🔵 لوبلاگ: آیا طرح عدم تجاوز
#ایران به دولتهای عرب
#خلیج_فارس موفق خواهد شد؟ (2)
✍🏻 #شیرین_هانترهمکاریهای امنیتی به عنوان یک جایگزین
به علاوه پیمانهای پیشنهاد دهنده عدم تجاوز ایران پیشنهاداتی برای اعتماد سازی و به وجود آوردن نهادهایی برای همکاریهای اقتصادی و سیاسی بین کشورهای حاشیه
خلیج فارس، کشورهای عربی و کشورهای غیر عربی ارائه داده است. در یک بازه بلندمدت و در صورت تغییر شرایط این تدابیر ممکن بود به افزایش امنیت در
خلیج فارس بیانجامد ولی متغیر بودن روابط ایران و عربستان، سیاستهای داخلی جهان عرب و روابط اسرائیل و عربستان به نتیجه رسیدن سازماندهیهای انجام شده بین ایران و کشورهای حاشیه
خلیج فارس را پیچیده میکند.
هرچند هر کدام از کشورهای جهان عرب ذهنیت متفاوتی نسبت به ایران دارند و همه آنها ایران را یک قدرت مهاجم نمیدانند ولی همه آنها به علت تفاوت در جمعیت و مساحت بین خود و ایران با ایران احساس راحتی ندارند. برای از بین بردن این احساس که ریشه در ویژگیهای وجودی موجود دارد ایران امکانات زیادی در اختیار ندارد. از سال ۱۹۷۹ با ظهور انقلاب اسلامی عدم اعتماد بین تهران و کشورهای حاشیه
خلیج فارس عمیقتر شد.
مساله دیگری که وجود دارد مساله ملیتی و دینی است یعنی مساله ایرانی یا عرب شیعه و سنی بودن. هرچند این فاکتورها در این روابط تعیین کننده نیست ولی باعث بدتر شدن روابط و جنبههای مورد مناقشه میشود البته پس از انقلاب اسلامی تاثیر اختلاف مذهب به طور ویژه ای پر رنگ تر شده است.
تحولات داخلی سیاستهای جهان عرب هم از نظر تاریخی گرایش به محدود کردن و مانع شدن از همکاری بین ایران و کشورهای عرب حاشیه
خلیج فارس دارد. عوامل قابل توجهی مانند مصر و سوریه در قدیم و عربستان سعودی و امارات متحده عربی در حال حاضر، چرا که این کشورها از تهدید واقعی یا واهی ایران برای گرفتن پول و گرفتن امتیاز انحصاری از کشورهای حاشیه
خلیج فارس استفاده میکنند. در حقیقت شرایط از دهه ۱۹۶۰ تغییر آنچنانی نکرده است.
در شرایط حاضر برخی کشورهای عرب حاشیه
خلیج فارس ممکن است فکر کنند کاهش تنشها در منطقه
خلیج فارس ممکن است ایران را بیشتر بر منطقه شام متمرکز کند و این به نفع آنان نیست. کشورهایی مانند مصر ممکن است نگران باشند که حذف تهدید ایران حمایت مالی که از جانب کشورهای
خلیج فارس از آن کشور انجام میگیرد را قطع کند. البته امروزه موضوع مهمتر اسرائیل است. اکنون بهانه قرار دادن تهدید ایران راه دوستی اسرائیل و کشورهای
خلیج فارس را هموارتر کرده است و دشمنی مشترک علیه ایران عامل اصلی این دوستی بوده است. در نتیجه بهبود روابط تهران با کشورهای حاشیه
خلیج فارس ممکن است از تمایل این کشورها برای داشتن رابطه نزدیک با اسرائیل بکاهد.
در نهایت ذهنیتهای متفاوت ایران و کشورهای حاشیه
خلیج فارس درباره عاملی که امنیت آنها را تهدید میکند مطرح است. «ایران» آمریکا و اسرائیل را تهدید اصلی میداند در حالی که کشورهای عرب حاشیه
خلیج فارس تهران و ایدئولوژی انقلاب اسلامی را تهدیدی اصلی برای امنیتشان میدانند. در نتیجه در حالی که ایران به دنبال خارج کردن آمریکا از منطقه است این کشورها حضور آمریکا و غرب را عامل ضروری حفظ امنیت خود میدانند. به این ترتبب تا زمانی که روابط ایران و آمریکا خصمانه باشد برقراری روابط دوستانه ایران و کشورهای عرب حاشیه
خلیج فارس به حقیقت نخواهد پیوست.
اینکه کشورهای عرب حاشیه
خلیج فارس بدون تایید یا دست کم بدون رضایت آمریکا به طور قابل توجهی ارتباطشان را با ایران گسترش دهند بسیار بعید است. در کل در مناطقی مانند
خلیج فارس که برای کشورهایی که در سطح بین المللی تاثیرگذارند منافعی بزرگی وجود دارد روابط بین قدرتهای منطقهای تا حد زیادی تحت تاثیر سیاستهای بین المللی قرار میگیرد. این بدان معنی است که پیشرفت در روابط ایران و کشورهای عرب حاشیه
خلیج فارس تنها پس از نوعی مصالحه بین ایران و آمریکا ممکن خواهد بود.
از دهه ۱۹۹۰ به علت ظهور استراتژیهای متفاوت در سیاست خارجی ایران آشتی بین ایران و آمریکا تبدیل به امری پیچیده شد و این باعث شد تا ایران با اتخاذ سیاست «نگاه به شرق» که اکنون نیز روی همان متمرکز است به سمت چین و روسیه گرایش پیدا کند.
در پایان اینکه گسترش روابط با کشورهای حاشیه
خلیج فارس حرکت مثبتی است و باید مورد تشویق قرار بگیرد. هرچند موفقیت تهران در آن در گرو آن است که این کشور مشکلات خود را با عوامل بین المللی و به ویژه آمریکا حل کند.
🔗 https://lobelog.com/can-irans-outreach-to-the-persian-gulf-arab-states-succeed/