🔴این شبیخون بلا باز چه بود ای ساقی؟
✍اسماعیل شمس[توضیح کردستان‌نامه]
امروز ۲۱ آبان ۱۴۰۳ هفتمین سالگرد زلزله ویرانگر سرپل زهاب است. یک روز پس از زلزله یادداشتی در روزنامه جامعه فردا منتشر کردم که امروز آن را بدون هیچ تغییری در کانال کردستان‌نامه منتشر می‌کنم. متٲسفم بگویم که پس از هفت سال هنوز خیلی از پیشنهادهای آن یادداشت عملی نشده اند. در ادامه، یادداشت بسیار مهم دوست عزیز جناب آقای دکتر فاضل الیاسی خواهد آمد که به آسیب‌شناسی وضعیت مناطق زلزله‌زده پس از هفت سال اشاره کرده است. از خوانندگان فرهیخته کردستان‌نامه درخواست می‌کنم یادداشت ایشان را بخوانند و اگر مسئولیتی در دولت دارند، کاری کنند، یا اگر دستشان به مسئولان دولتی می‌رسد با صدای بلند این تراژدی را به گوش آنان برسانند تا بیش از این کرماشان، شهر و استان شیرین ما و به ویژه سرپل زهاب در آتش پیامدهای زلزله نسوزند]
با وجود این که هنوز در شوک این زلزله ام و از لحظه وقوع حادثه که به کشته و زخمی شدن بسیاری از هموطنان ؛ از جمله چند نفر از دوستانم منجرشد ، تاکنون خواب به چشمانم نرفته است ؛ اما در پاسخ به درخواست دوست عزیزم جناب آقای حمید رضا محمدی در روزنامە جامعە فردا تصمیم گرفتم ، این یادداشت را بنویسم.از همین جا به همه بازماندگان و داغدیدگان این حادثه دراستانهای کرمانشاه و سلیمانیه تسلیت می گویم و برای مجروحان و آسیب دیدگان آرزوی شفای عاجل دارم.
در این یادداشت سعی کرده ام تا با استناد به برخی داده ها و مشاهدات میدانی چند پیشنهاد برای جلوگیری از فاجعه آفرینی هر چه بیشترزلزله در آینده ارائه دهم ؛ امید است که مورد توجه مردم و مسئولان قرار گیرند.
1- در سال 1380 به همراه هیأتی علمی و فرهنگی از ژاپن دیدن کردیم. یک روز مهمان یکی از وزرای فرهنگی ژاپن بودیم . ایشان به سبب نامناسب بودن مکان جلسه (البته از نظر ایشان) از ما عذرخواهی کرد و علت آن را چنین توضیح داد که ساختمان اصلی وزارت برای ایمن سازی در برابر زلزله تخلیه شده است و ما الان در ساختمانی استیجاری هستیم . او ادامه داد که آن ساختمان تنها در برابر زلزلۀ 7 ریشتری مقاوم بود و تصمیم گرفتیم مقاومت آن را تا سطح 9 ریشترارتقا دهیم . دیشب و امروز وقتی تصویرساختمانهای ویران شده ناشی از زلزله را نگاه می کنم ، هر لحظه این سخن 16 سال پیش وزیر ژاپنی در ذهنم مرور می شود.به راستی چرا نظام ارزیابی و نظارت بر ساخت ساختمان و مقاوم سازی آنان در کشور ما جدی گرفته نمی شود؟ چرا به جای وجود یک سیستم مستقل و جمعی ، تأیید کیفی یک ساختمان در اختیار یک یا دو مهندس با وجود احتمال خطای انسانی قرار داده می شود؟ نکته تأسف آور این است که بیشتر خانه های ویران شده در زلزله اخیر ، بافت فرسوده نیستند چون در هشت ساله جنگ تقریبا همه این نواحی صد در صد تخریب و خالی از سکنه شدند و این خانه ها دوباره پس از جنگ و در دو دهۀ اخیر ساخته شده اند.
2-مرکز اصلی زلزله در نقطه صفر مرزی ایران و عراق در منطقه عمومی ازگله ـذهاب و دربندیخان- کلار بودو شدت آن در هر دو سوی مرز یکسان بود . نکته تأسف آور این است که بیشترین علت تلفات جانی این زلزله ناشی از "مسکن مهر" بود که امروز از طرف مردم به "مسکن مرگ "مشهور شده است . از مسئولان امر انتظار می رود برای جلوگیری از فجایع بعدی نسبت به ایمن سازی مسکن مهر(اگرقابل ایمن شدن هست ) و یا کنارگذاشتن آن اقدام جدی نمایند که اگر مایۀ تسکین خاطر نیازمندان نشده است ، دست کم جان آنان را نگیرد.
3- معمولا پس از هر زلزله ای به حق گفته می شود که زلزله زدگان به چادر ، پتو ، کنسرو، خشکبار ، آب معدنی ، لوازم بهداشتی ، شیرخشک ، تجهیزات پزشکی ، دارو و ... نیاز دارند . با توجه به زلزله خیز بودن بیشتر نواحی ایران ، تجربه نشان داده است که برای پیشگیری از وقوع این بحران ، باید در همه شهرها این اقلام به شکل ذخیره در انبارهای مستحکم و ضد زلزله وجود داشته باشد که در لحظه های نخست در اختیار مردم قرار گیرد. می توان در هر فاصله زمانی اقلام قبلی را فروخت و جهت جلوگیری از فاسد شدن ، اقلام جدید گذاشت که همیشه در انبار موجود باشد.
4- افزایش سواد زلزله در سطح ملی. تجربه نشان داده است که مردم ما سواد کافی و اطلاعات تخصصی برای دفاع از خود در برابر زلزله ندارند و همیشه غافلگیر می شوند . باید موضوع زلزله ، نواحی زلزله خیز و دارای گسل کشور ، نحوه دفاع از خود و حفظ جان خویشتن و اطرافیان در نخستین لحظه های وقوع زلزله و اقدامات ایمنی پس از زلزله در کتابهای درسی مدارس و دانشگاهها گنجانده شود واز طریق ساختن فیلمها و سریالهای پرمخاطب در رسانه های صوتی و تصویری و دیگر دستگاههای فرهنگی به یک فرهنگ عمومی تبدیل گردد. باید دانست که برگزاری یک مانور زلزله در مدارس هرگز کافی نیست.
🆔 https://t.center/kurdistanname
