🍁#پیامهای_قرآنی (۱۱)🍁◻️سوره البقرة - آیه ١٦٥﴿وَمِنَ ٱلنَّاسِ مَن يَتَّخِذُ مِن دُونِ ٱللهِ أَندَادٗا يُحِبُّونَهُمۡ كَحُبِّ ٱللهِۖ وَٱلَّذِينَ ءَامَنُوٓاْ أَشَدُّ حُبّٗا لِّلهِۗ وَلَوۡ يَرَى ٱلَّذِينَ ظَلَمُوٓاْ إِذۡ يَرَوۡنَ ٱلۡعَذَابَ أَنَّ ٱلۡقُوَّةَ لِلهِ جَمِيعٗا وَأَنَّ ٱللهَ شَدِيدُ ٱلۡعَذَابِ١٦٥﴾
«و دستهای از مردم هستند که همتایانی برای الله میگیرند و آنها را مانند الله دوست میدارند، و آنانکه ایمان دارند خداوند را بیشتر و سختتر دوست دارند. و اگر کسانی که ستم کردهاند عذاب را ببینند، دریابند که همه قدرت از آن خداست و خداوند سخت کیفر است».
▪️تفسیر: ﴿وَمِنَ ٱلنَّاسِ﴾ و دستهای مردم هستند که با وجود این بیان کامل، ﴿مَن يَتَّخِذُ مِن دُونِ ٱللهِ أَندَادٗا﴾ برای خداوند همتایان و همگونانی بر میگیرند و در عبادت و محبت و طاعت و تعظیم، آنها را با الله برابر قرار میدهند. و هرکس بعد از اقامه حجت و بیان توحید اینگونه باشد بداند که مخالف الله است و با او مبارزه میکند و از اندیشیدن در آیات او و تامل در آفریدههایش روی گردان است. پس او کوچکترین عذری در این مورد ندارد و کیفر و عذاب شدید برای اوست. اینها کسانی هستند که برای الله همتایانی قرار میدهند و آنها را در آفریدن و روزی دادن و تدبیر امور و در عبادت با خداوند برابر قرار میدهند، و آنها را عبادت میکنند تا آنان را به خود نزدیک نمایند.
و ﴿مَن يَتَّخِذُ﴾ دلیلی است بر اینکه خداوند هیچ همتایی ندارد، بلکه مشرکان بعضی از مخلوقات را همتایان او قرار میدهند، همتایانی دروغین، و اسمهایی بدون مسمّی و محتوا. همانگونه که خداوند متعال فرموده است: ﴿وَجَعَلُواْ لِلهِ شُرَكَآءَ قُلۡ سَمُّوهُمۡۚ أَمۡ تُنَبُِّٔونَهُۥ بِمَا لَا يَعۡلَمُ فِي ٱلۡأَرۡضِ أَم بِظَٰهِرٖ مِّنَ ٱلۡقَوۡلِ﴾ [الرعد: 33]. «و برای خداوند انبازانی قرار دادند، بگو: آنها را نام ببرید. آیا خداوند را از چیزی آگاه میکنید که در زمین است و او نمیداند؟ یا سخنی سطحی (پوچ) میگویید»؟!. ﴿إِنۡ هِيَ إِلَّآ أَسۡمَآءٞ سَمَّيۡتُمُوهَآ أَنتُمۡ وَءَابَآؤُكُم مَّآ أَنزَلَ ٱللهُ بِهَا مِن سُلۡطَٰنٍۚ إِن يَتَّبِعُونَ إِلَّا ٱلظَّنَّ﴾ [النجم: 23]. «این بتها نامهایی بیش نیستند که شما و پدرانتان نامگذاری کردهاید و خداوند دلیلی بر حقّانیت آنها نازل نفرموده است. آنان پیروی نمیکنند مگر از گمان».
پس مخلوق، همتای خداوند نیست چون خداوند آفریننده است و غیر از او مخلوق و آفریده، پروردگار روزی دهنده است و غیر او روزی داده میشوند.خداوند بینیاز است و بندگان از هر نظر ناقص. خداوند نفع دهنده و ضرر دهنده است و مخلوق نمیتواند سود یا زیانی برساند، و هیچ چیزی در اختیار او نیست. پس، باطل بودن سخن کسی که معبود و همتایانی برای خدا قرار میدهد، معلوم شد، و فرق نمیکند که آن معبود و همتا چه چیز و چه کسی باشد، خواه فرشته یا پیامبری باشد و یا فردی صالح و شایسته یا بتی، و یا هرچیز دیگری. و به یقین دانسته شد که خداوند سزاوار محبت کامل و کرنش کامل است.
بنابراین خداوند مومنان را ستایش نموده و میفرماید: ﴿وَٱلَّذِينَ ءَامَنُوٓاْ أَشَدُّ حُبّٗا لِّلهِ﴾ یعنی محبت مومنان برای الله بیشتر از دوست داشتن کسانی است که با خداوند همتایانی قرار میدهند و آنان را دوست میدارند، چون مومنان دوستی خود را خالص برای خداوند قرار دادهاند اما آنها در دوستی خود شریک گرفتهاند. مومنان کسی را دوست دارند که به حقیقت شایسته محبت است، کسی که محبت او عین صلاح بنده و سعادت و رستگاری اوست. اما مشرکان کسی را به دوستی گرفتهاند که سزاوار هیچ محبتی نیست و محبت آن عین بدبختی و فساد و از هم پاشیدن امور میباشد.
بنابراین خداوند مشرکان را تهدید نموده و میفرماید: ﴿وَلَوۡ يَرَى ٱلَّذِينَ ظَلَمُوٓاْ﴾ و اگر کسانی که با قرار دادن همتا برای الله و فرود آمدن سر تسلیم در برابر غیر او به خود ستم کرده، و از طریق بازداشتن مردم از راه الله و تلاش برای زیان رساندن به مردم، به آنان ستم کردهاند، ﴿إِذۡ يَرَوۡنَ ٱلۡعَذَابَ﴾ آنگاه که روز قیامت عذاب را با چشمهایشان مشاهده میکنند، ﴿أَنَّ ٱلۡقُوَّةَ لِلهِ جَمِيعٗا وَأَنَّ ٱللهَ شَدِيدُ ٱلۡعَذَابِ﴾ به یقین خواهند دانست که تمام قدرت و تواناییها از آن الله است، و همتایانی که آنها برای الله گرفتهاند هیچ قدرتی ندارند. پس در آن روز ناتوانی و عجز چیزهایی که با الله شریک گرفتهاند برای آنها روشن میشود، نه آنگونه که در دنیا بر آنان مشتبه شده بود و گمان میبردند که اینها اختیاری دارند و آنان را به الله نزدیک میکنند.
اما گمانشان نادرست از آب در آمد باعث ناکامی آنها شد، و تلاش آنان باطل گردید و کیفر شدید بر آنان قرار دارند.
📝یک مسئله که اکثر مسلمانان از آن غفلت میکنند این است: افراط در محبت به مخلوق سبب هلاکت است.