چه کنیم آثار تاریخی و بناهای ارزشمند
تخریب نشوند؟
🟢پیشنهاد راهکارهایی برای مشکل
تخریب و نابودی بناهای ارزشمند
#تاریخی ✍یادداشت حامد دریایی فرد جهرمی
#پژوهشگر و فعال حوزه
#میراث_فرهنگی، انجمن عمارات محروسه ایران از هموندان شورای هماهنگی– ۲۸/۲/۱۳۹۹
( کمیته میراث فرهنگی شورای هماهنگی به مناسبت هفته میراث فرهنگی )
طی سالهای گذشته، اخبار گوناگونی از#
تخریب و خسارت به
#بناهای ارزشمند
#تاریخی و حتی ثبت شده در فهرست آثار ملی به گوش می رسد که منشأ آن عوامل مختلفی است.
بی توجهی عمومی به آثار تاریخی در مقیاس محلهها، عدم هماهنگی بین دستگاههای متصدّی و متولّی، فقدان سیستم نظارتی
کارآمد، عملکرد غیرشفاف، بی نظمی وآشفتگی
فنی و اجرایی در مراحل و رویههای
#مرمّت _آثار و منابع انسانی مربوط، دوری جستن گروههای مرمّتی از دریافت نظریّات مشورتی و کسب تجربیات پیشکسوتان و حرفهمندان متخصص، ضعف و خلأهای اداری، انتظامی و قضایی، عدم استفاده از ظرفیتهای
#تشکّلهای مردم نهاد، امکانات و اختیارات محدود دیدبانی و نظارت همگانی و بسیاری موارد دیگر از جمله مهمترین عواملی است که وضعیت بناهای تاریخی را که در مالکیّت معنوی عموم شهروندان و وطن دوستان است، روز به روز بدتر نموده است، بهگونه ای که امید علاقمندان و فعّالان حوزه میراث فرهنگی برای تأثیرگذاری سازنده را روز به روز بیشتر از بین برده است.
در همین خصوص راهکارهایی که میتواند موجب اصلاح وضعیت نا بسامان کنونی در این حوزه شود، به اختصار، در دسته بندی ذیل عنوان میشود:
الف) نظامات اداری: لزوم تشکیل سازمان نظام متخصصان حفاظت از#میراث_فرهنگی، تشکیل کمیتههای تخصصی مشورتی و نظارتی با موضوع بخشها و اجزای ویژه بناهای تاریخی (سازه ای و آرایه ای)، تدوین و اجرای نظام ارزیابی هنرمندان، اساتید وکارگران ماهر و همچنین رتبه بندی و صلاحیت سنجی پیمانکاران مرمتی، بهرهگیری از متخصصین حوزههای مدیریتی همچون مدیریت پروژه، زنجیره تأمین، منابع انسانی، فناوری اطلاعات و حل مسأله، تدوین اسناد، فرمها و گزارشهای متحدالشکل مربوط برای ساماندهی سوابق مرمتی، تشکیل کمیته مشترک دستگاههای دولتی و حکومتی متصدّی و متولّی در حوزه اموال ملی–فرهنگی
-تاریخی، ظرفیت سازی در بخش مدیریتهای
ستادی و ارتقاء کیفیت پایش از بناهای
ارزشمند و تاریخی ضمن تشکیل کمیتهها و شوراهای هماهنگی، توسعه و اصلاح هدفمند سیستم قضایی، شبه قضایی و انتظامی در حوزه میراث فرهنگی (همچون شعب ویژه با موضوع میراث فرهنگی و نیز الحاق مواد به آیین نامههای تخلفات اداری)، تدوین ضوابط و آیین نامه متولیان و متصدیان آثار میراث فرهنگی، تدوین لیست آثار ارزشمند، تاریخی و ملی نزد نهادهای حکومتی، دولتی، نظامی و دستگاههای اجرایی و نیز تصویب قانون دخل و تصرفات حقوقی، مادی و معنوی در اموال مربوط، افزایش شفافیت و ظرفیتهای بخش نظارت عمومی، تخصصی و حرفهای، تعریف و ایجاد مقام ضابط قضایی ویژه میراث فرهنگی، لزوم تعریف آیین نامه انتظامی برای متولیان و متصدیان آثار#میراث_فرهنگی و هماهنگی با دادسرای ویژه تخلفات اداری و شورای انتظامی مربوط، استقرار نظام ناظران ۹چندگانه تخصصی در پروژههای مرمتی.
🟢ب) الزامات قانونی و مقرّراتی: لزوم تدوین مقررات ملی اموال
#میراث_فرهنگی و ملی در راستای پایش، مرمت و حفاظت،
لزوم تعریف و استقرار فرایند خوداظهار دورهای اموال ثبت شده ملی، تخصیص ردیف
بودجه درون سازمانی برای مرمت بناهای
تاریخی نزد دستگاهها، اختصاص انحصاری
مالیات برای هزینه کرد در بناهای تاریخی
توسط ذینفعان، تعریف و استقرار نظام
معافیت مالیاتی در رابطه با کمکهای
داوطلبانه در حوزه میراث، تخصیص
منطقهای بودجه حوزه میراث فرهنگی از
منابع مالیاتی، اصلاح قوانین و مقررات
معیارهای ثبت اثر در فهرست آثار ملی مربوط
به معماری ارزشمند دوره معاصر و پهلوی،
اصلاح خلأهای جرم انگاری، قانونی و آیین
نامهای حقوقی و کیفری در بخش حفاظت از
بناهای تاریخی (ممانعت از حفاظت،
تخریب عمدی، جلوگیری از ورود کارشناس و بازرس
و . . .)، اخذ استعلامات، گواهیها و مجوزهای
انطباق فنی در دخل و تصرفات حقوقی مادی
و معنوی، اصلاح قوانین انتشار و دسترسی
آزاد به اطلاعات برای پشتیبانی از سازمانهای
مردم نهاد در وظایف دیدبانی.