عصر دلفان

تاریخ محلی



کشته شدن پسر والی وقت لرستان به دست مردم خاوه و کوچ بسیاری از این مردم به میان بختیاری ها

در نزدیکی سال 1216 هجری قمری
مردم سلسله و دلفان گوشزد کرده بودند که محمدخان (فرزند والی اسماعیل خان والی وقت لرستان ) نباید به خاک سلسله و دلفان پا نهد درحالیکه به او هشدار داده شده بود که نباید به میان این مردم بیاید وی بی توجه به خواست مردم سلسله و دلفان در کمال خودسری با افراد زیادی وارد سلسله و دلفان شده بود و در آنجا چادر برپا کرده بود و درخواست های نادرستی کرده بود برایند درخواست های ناشایست محمدخان سبب کشته شدن وی بدست مردم سلسله و دلفان شد
در آن زمان مردم سلسله و دلفان قصد داشتند که زنان و دختران والی را به اسارت ببرند که یکی ازخوانین کولیوند که ده برادر یا پسر داشت از آنها دفاع کرد پس از این رویداد بخشی از مردم کولیوند که مظنون در شراکت قتل محمدخان بودند به روستای کارخانه نزدیک کنگاور( که کارخانه تولید سفال دردوره ساسانیان بوده است اکنون هم به این نام مشهوراست)مهاجرت کردند، اسماعیل خان به دلیل کور شدن و یا پیری زیاد از والی گری کنار کشید
نوه اش حسن خان والی شد درسال 1216 مردم سلسله و دلفان از
عبدالحسين، جد خاندانهاي فعلي کرمعلي خاوه را که مردي سخنور بود، نزد والي فرستادند و براي عذر گناه خواستند که میانجی گری کند (چون بین والی و خان کولیوند رابطه ای بسیار محترمانه وجود داشت) تا با حسن خان تازه والی شده لرستان آشتی کنند
در هنگامیکه والی لرستان در رومشگان در حال خوش گذرانی بود خان کولیوند نزد حسن خان والی وقت لرستان رفت و درخواست مردم سلسله و دلفان برای دوستی و آشتی بیان کرد
والی با زبان پذیرفت اما با دل نه وقتی خان کولیوند نزد مردم سلسله و دلفان رفت گفت من از زبان والی سخن از دوستی شنیدیم اما
از چشمان او خون می بارید
هرگز نزد والی نروید
و به دیگر مردم سلسله و دلفان یاد آور شد که برای در امان ماندن از انتقام والی با بخش زیادی ازمردم ایلم به چهارلنگ، بختیاری کوچ خواهم کرد و به چای لک بختیاری کوچ کرد
(پس از نزدیک به ده سال دوباره به الشتر و خاوه برگشت اکنون عده‌ای ازمردم ایل کولیوند در چهارلنگ به نام کلیوند در آنجا هستند از تیره های فرخشاه #ایرانشاه کرمشاه عبدشاه و #کرمعلی و
بمارشاه موسیوند و..)
اما بخش دیگری از مردم سلسله و دلفان باپوشیدن لباس سیاه نزد والی رفتند
والی درحالی که مردم سلسله و دلفان برسر سفره نشسته بودند دستور داد سر هفتادتن ازمردم سلسله و دلفان بریده شود، پس از این رویداد غم انگیز مردم سلسله و دلفان هم پیمان شدند و به حکومت قاجار گوشزد کردند که اگر حسن خان در پیشکوه یا لرستان همچنان والی باشد لرستان را به آتش خواهند کشید از این رو فتحعلی شاه قاجار اداره پیشکوه یا لرستان کنونی را از حسن خان گرفت به شاهزاده گان قاجار سپرد و حسن خان که به ایلام یا پشتکوه فرار کرد و دولت قاجار بدون مشورت حکم والی گری پشتکوه برای او نوشتند
قلمرو حکومت حسن خان به پشتکوه یا ایلام کنونی ( آبادی به‌نام ده بالا ایلام کنونی پایگاه خود قرار داد) محدود کرد
پس از پایان دوره والی گری در لرستان و برچیده شدن سیستم والی گری در لرستان و کوچ اجباری حسن خان نخستین والی پشتکوه( ایلام) به پاس قدر دانی ازخوانین کولیوند درخواست کرد مردم ایل کولیوند که در کنگاور روستای کارخانه رفته بودند به پشتکوه بیایند
(این مردم چون چندین سال درروستای کارخانه کنگاور سکونت داشتند به کارخانه معروف شدند وازتیره عبدشاه ایل کولیدند هستند)خان کولیوند هم از آن مردم خواست که به پشتکوه بیایند با آمدن این مردم به پشتکوه تا زمان مرگ حسن خان مورد احترام والی بودند
بامرگ حسن خان نخستین والی پشتکوه بین سه فرزند والی حسن خان بنام های حیدرقلی، احمدقلی و عباس قلی اختلاف پیش آمد از این رو بخشی ازاین مردم ( کارخانه ) همانند دیگر تیره های ایل کولیوند به خاوه و الشتر و رومشگان و.. مهاجرت کردن بخشی هم در روستاهای سیمره عباس اباد ،وحدت اباد ، قلعه تسمه ،غلام اباد هواسعلی، ابدانان مور موری کوهدشت ماندگارشدند مردم کارخانه ازایل کولیوند هستند
و دارای شجره نامه هستند
البته شفاهی گری سبب شده است برخی بگویند مردم کارخانه ازمردم کاید خورده هستند
درحالیکه درمور موری افرادی از مردم کارخانه زندگی می کنند به هیچ روی خود را ازکایدخورده نمی دانند
به هر روی
بدون مدرک قلم فرسایی کردن
وبر پایه شفاهی گری وگمان نوشتن روشی
شایسته و علمی نیست

منبع: کتاب معجزی والی زاده به نام
ایلات لرستان
وکتاب تاریخ غضنفری


@asrdelfan