داستان زندگی شهدا

🔴 سلسله مباحث #نفس / جلسه آخر

✅ گام پنجم در #تهذیب_نفس، #معاقبه است.
معاقبه یعنی کیفر دادن. باید نفس را مجازات کنیم و او را به آنچه که مطلوبش نیست وادار کنیم.

📌 در #شرع مقدس، این کیفر دادن یعنی نفس را به سختی‌های #عبادت وادار کنیم. به ازاء هر گناهی که کردیم، #روزه می‌گیریم، #نماز می‌خوانیم و ...

⚠️ اما در این معاقبه مرتکب #خلاف_شرع نمی‌شویم.
یکی از مرزهای #تشیع و #تصوف، همین‌ جاست.

🖋 در معاتبه و معاقبه #جهاد_با_نفس شکل می‌گیرد.
امیرالمؤمنین (ع) می‌فرمایند: با تداوم جهاد با نفس، مالک نفس خود بشوید.

🔸 نام مبارزه با نفس در زبان شرع #جهاد_اکبر است.
رسول خدا (ص) سپاهیانی را به مقصدی فرستادند، پس از بازگشت آنان، فرمودند: مرحبا به قومی که از جهاد کوچکتر بازگشته‌اند، در حالی‌که جهاد بزرگتر برای آنان باقی مانده است. پرسیدند: جهاد بزرگتر چیست؟ فرمودند: جهاد با نفس. برترین #جهاد آن است که #انسان با نفس خود مبارزه کند.

🔹 در این مبارزه، #عقل به جنگ با نفس می‌رود.
اگر عقل #حاکم بر انسان باشد، زندگی را از جهات طبیعی به جهات ارزشی می‌کشاند، از #غریزه به #تعقل، و از طبیعت حیوانی به انسان می‌کشاند.

✅ #سالک، باید شرایطی را فراهم کند که در آن بتواند مراتب #مشارطه، #مراقبه، #محاسبه، #معاتبه و معاقبه را طی کند.
این شرایط #مرابطه است. مرابطه یعنی مرزبانی. در مرابطه، مرزبان ما عقل است.

🔸 انسان #عارف، حقیقت وجودش را به یک مملکت تشبیه می‌کند و خودش را #موظف به دفاع از تمامیت و حریم این مملکت می‌کند.
_____
حجةالاسلام والمسلمین #علوی_تهرانی
موضوع: #نفس / جلسه آخر
#مسجد_حضرت_امیر (ع)

#الّلهُـمَّ عَجِّــلْ لِوَلِیِّکَـــ الْفَـــرَج🌸

@zendegishahid

🔴 سلسله مباحث #نفس / جلسه ۱۹

✅ سومین گام در #تهذیب_نفس، #محاسبه است.

🔸 #سالک باید بداند #رضایت خدا چگونه به دست می‌آید؟ باید تمام تکالیف فردی و حقوق اجتماعی را بشناسد تا موجب ضایع شدن حقوق خود و #جامعه‌ نشود که بدعهدی به حساب می‌آید.

💠 پیامبر (ص) ٣۰ #حق برای #مسلمان بیان فرمودند و تأکید کردند؛ اگر از عهده این حقوق برنیامدید باید #حلالیت بطلبید، و اگر چنین نکنید روز #قیامت باید به صاحب حق پاسخ‌گو باشید و خداوند #حکم می‌کند تا با دادن #خیرات خود، یا به گردن گرفتن #سیئات او، صاحب حق را راضی کنید.

📌 مراد از #محاسبه اعمال این نیست که هر روز فقط تعداد گناهان خود را در یک دفترچه بنویسیم. باید ببینیم خداوند از اعمالی که انجام داده‌ایم و به نظر ما درست بوده، راضی است؟
👈 باید از گناه #توبه کنیم، نه اینکه آن را شمارش کنیم.

💠 از علائم #شیعیان اینست که #اهل_محاسبه هستند.
امام کاظم (ع) فرمودند: کسیکه هر روز به حساب خود رسیدگی نکند از ما نیست، اگر کار نیکی کرده است از خدا زیادی آن را بخواهد، و اگر بدی کرده، از خدا آمرزش طلب نموده و توبه نماید.

✅ گام چهارم در تهذیب نفس، #معاتبه است.
معاتبه به معنای #ملامت کردن، سرزنش کردن است.
اهل سلوک خود را سرزنش می‌کنند، و عیب‌ها و تقصیرها و کاستی‌ها را به رخ نفس خود می‌کشند و به خود می‌گویند خدا تو را #خلق کرد که با #عمل خود در #دنیا، خلیفة الله باشی ولی تو مسیر گمراهی و #ضلالت را پیش گرفته‌ای.

💠 در سوره فرقان آیه ۴۴ می‌فرماید: آنان (پیروان #هوای_نفس) فقط همچون چهارپایانند، بلکه گمراه‌ترند!
در سوره ذاریات آیه ۵۵ می‌فرماید: پیوسته تذکر بده، زیرا تذکر برای مؤمنان سود دارد.

🔆 عابدی از بنی‌اسرائیل #دعا کرد ولی #مستجاب نشد. به خود نهیب زده و ملامت کرد و گفت: چه کردی که خدا تو را نمی‌بیند؟ خدا به پیامبر زمانش خطاب کرد: به این #بنده خوب من بگو هرچه می‌خواهد به او می‌دهم هرچند جابجا شدن کوه‌ها باشد، چون خودش را ملامت کرد.
_____________
حجةالاسلام والمسلمین #علوی_تهرانی
موضوع: #نفس / جلسه ۱۹
#مسجد_حضرت_امیر (ع)

#الّلهُـمَّ عَجِّــلْ لِوَلِیِّکَـــ الْفَـــرَج🌸

@zendegishahid

🔴 سلسله مباحث #نفس / جلسه ۱۵

✅ #ریاضت، شیوه‌ #کنترل_نفس در #سلوک عملی است. قدرِ مشترک همه‌ی نسخه‌های ریاضتی، سختی است، هیچ‌کسی با #راحت_طلبی در کنترل نفس به جایی نمی‌رسد.
ریاضت را می‌توان به ۲ دسته کلی تقسیم کرد:

1️⃣ #ریاضت_شرعی
نسخه‌هایی که پیامبر اکرم (ص) و #اهل_بیت (ع) داده‌اند.

2️⃣ نسخه‌های ریاضتی که غیرمعصوم می‌پیچد.
بعضی از این نسخه‌ها، دستور به نپوشیدن لباس فاخر، #ازدواج نکردن، و #سکوت است.
آیین هندوها، آیین مرتاض‌ها همین است. بعضی از متصوفه نیز خودشان را از خوردنی‌ها محروم می‌کنند و ترک خوردن گوشت و مرغ و ماهی می‌کنند.

🔹اما در ریاضت شرعی و برای کنترل نفس، در مقام پاسخ به خواسته‌های آن، دستوراتی از #شرع صادر شده است که باید به آن ملتزم بود:
🔸 ریاضت، #خلاف_شرع نباشد.
🔸 ریاضت، خلاف #اخلاق نباشد.
🔸 توقعات اجتماعی رعایت شود.

♻️ ما در #فقه، ۲ توقع اجتماعی داریم:
1️⃣ زندگی مطابق شأن باشد.
یعنی در رفتار کنترل نفس باید شأن افراد رعایت شود.

2️⃣ #خلاف_مروت نباشد.
بستنی خوردن در ماکن عمومی #حرام نیست، ولی مردم توقع ندارند که یک روحانی کنار خیابان بایستد و بستنی بخورد. اگر این کار را کرد، می‌شود خلاف #مروت.
انجام رفتارهای خلاف مروت روحانی را از #عدالت ساقط می‌کند.

✳️ اولین کاری که در #تهذیب_نفس باید انجام شود، مشارطه است.
#مشارطه یعنی شرط کردن به منظور انجام دادن کاری یا ترک کردن کاری.

📌 هم ردیف معنای مشارطه، کلمه عهد در #قرآن است.
یکی از واژه‌هایی که می‌تواند انجام یا ترک چیزی را بر ما #واجب کند، عهد است. مانند #عهد بستن با خداوند که اگر فلان حاجت ما برآورده شد، سه روز #روزه بگیریم.
__________________
حجةالاسلام والمسلمین #علوی_تهرانی
موضوع: #نفس / جلسه ۱۵
#مسجد_حضرت_امیر (ع)
#الّلهُـمَّ عَجِّــلْ لِوَلِیِّکَـــ الْفَـــرَج🌸

@zendegishahid

🔴 سلسله مباحث #نفس / جلسه ۱۴

✅ برخی از آثار #تهذیب_نفس

🔸#رستگاری
در سوره اعلی آیه ۱۴ می‌فرماید: به #یقین کسی‌که پاکی جست (و خود را تزکیه کرد)، #رستگار شد.

🔸رسیدن به #درجات_عالیه
حضرت امیر (ع) می‌فرمایند: کسی‌که دوست دارد به مقامات بلند (معنوی) برسد، باید بر هوا و #هوس غلبه کند.

🔸#رضایت_خدا
حضرت امیر (ع) فرمودند: هر کس بر نفس خود خشمناک شود، پروردگارش را خشنود کرده است.

💠 سعادت یعنی درست زندگی کنیم تا نسبت به گذشته افسوس نخوریم.
امیرالمؤمنین (ع) می‌فرمایند: کسی‌که نفس خویش را در لذت‌هایش رها سازد، بدبخت و دور از سعادت خواهد بود.

🔆 #دین_داری چیست؟
حضرت امیر (ع) فرموده‌اند: دین‌داری، سختی دادن به نفس است.
حضرت در تعریف #لقمه_شبهه‌ناک فرمودند: اگر در چاهی یک قطره شراب بریزند و با آن چاه، زمینی را زراعت کنند و در آن زراعت، گیاهی بروید و یک گوسفند از آن بخورد و میان گله برود، من از خوردن گوشت تمام آن گله اجتناب می‌کنم.

📌 اگر کسی می‌خواهد ببیند #متدین است، باید ببیند به نفس خود، سخت گرفته یا خیر؟!
____________________
حجةالاسلام والمسلمین #علوی_تهرانی
موضوع: #نفس / جلسه ۱۴
#مسجد_حضرت_امیر (ع)
#الّلهُـمَّ عَجِّــلْ لِوَلِیِّکَـــ الْفَـــرَج🌸

@zendegishahid

🔴 سلسله مباحث #نفس / جلسه ۱٣

✅ #جایگاه_ایمان در قلب است.
طبق آیه ۴ سوره احزاب خداوند در #حقیقت هر انسانی یک #قلب بیشتر قرار نداده است. این قلب یا جایگاه خداست و رحمانی است، یا تحت تصرف نفس است و نمی‌گذارد ایمان شکل بگیرد.
نمی‌توان گفت بخشی از قلب، در تصرف نفس است و بخشی دیگر از آن خدا است.

💢 وقتی #ایمان در قلب مستقر نگردد، چند چیز اتفاق می‌افتد:

1️⃣ #غفلت از #یاد_خدا
در سوره کهف آیه ۲۸ می‌فرماید: و از کسانی که قلبشان را از یاد خود غافل ساختیم #اطاعت مکن! همان‌ها که از هوای نفس پیروی کردند، و کارهایشان افراطی است.

2️⃣ #انکار_قیامت
در سوره طه آیه ۱۶ می‌فرماید: پس مبادا کسی که به آن (#قیامت) ایمان ندارد و از هوس‌های خویش پیروی می‌کند، تو را از (توجه به) آن بازدارد؛ که هلاک خواهی شد!

3️⃣ #انکار_قرآن
در سوره قصص آیه ۵۰ می‌فرماید: اگر تو را اجابت نکردند، بدان که آنان تنها از هوس‌های خود پیروی می‌کنند!

⚠️ هر کسی به این ٣ مسأله باور ندارد یا تردید دارد، یعنی قلبش ایمان ندارد، و دچار #هوای_نفس شده است.

⭕️ اگر ایمان در قلب شکل نگیرد، انسان #عاقبت_به_خیر نمی‌شود. بنابراین باید دنبال #مهار_نفس بود.

✳️ نفس چگونه مهار می‌شود؟
اگر #انسان بخواهد نفس را مهار کند، باید بر ۴ چیز اهتمام کند:

1️⃣ باید بپذیرد که نفس، #دشمن است.

2️⃣ #عزم (اراده قوی) بر #تهذیب_نفس پیدا کند.
#دنیا لذت بخش است و دل‌کندن از آن برای کسی که اُنس با دنیا و مادیات و محسوسات دارد کار سختی است.

3⃣ بداند که نفس تغییرپذیر است.

4⃣ به آثار مطلوب #تهذیب_نفس و آثار زیان‌بار ترک تهذیب نفس توجه کند.
________
حجةالاسلام والمسلمین #علوی_تهرانی
موضوع: #نفس / جلسه ۱٣
#مسجد_حضرت_امیر (ع)

#الّلهُـمَّ عَجِّــلْ لِوَلِیِّکَـــ الْفَـــرَج🌸

@zendegishahid

🔴 سلسه مباحث #نفس / جلسه ۵

✅ موجودات دارای شعور تکلیفی سه گروه هستند: ملائکه، #انسان ، جنّ

⭕️ خداوند در ۶ آیه از #قرآن از همه ملائکه خود تمجید می‌کند:
💠 بندگان خداوند هستند. [زخرف/۱۹]
💠 بندگان شایسته خداوندند. [انبیاء/۲۶]
💠 #خدا_ترس هستند. [نحل/۵۰]
💠 #تکبر در #بندگی ندارند. [نحل/۴۹]
💠 از تسبیح خداوند خسته نمی‌شوند. [فصلت/۳۸]
💠 نافرمانی خدا را نمی‌کنند. [تحریم/۶]

⭕️ اما خداوند در قرآن در رابطه با انسان اینطور فرموده است:
🔹۱. انسان #ستمگر و #ناسپاس است. [ابراهیم/۳۴] و [عبس/۱۷]
🔹۲. #خلقت انسان از #عجله است (و هر بلایی هم سرش آمده از عجله است). [انبیا/۳۷] و [إسرا/۱۱]
🔹۳. اهل #مجادله است. [کهف/۵۴]
🔹۴. "آیا انسان نمی‌داند که ما او را از نطفه‌ای بی‌ارزش آفریدیم؟! و او (چنان صاحب قدرت و شعور و نطق شد که) به مخاصمه آشکار (با ما) برخاست!" [یس/۷۷]
🔹۵. "به #یقین انسان طغیان می‌کند وقتی بی‌نیازی را در خودش ببیند" [علق/۶ و ۷]
🔹۶. اهل #شکر، اهل #علم و اهل #ایمان نیست. [هود/۱۷] و [اعراف/۱۸۷] و [غافر/۶۱]
🔹۷. اهل #غفلت است. [روم/۷] و [اعراف/۲۰۵]
🔹۸. #بخیل و #حریص و کم‌طاقت است. [معارج/۱۹ تا ۲۱]
🔹۹. #ظالم و #نادان است. [احزاب/۷۲]

📌 با وجود این آیات، به ما ثابت می‌شود که حقیقت انسان، موجود ارزشی نیست. چگونه می‌شود که انسان اشرف موجودات باشد و این آیات در مورد او نازل شده باشد؟!
♻️ اشرف موجودات از منظر خداوند متعال، محمّد و آل محمد (ص) هستند.

💢 سیّدالشهداء (ع) فرموده‌اند: اگر مرگ و #فقر و بیماری در زندگی بشر نبود هرگز سر به #سجده نمی‌گذاشت.
شخص زندگی‌اش را جوری چیده که انگار اصلاً به #آخرت ورود پیدا نمی‌کند. برای زندگی‌اش در دنیا پر از برنامه هست ولی برای ابدیّت هیچ برنامه‌ای ندارد. ریشه تمام بدبختی‌های انسان #شیطان و #نفس و #دنیا هستند اما زمانیکه ما دچار غفلت بشویم می‌توانند عمل کنند.

🔺از دیدگاه بزرگان، انسان به دو دسته تقسیم می‌شود:
#انسان_عرفی: به همه مردم گفته می‌شود و عام است.
#انسان_عرفانی:،انسانی که به #تکامل و #رشد معنوی رسیده باشد.

💠 در روایات داریم که "محل قلب، محل نظر خداست" اگر خدا بخواهد به کسی نگاه کند به قلب او نگاه می‌کند که خائف و خاشع هست یا نه؟ به زیبایی و مقام او نگاه نمی‌کند.
امیرالمؤمنین (ع) می‌فرمایند: "چهره ظاهر او چهره انسان، و قلبش #قلب حیوان درنده است، راه #هدایت را نمی شناسد که از آن سو برود، و راه خطا و #باطل را نمی‌داند که از آن بپرهیزد، پس مرده‌ای است در میان زندگان"

💢 علماء برای رشد معنوی انسان، به #سلوک_عملی توصیه می‌کنند.
در مراتب سلوک عملی، ۶ مرتبه برای نفس ذکر شده است:
#مجاهده، #تطهیر، #اصلاح، #تهذیب، #تربیت، #تزکیه
__________________________
حجةالاسلام والمسلمین #علوی_تهرانی
موضوع: #نفس / جلسه ۵
#مسجد_حضرت_امیر (ع)

#الّلهُـمَّ عَجِّــلْ لِوَلِیِّکَـــ الْفَـــرَج🌸

@zendegishahid

🔴 سلسه مباحث #نفس / جلسه ٤

🔵 #مراتب_نفس / بخش دوم

4️⃣ #نفس_ملهمه (مُلهَمه): در اثر شروع #تهذیب_نفس، انسان مجاهد تلاش می‌کند تا بدی‌ها را از خود دور کند و به مقام تخلیه برسد (خالی شدن از رذائل اخلاقی)
در این مرتبه از #نفس، انسان لیاقت پیدا می‌کند تا دریافت غیبی داشته باشد که بصورت #الهام است.

✅ در #قرآن، دریافت غیبی امکان‌پذیر است.
"و قسم به #حقیقت انسان و کسی‌که آن را اعتدال بخشید، پس خداوند #خیر و #شرّ را به او الهام می‌کند"
[شمس/٧ و ٨]

5️⃣ #نفس_مطمئنه: کمال، نامحدود است و امکان رسیدن به آخرین مرتبه‌ی آن ممکن نیست. اما انسان در #سلوک می‌تواند به آخرین حدّ کمالِ خودش برسد. چنین کسی مورد خطاب خداوند قرار می‌گیرد:
یا أیتُها النفسُ المُطْمئنّه

✅ #انسان در این مرتبه، با #یاد_خدا آرام است.
اَلا بِذکرِ اللهِ تَطمَئِن القُلوب

6️⃣ #نفس_راضیه: کسی‌که به مرتبه نفس مطمئنه رسیده، به #درک و فهمی از حقایق عالم رسیده که از حوادث روزگار (حتی وقایع ناخوشایند آن) اظهار نارضایتی نمی‌کند.
او در مقام نفس راضیه قرار می‌گیرد.

7️⃣ #نفس_مرضیه: در مرتبه هفتم، کار به جایی می‌رسد که خداوند از او اعلام #رضایت می‌کند. پایان این سلوک، سیر الی الله و بازگشت به سوی خداست.
"ای نفس آرام یافته! به سوی خدایت بازگرد در حالی‌که تو از خدا راضی و او هم از تو راضی است" [فجر/ ٢٧ و ٢٨]

💢 اوج زیبایی و شکوه در مراتب نفس، در آخرین لحظات زندگی حضرت سیدالشهداء (ع) جلوه کرده است.
حضرت در روز عاشورا و بعد از مواجهه با سختیها و مصیبتها، در قتلگاه خویش فرمودند:
الهی رِضاً بقضائِک، تسلیماً لِاَمرِک، لا مَعبودَ سِواک؛
خدایا راضی به قضایت هستم و #تسلیم به امرت، خدایی جز ذات یگانه تو نیست.
________________
حجةالاسلام والمسلمین #علوی_تهرانی
موضوع: #نفس / جلسه ٤
#مسجد_حضرت_امیر (ع)
#الّلهُـمَّ عَجِّــلْ لِوَلِیِّکَـــ الْفَـــرَج🌸

@zendegishahid