اخیرا مقالهای ارزشمند در دانشگاه فلورانس منتشر شده است که نویسنده برای اولین بار نوشتهای را از سفیر کمپانی فرانسه در عصر زندیه به زبان اصلی برگردانده است. ژان فرانسوا روسو پسرعموی ژان ژاک روسوی معروف، سفیر کمپانی هند شرقی فرانسه بود که در اصفهان به دنیا آمده بود و به زبان فارسی مسلط بود و در دو نوبت به شیراز سفر کرد. بار اول مقارن بود با سلطنت حضرت کریم خان وکیل در سال ۱۷۷۰ و دفعه دوم مقارن بود با سلطنت کوتاه فرزند ارشدشان. در همین سفر دوم بود که روسو این نوشته را از وضعیت ایران جهت اطلاع لویی شانزدهم تهیه کرد. او ابتدا شرح میدهد که شورش افغانها و جنگهای نادر و سپس جنگهای داخلی پس از مرگ او ایران را ویران و خالی از سکنه کرده بودو سلطنت کریم خان که بیش از بیست سال به طول کشید، ایران را دوباره پرجمعیت کرد و کشاورزی و صنعت مجددا رونق یافت. سپس میگوید نسبت به سلسلههای قبلی مالیات کمتری لحاظ شده بود و همین عامل جان گرفتن مجدد ایران است. روسو میگوید هنگامی که قصد بازگشت به فرانسه داشت، ایشان چندین نامه به احترام ملت فرانسه برای وزیر و پادشاه نوشتند.
@zand_history