بیانیه ی معرفی شعر سپکو :
۱ -
✍ سپکو گونه ای جدید از شعر کوتاه معاصر است که مبتنی بر آرایه ی ادبی " ردالعَجُزِ عَلَی الصدر" (تصدیر) بنا نهاده شده است.
۲ -
✍ در شعر سپکو قائده ی تصدیر (کلیدواژه) انتخاب یکی از واژه های متشخص در سطر اول و تاکید و تکرار آن در سطر آخر می باشد.
در سپکو واژه ای بغیر از "کلیدواژه" تکرار نمیگردد.
۳ _ سپکو از دو سطر الی هفت سطر نوشته می شود اما از آنجا که شعر مدرن کوتاه ، تاکیدش بر بیشترین سخن با کمترین واژه است هرسطر سپکو نباید بیش از یک فصل خوانش داشته باشد.
۴ -
✍ سپکو لزوماً به صورت سپید نوشته می شود و سبک های نیمایی و موزون و مقفی در آن کاربردی ندارند
۵ -
✍ معیار هر مصرع در شعر سپکو یک فصل خوانش (فصلواژه) است که در صورت رسیدن به فعل یا مکث (سکته) سطر رها میشود و شاعر ادامه مصراع را در سطر پایین پی می گیرد.
۶ -
✍ در سپکو موضوع سخن کاملا بر محوریت "کلیدواژه" استوار است و عدم پراکنده نویسی و ارتباط تنگاتنگ واژه ها چه از نظر مترادف یا متضاد بودن در تمام فصل ها بر محوریت "کلیدواژه استوار است.
۷ -
✍ داشتن فعل در سپکو از الزامات می باشد اما لازم نیست همه سطرها به فعل برسند.
لازم است فعل بصورت کامل نوشته شود نه بصورت محاوره ای و عامیانه گویی یا صفت مفعولی مثل ( شده _ بوده _ داده و امثالم......)
۸ -
✍ از مشتق واژه های مرکب زمانی میتوان بعنوان کلیدواژه استفاده کرد که در سطر اول بصورت تکواژه و در سطر آخر از مشتق اول واژه مرکب بهره گرفته شده باشد . مانند (خاک _ خاکسار).
۹ _
✍ حروف ربط از قبیل (در، به، از، را، با، تا، یا و...) و افعال اسنادی (عام یا ربطی) از قبیل ( است ، بود ، شد...) به جهت اینکه نقش آنها ارتباط دادن بین واژه هاست و مفهوم انجام کار را نمی رسانند، در شعر سپکو تکرار آنها بلامانع و از اختیارات شاعر می باشند.
۱۰ -
✍ کلیدواژه، تکواژه یا واژه ای مرکب است که از میان واژه های متشخص و محوری در سطر اول برگزیده میشود،که در این خصوص از افعال و ضمایر و حروف ربط نمیتوان بعنوان کلیدواژه استفاده کرد.
✅ نکته اول : در انتخاب " کلیدواژه " باید زبان نوشتاری ملاک باشد نه زبان گفتاری .
مثلا اگر در سطر اول " سفر " است در سطر آخر به شکل صفر نباشد یا اگر در سطر اول سَمَر است به شکل ثمردر سطرآخر نوشته نشود.
واژه هایی که دارای ساختار و تلفظ واحدند (جناس تام ) مثل ( باد و باد ) ( شیر و شیر ) تکرار واژه محسوب می شوند و میتوان از این دسته از واژه ها بعنوان کلیدواژه بهره گرفت .
✅ نکته دوم : الویت انتخاب در کلیدواژه ، واژه های فارسی می باشد نه عربی و غیره. اما اگر شاعر واژه ای عربی را بعنوان کلیدواژه برگزید،تکرار آن در سطر آخر باید بر اساس دستور زبان فارسی باشد.
برای مثال : اگر از واژه ی عربی " عشق " در سطر اول بعنوان کلیدواژه استفاده شد، عین واژه ی " عشق " باید در سطر آخر تکرار گردد نه به صورت " عاشق یا معشوق " و سایر واژه های همریشه.
✅ نکته سوم : در مواقعی به جهت اینکه سطری طولانی نشود یا بر حسب تاکید شاعر روی یک واژه، الزام پیدا میشود تکواژه ای در یک سطر واقع گردد. در چنین حالتی شاعر میتواند از این تکواژه بعنوان یک مصرع در سپکو استفاده کند. اما لزوماً نباید همه سطرهای سپکو دارای تکواژه باشند.
✅ نکته چهارم :
در سپکو از هیچ یک از علائم فارسی از قبیل نقطه- دونقطه - نقطه چین- خط تیره _ سوال- تعجب - ویرگول - پرانتز - و سایر علامت ها بکار نمی روند.
نمونهای از یک شعر سپکو و تاکید شاعر بر واژه ی باد و تکرار آن در آخرین سطر.
👇#باد که می وزد
تمام قاصدک ها
شهادت می دهند
در محکمه ی زندگی
آرزوهای بر
#باد رفته ام را
#رضا_نعمتی_کرفکوهی#واضع_شعرسپکو#تاریخ_بنیان_خرداد_۹۶(تهیه شده درکانون فرهنگی ادبی سپکو)