روزی ابوریحان بیرونی و شاگردش برای رصد ستارگان به خارج از شهر رفتند و شب را ناچار به آسیابی پناه بردند. آسیابان به شاگرد ابوریحان گفت که شب باران خواهد آمد و بهتر است در زیر سقف بخوابند.
شاگرد ابوریحان با تمسخر به آسیایان گفت: تو مثل اینکه استاد مرا نمی‌شناسی. او همه چیز را با حرکت ستاره‌ها پیش بینی و محاسبه می‌کند. باران که چیزی نیست.
هنوز پاسی از شب نگذشته بود که باران شدیدی باریدن گرفت و ابوریحان و شاگردش شتابان به زیر سقف آسیاب پناه بردند.
صبح روز بعد، ابوریحان از آسیابان پرسید: تو دیشب از کجا فهمیدی که باران خواهد آمد؟
آسیابان با همان سادگی روستایی، سگش را نشان داد و گفت: این حیوان از حیاط به لانه‌اش رفت و خوابید. دانستم بارانی در راه است. این کار همیشگی اوست.
🍎تحلیل تیمبی شک استاد با تجربه‌ای چون ابوریحان بیرونی که سالروز تولدش را روز ملی نجوم نام نهاده‌اند، اگر سخن آسیابان را شنیده بود مثل شاگردش تصمیم نمی‌گرفت.
اندیشمندان بزرگ، یادگیرندگانی موفقند و همه‌ی آفریده‌های خداوند حتی سگ‌ها - البته نه در داخل خانه - برای آن‌ها یک فرصت یادگیری تلقی می‌شوند.
شاید برای‌تان جالب باشد قدری اجزای سیستم سگ و نقش این حیوان در پیش‌بینی باران را در داستان بالا تحلیل کنیم. بی‌شک اگر ابوریحان بزرگ زنده بود، امروز از این تحلیل و شیوه‌ی
تفکر، یادگیری و مشاهده استقبال می کرد.
۱.
حواسسگها حواس بسیار قوی‌تری نسبت به انسان دارند. آن‌ها می‌توانند تغییرات جزئی در فشار هوا، رطوبت، بو و صدا را تشخیص دهند که ممکن است برای انسان محسوس نباشد. این تغییرات اغلب نشانه‌های اولیه‌ی بارندگی هستند.
۲.
مغزمغز سگ اطلاعات دریافتی از حواس را پردازش کرده و با تجربیات گذشته مقایسه می‌کند. اگر سگ قبلاً تجربه‌ی بارندگی همراه با این تغییرات حسی را داشته باشد، می‌تواند آن‌ها را با هم مرتبط کند و به پیش‌بینی باران بپردازد.
۳.
بدنتغییرات فیزیولوژیکی در بدن سگ نیز می‌تواند بر رفتار او تأثیر بگذارد. برای مثال، تغییرات در فشار هوا ممکن است باعث ایجاد احساس ناخوشایندی در سگ شود و او را ترغیب به یافتن مکانی خشک و امن کند.
۴.
محیطمحیط اطراف سگ نیز نقش مهمی در رفتار او دارد. اگر سگ به طور مکرر در شرایط آب و هوایی مختلف قرار گرفته باشد، می‌تواند الگوهای آب و هوایی را بهتر تشخیص دهد.
در واقع رفتار سگ در پناه گرفتن قبل از بارندگی، خروجی این سیستم پیچیده است. این رفتار نشان می‌دهد که سگ توانسته است تغییرات محیطی را تشخیص داده، اطلاعات را پردازش کند و تصمیم بگیرد که بهترین واکنش در برابر این تغییرات چیست.
محمدحسنحسینی
🍎🍎🍎@THINKINGandLEARNING
