حومه

🔍آسفالته شدن فضا؛ باغ‌زدایی از شهرها

▪️دوستان ما در این مقاله تلاش کرده‌اند به‌میانجی پرسش‌هایی از منظر اقتصادسیاسی فضا و مواجهات میدانی، ضمن ترسیم میدان منازعه پیرامون باغات شهری، خوانش‌های مبتنی بر طبیعت را در فرایند باغ‌زدایی در شهرها به پرسش بکشند.

🔸به‌راستی مرز میان طبیعت و جامعه کجاست؟ کجا طبیعت تمام و جامعه شروع می‌شود؟

🔹در وضعیت امروز که به شهری‌شدن سیاره‌ای شهرت دارد، به‌واسطه همه‌گیر شدن منطق توسعه مبتنی بر انباشت سرمایه، طبیعت نیز بیش‌ازپیش مفهومی برساخته است. به زعم لوکاچ چنین طبیعتی که حاصل مناسبات اقتصادی و سیاسی است همان طبیعت ثانویه‌ای است که امروز حتی فراتر از محدودیت‌های طبیعت اولیه زیست روزمره ما را متاثر می‌کند.

▪️اگر تاریخ آسفالته شدن و تضاد منافع بازیگران پیرامون تغییر کاربری باغات شهری کم‌و‌بیش برای شما هم پرابلماتیک است، این مقاله را از دست ندهید.

#باغ‌زدایی‌قصردشت‌شیراز

#فضاسرمایه

#نئولیبرالیسم

#به‌حومه‌بیایید

#جستارهای‌دریافتی

https://t.center/urbannEssay

🔸به نظر می‌رسد وقتی سیاست‌ها مختصات فضایی پیدا می‌کنند، دیگر به این سادگی‌ها نمی‌شود از آن‌ها مختصات‌زدایی کرد. چرا که آن قاعده‌ها و سیاست‌ها، به‌محض نمود یافتن، ‌فضا را به میدانی از نیرو تبدیل می‌کنند که در آن منازعات بی‌پایان منافع بازیگران به این سادگی‌ها رفع و رجوع نمی‌شوند. مساله‌ی تراکم‌فروشی در شهرها بیش از سه دهه است که کماکان محل بحث و کشمکش‌های نظری و نهادی است. خیلی از تحلیل‌گران اقتصادسیاسی بر این اعتقادند که تراکم‌فروشی به نوعی زمینه‌های کالایی‌سازی فضا و از این‌رو تبدیل کردن زمین از کالای مصرفی به کالای مبادله‌ای را فرهم می‌آورد. از طرف دیگر برخی دیگر از تحلیل‌گران تکنوکرات معتقدند در شهرهای امروز، ‌چاره‌ای جز پاسخگویی به تقاضاهای افزایش تراکم و بارگذاری جمعیتی در شهرها نداریم. از دل چنین کشمکش‌هایی در نهایت الگوهای مختلف رشد و توسعه شهرها در نظام برنامه‌ریزی بروز و ظهور می‌کند.

▪️فارغ از چنین ملاحظاتی، آنچه در این میان محل تامل است، شناسنامه‌دار شدن سیاست‌ها به محض فضامند شدن آن‌هاست. اواخر دهه ۶۰ که سیاست مستقل شدن شهرداری‌ها و متعاقبا فروش تراکم در شهرداری- به‌واسطه نوعی تنظیم‌گری در ساحت سیاست‌گذاری- کم‌وبیش در تهران نمود پیدا می‌کند، بازیگران متعددی از خلال چنین سیاستی در شهرها منافع اقتصادی فراوانی به دست می‌آورند. به‌گونه‌ای که حتی در دهه ۸۰ که زمزمه توقف فروش تراکم مازاد در برخی مناطق شهرداری تهران شنیده می‌شود،‌ بازیگران در مقیاس وزارتخانه‌ها مانع عملیاتی شدن چنین تصمیمی می‌شوند.

🔹تامل پیرامون تراکم‌فروشی در شهرها نشان می‌دهد امروزه دیگر تنها شهرداری منتفع اصلی تراکم‌فروشی نیست. دیگر بازیگران زمین و تراکم بسیار بیشتر و پرقدرت‌تر از آن چیزی هستند که ابتدا تصور می‌شد.
▪️شما چه فکر می‌کنید؟

#جستارهای‌دریافتی

#تراکم‌فروشی

#فضا‌سرمایه

#تولیدفضا

https://t.center/urbannEssay