☸️تجربۀ زیستۀ معلمان از کلاس درس ✍️محمدباقر تاج الدین ✅در پی انتشار یادداشتی کوتاه با عنوان «پیام های مهم معدل 10 دانش آموزان» به منظور دقیق تر شدن ابعاد موضوع گزارشی کوتاه از تجارب زیستۀ معلمان از کلاس درس ارائه می شود. این گزارش محصول جستجوگری هایی به شرح زیر است: 1. پایان نامه های دانشجویان کارشناسی ارشد و دکترا؛ طی بیش از یک دهۀ گذشته تعدادی از دانشجویان کارشناسی ارشد و دکتری(بیش تر این دانشجویان خودشان معلم بوده اند و به طور کامل با موضوع آشنایی هم داشتند) با راهنمایی من دربارۀ تجارب زیستۀ معلمان از کلاس درس پژوهش های قابل اعتنایی انجام داده اند که نتایج بیش تر این پژوهش ها نشان می دهد که عموم معلمان برای تدریس برخی دروس مشکلات زیادی دارند که یکی از آن ها عدم روزآمد و کارآمد بودن این دروس است. معلمانی که در پژوهش های مورد نظر مشارکت داشتند به طور عموم معتقدند که مطالب دروس مختلف هیچ سنخیت و مطابقتی با نیازهای واقعی و امروزین دانش آموزان ندارند که این موضوع بیش از همه درخصوص کتاب های درسی علوم انسانی بارزتر است. لذا دانش آموزان هیچ علاقه ای به خواندن و یاد گرفتن دروس مورد نظر ندارند. مبتنی بر پژوهش های مورد اشاره تقریباً تمامی معلمان براین باور اَند که ضرورت دارد تجدید نظری اساسی در دروس و کتاب های درسی انجام گیرد و در عین حال اعتقاد دارند که این اقدام مهم و زیربنایی ضرورت دارد که به دست متخصصان حوزه های فلسفه، روان شناسی، علوم تربیتی، جامعه شناسی و انسان شناسی که شناخت همه جانبه و دقیق با روندهای جهان و جامعۀ مدرن و هم شناخت مطلوب نسبت به نسل جدید و نیازهای شان دارند، صورت پذیرد. نکتۀ مهم دیگری که معلمان از تجربة زیستۀ خود گفته اند این است که دانش آموزان عموماً می پرسند که این دروس و کتاب ها چه فایده و کارکردی برای زندگی مان دارد؟ و قرار است کدام یک از مشکلات و مسائل مان را حل کند؟ آن هم در این عصر و زمانۀ شتابناک مدرن با تغییرات و تحولات گسترده و عمیق؟ 2.روایت معلمان؛ در هر نیمسال تحصیلی تعدادی از دانشجویانم از معلمان عزیز و ارجمند از استان های مختلف کشورمان هستند که دربارۀ مشکلات و مسائل گوناگون آموزشی و تربیتی در کلاس های درس خودشان روایت می کنند. بیش تر این معلمان از عقب ماندگی نظام آموزشی کشور در مدارس و به ویژه مطالب کتاب های درسی شکایت دارند که به هیچ وجه روزآمد و مطابق با نیازهای امروزینِ دانش آموزان نیستند. این معلمان بیان می کنند که دانش آموزان دارای انبوهی از پرسش های جدید هستند که هیچ کدام از کتاب های درسی موجود توان پاسخگویی به پرسش های مورد نظر را ندارند. این موضوع بیش از همه مربوط به کتاب های دینی و کتاب های مربوط به علوم انسانی مانند روان شناسی، جامعه شناسی، تاریخ و حتی ادبیات فارسی هستند که عموماً با نگاه ایدئولوژیک و غیر علمی یا شِبْهِ علمی نوشته شده اند. بنار روایت این معلمان گرامی دانش آموزان با بسیاری از مطالبی که در کتاب های درسی به ویژه در حوزۀ علوم انسانی آمده است ارتباط مؤثر و مفیدی برقرار نمی کنند و در حقیقت روایت های موجود در کتاب های مورد نظر را قبول نمی کنند چرا که معتقدند با واقعیت های موجود در جامعه و جهان امروزین هیچ مطابقتی نداشته و در ضمن از میزان شناخت و فهم دانش آموزان نیز عقب تر اَند. همچنین معلمان مورد اشاره می گویند ما همواره در کلاس های درس با دانش آموزان چالش های اساسی بر سر بسیاری از موضوعات داریم به گونه ای که قانع کردن آنان برای مان بسیار دشوار شده است چرا که هم کتاب های درسی موجود دچار محدودیت های معرفتی و روشی اَند و هم فضای حاکم بر مد ارس به گونه ای است که در بیان آزادانۀ برخی موضوعات در تنگنا قرار داریم. برای مثال در درس "تاریخ معاصر ایران" فقط یک روایت خاص در این کتاب درسی ارائه شده است در حالی که چندین روایت دیگر هم وجود دارد و لذا دانش آموزان به دلیل دسترسی به منابع گوناگون در این زمینه روایت ارائه شده در کتاب مورد اشاره را نمی پذیرند و در کلاس با ما معلمان وارد چالش و اعتراض جدی می شوند. #معلم #کلاس #درس #تجربه_زیسته #دانش_اموزان #چالش @tajeddin_mohammadbagher