آقایان شریک زندگیشان را کلفت خانه"می انگارند)!... و با این ترفندکه خانومها زیبا شناسند وآرایش خانه رابهترتدارک میبینند- شانه از زیر بار مسئولیتهای حرفه ای همسرداری راخالی میکنند و این درحقيقت یکی ازموارد نقض حقوق اجتماعی بشرتلقی میگردد-
بیادتان بیاورم که مطابق منشورحقوق بشر، تصریح شده که"مادر"میتواندهزینه شیردادن به بچه راازهمسربستاند(هرچندکه بندرت دیده شده که درمقام عمل این امروقوع عینی وکاربردی پیداکند-اما مرادم این بودکه بسترحقوقی مناسبی برای این روندوجوددارد)!!...
ازاین مطلب که بگذریم نباید از یاد برد که این تکاپوی خانه تکانی بسان"گل"است وفراخوانی برای خانه تکانی ژرفتر و دل انگیزتر که درچهارشنبه سوری برای خانه تکانی"دل"انجام میشود!...
پس همانگونه که آدمی برای راه رفتن کفش میخواهد-برای رهسپاری بسرزمین مهر و دوستی -گام نخست آنست که دور و برمان را از هر پلیدی -پلشتی -زشتی وغبار بروئیم-
این روئیدن بیرون مارابرآن میداردکه تاسال بپایان نرسیده است به لباس بیرون خویش بنگریم وجامه درون را نیکو گردانیم-اگرخاک و-خاشاک خانه رابیرون مینهیم باید برای" خاردل" و خشم درون نیز راه وچاره ای بجوئیم!... خانه تکانی وچهارشنبه سوری دو روی یک سکه اندکه نخست بیرون راپاک وخواستنی میکنیم وپس ازآن درون خویش رانیک ودوست داشتنی میگردانیم- زیرا اگر در پرتو کار وتلاش ما-خانه از وجود همه آلودگیها منزه گردید- اما دل همچنان در بند آزار و -کین و بدخواهی بود بجای"هفت سین رحمانی"رهپوی هفت سین شیطانی خواهیم شدکه بدست خویش سعایت -سرزنش -سنگ اندازی -سختگیری -سفاکی وستم راتمناکرده ایم!...پس بایدگام بگام همراه با آبادکردن خانه وبازسازی ویرانیهای آن-دل بیمار خودرا"تیمار"کنیم-بخجستگی قدمهای "نوروز "در و دیوارخانه بشکل گریزناپذیری بایدازسرورو-سرودوش ما از صفا سرشارباشد والا پس از این آمد و شد افسوس کنان حقیر بانگ برخواهمی آورد که :
عید آمد و ما"خانه دل"رانتکاندیم!
گردی نفشاندیم و -غباری نستردیم-
روزوروزگاران بکامتان شاد-دکترهاشمی!!...
@CEYMATIAN