تحلیل و رصد

.
🔴پرسش فقهی (استفتا) از آیت‌الله سیستانی:

خوردن گوشت خرچنگ، لابستر (شاه میگو)، کالاماری (ماهی مرکب) و صدف چه حکمی دارد؟ آیا نوع خاصی از آنان قابل خوردن می‌باشد؟

پاسخِ آیت‌الله: همگیِ آنها خوردنشان حرام است.

🔻پی‌نوشت تحلیل و رصد:

بازم گُلی به جمال آیت‌الله خامنه‌ای، لااقل مارو از خوردنِ شاه‌میگو (لابستر) ننداخت!

به‌‌قول چینی‌ها، هر چی که تو آبه خوردنیه؛ غیر از کِشتی! / غ.علیزاده

@tahlilvarasad

‍ ‍ .
♨️اگر خُدعه و زشت‌خویی همی شد فزون/ چه بیم اَر تورا، قرمطی میرِ مازندرون

✍ غلامرضا علیزاده

پس از تجاوز و تصرف جلگه‌های هموارِ ایرانشهر توسط تازیان، تازه مسلمانان با دیوار ستبری به‌نام "البرز کوه" مواجه شدند.
آن سوی رشته‌کوههای البرز، مردان تنومندی به‌نام گاوباره حکومت می‌کردند که نَسَب به جاماسب بیست و یکمین شاه ساسانی برادر قباد یکم می‌بُردند. مهترشان اسپهبد فرخان بزرگ بود که تخت‌گاه خویش را در سارویه بنا نهاد. تبریانی که بر رویان حکومت می‌کردند؛ پادوسبانیان نام داشتند و مهتری مناطق کوهستانی بر گرده‌ی باوندیان و آل قارن (کارن) بود.(۱)

وقتی یزدگرد سوم، تیسفون را از دست داد و سپاهش رو به هزیمت نهاد، اسپهبدان تپورستان از او خواستند تا به مازندران اندر آید اما یزدگرد رو به مرو کرد تا شاید بتواند نیروهای ازهم گسیخته‌اش را بازآفرینی کند.

اما تازیان که رشته‌کوههای البرز را نفوذ ناپذیر می‌دانستند، با مکر سوید بن مقرن، از بسطام راه گرگان و تمیشه را در پیش گرفتند. طبری بر این باور است که نفوذ اعراب به تبرستان در سال‌های اولیه فتوحات صورت گرفت.

   چه بسیار سردار و سرباز تازی
   که در کوره‌راه «تمیشه» تلف شد
   بدان حالت رقت‌انگیز چندان
   بماندند کز خاک ایشان علف شد

اعراب در زمان معاویه چندبار به فرماندهی مصقله بن هبیره الشیبانی و سپس یزید بن مهلب به تپورستان (تبرستان) هجوم آوردند که هربار در مقابل سربازان اسپهبد فرخان بزرگ شکست خوردند.

    به مازندران خانه می‌خواست تازی؟
    بیا! خاکِ مازندران گورشان شد
    یکی پهلوان نام او «گاوباره»
    رسید از ره و باز شاپورشان شد.

در زبان عربی سرگذشت مصقله به شکل یک ضرب‌المثل درآمد وهرگاه کسی قصد داشت کاری را انجام ندهد، می‌گفت «لا يكون هذا حتى يرجع مصقلة من تبرستان» یعنی «صبر کن تا مصقله از تبرستان برگردد» مشابه ضرب‌المثل پارسیِ «آنجا که عرب نی انداخت» (۲)

    نماند از همه خیل ِ پور ِ «هبیره»
    یکی تا ز بهر خبر بازگردد
    معاویه مازندران را بگیرد
    اگر «مَصقَله» از سفر بازگردد!

اما آن‌چه مسلّم می‌نماید؛ فتح طبرستان به‌طوری‌که بعداً خواهد آمد بعد از خلفای راشدین و امویان، بعهده منصور عباسی (۱۳۶ – ۱۵۸ هجری) به‌سال ۱۴۲ هجری آنهم با خدعه و نیرنگ میسر گردیده‌است. نیرنگ منصور و شکست و خودکشی اسپهبد خورشید که به تسلط و تصرف بخشی از دشت و جلگه‌های شرق تبرستان منجر گشت، اگر چه به انقراض دودمان اسپهبدان دابویی تبرستان منجر شد ولیکن هرگز به معنای تسلط کامل عباسیان بر تبرستان نبود. در همان زمان آل قارن (اسپهبدان سوخرایی) و باوندیان و پادوسبانیان همچنان بر نواحی کوهستانی تبرستان و رویان به شهریاری ادامه دادند. (۳)

   اگر تیغ اسلام می‌بُرّد آنجا
   در اینجا شهی مزدیسنی‌ست ما را
   جهان تا جهان است در گوش انسان
   صلا می‌زند غارِ «خورشید»، یارا (۴)

📌نکته‌ای که بیان آن ضروری می‌نماید، این است که قبور برخی از این سرداران متجاوز تازی، در گذر زمان به نام امام‌زاده در اذهان مردم جا افتاده‌اند و هم‌ردیف با سادات علوی و زیدی زیارت و تکریم می‌شوند که لزوم بررسی دوباره امام‌زاده‌ها را ضروری نشان داده تا برخی از آن‌ها بی‌شجره، برکشیده نشوند و همچو امام‌زاده‌ای به‌نام بیژن تقدیس نگردند!

پی‌نوشت:

 ۱. فرای، ریچارد (۱۳۶۳). عصر زرین فرهنگ ایران. ترجمهٔ مسعود رجب‌نیا (ویراست چاپ دوم). تهران: انتشارات سروش. ص. ۱۳۲.

۲. نجم‌الدین گیلانی، «بررسی مقاومت مردم طبرستان» در مجموعه مقالات تاریخ محلی مازندران، ص ۴۶۳

۳. ر.ک: «گیل، فرشواذگرشاه و گاوبارگان دابویهی (اسپهبدان بزرگ طبرستان) از ٢٢ تا ١٤٤ هجری، بررسی‌های تاریخی شماره ٣ سال دوازدهم، صفحات ٤٨ و ٤٩، چراغعلی اعظمی سنگسری» (PDF). پرتال جامع علوم انسانی.

۴. اشعار درون متنی غیر از تیتر، از مهران خدری


@tahlilvarasad

.
حال و هوای پاییزی تهران، شمیرانات؛ #سعدآباد🍁🍂

@tahlilvarasad

.
🔴روزنامه «وال استریت ژورنال» مدعی شد:

تهران با ارسال یک نامه کتبی به دولت بایدن تلاش ایران برای ترور دونالد ترامپ، رئیس جمهوری منتخب آمریکا را تکذیب کرد.

@tahlilvarasad

.
🟧«پایان عقلانیت سنتیِ فردیدی‌ها و غروب زیست-جهان بیژن عبدالکریمی»

🖊غلامرضا علیزاده

شاید مهمترین پرسش این روزهای ساحت اندیشه‌ورزی این باشد که دلیل منازعه بیژن عبدالکریمی با روشنفکران چیست؟ چرا او مدتی‌ست بی‌محابا روشنفکران را هدف حملاتِ خود قرار داده است؟

روشنفکرانی که جز سلاحِ قلم چیزی ندارند که بدان تفاخر کنند، اسلحه گرم و زندانِ نمور و زنجیر و پابند از آنِ دیگری است و بدا بحال فلسفه‌دانِ مفلسی که این روشنفکران بی‌دفاع را آماج قرار داده، و اعلام می‌کند، می‌خواهد بزودی تکلیف خود را با روشنفکران مشخص کند.

بگذارید گام‌به‌گام به جستجویِ حقیقت، زیست-جهان اندیشه‌ی سنت‌گرای عبدالکریمی را بکاویم:

عبدالکریمی می‌گوید: «در شریعتی بصیرت‌ها و جهت‌گیری‌های بسیار قابل تاملی وجود دارد(!) که لااقل من با آن‌ها همدل، همسو و هم‌افق هستم. مهم‌ترین ویژگی شریعتی این است که او هم نگاهی نقادانه به عقل مدرن و هم نگاهی نقادانه به سنتِ تاریخی ما دارد.» (غروب زیست‌جهان ایرانی، ۱۴۰۲: ۷۵)

از قضا می‌خواهم بگویم: آنچه که در شریعتی بود، خلوص و شور انقلابی و عرفان بود؛ اما بدونِ بصیرتِ تاریخی و فاقد برساختی از  رشنالیی در هندسه‌ی فکری؛ به همان دلیلی که مسیری را که برای بازگشت به خویشتن انتخاب کرده بود، جهانِ ایده‌آلش را در الفاظ و کلماتِ برآمده از همان ذهن شوریده می‌دید که هیچ‌گونه بدیهیات ساخت اجتماعی در آن لحاظ نشده بود. زیست-جهان شریعتی در واقع کپی‌پیست ابوذر غفاری دهه‌سوم پس از هجرت بود. و ایده‌آل او عرب مهجوری به‌نام حجربن عدی!

عبدالکریمی در همین کتابِ نوظهورش که مجموعه‌ای از مصاحبه‌های اوست، تو گویی به کشفی مهیّج دست یافته! وی می‌گوید:

«یکی از مهمترین دلایل و اصلی‌ترین انگیزه‌های مخالفت بسیاری از مخالفان شریعتی با وی ناشی از شیفتگیِ و دلسپردگی‌شان به عقلانیت جدید است. این شیفتگان غرب و سودازدگان زیست-جهان مدرن، هیچ نقدی را به عقلانیت جدید، مدرنیته و غرب نمی‌پذیرند و به همین دلیل، خشم و کینه‌ی بسیاری به هر شخصیت و اندیشه‌ای از جمله شریعتی دارند که مدینه فاضله آن‌ها را به پرسش می‌گیرد.» (همان: ۷۶)

عبدالکریمی نیک می‌داند که جامعه‌ی درهم تنیده گسسته از تجربه‌ی زیسته فروشده در آبشخور سنت، هنجارهای تازه‌ای را جستجو می‌کند و روش دیگری از اداره مُدن را می‌طلبد. اقتصاد این جامعه دیگر مبتنی بر غنائم و فروش زن به عنوان کالا و گسیل داشتن صد‌بارِ شتر توسط عبدالرحمن‌بن‌عوف به شمال عربستان و دادوستد با قبائل ماوراء بحرالمیت نیست. نمونه‌ای از ساده‌دیدن شیوه اداره کشور و کاغذپاره‌ خواندن مدارج علمیِ اقتصاددانان و به ریشخند‌گرفتن علوم روز و نیز توزیع درآمدها به شیوه مستقیم را در زمان دولت‌های نهم و دهم دیده‌ایم که چگونه حاصلِ درآمدی که به تنهایی از تمامی دورانِ صادراتِ نفتی بیشتر بود، دود هوا کرد و آثار و تبعاتِ بدعملکردیِ در شیوه‌ی حکمرانی، هنوز دست از سر ما برنداشته است، چرا که اقتصاد؛ خورشتِ قرمه‌سبزی نیست که روی شعله بگذاری، و همزمان پادکستی گوش کنی و منتظر باشی تا بار بیاید!

من برآنم تا بگویم؛ بحث‌های انتزاعیِ فلسفی و کشاندنِ ذهن اندیشه‌ورزان به دعوای سنت و مدرنیته هیچ دردی از جامعه‌ی افسارگسیخته و به تعبیر او تب‌زده(!) ما دوا نمی‌کند. برای همین است که بیژن عبدالکریمی به درستی فکر می‌کند که جامعه دیگر به امثال او نیاز ندارد، به همان نحو که برادر ناتنی‌اش داوری اردکانی از اینکه اندیشه‌های منسوخش نقد نمی‌شود، ماتم‌زده و سرگران کرده است و از شکست عمری فلسفه‌ورزیِ خود غمی سترگ، حنجره‌اش را فشرده و او را کم‌طاقت کرده است.

اما اصرار عبدالکریمی و رجوع به سنت که مذهب و وفاداری به خِرد نیاکانی، یکی از مولفه‌های آن است، در حالی‌که خود در کتاب "پرسش از امر دینی در جهان معاصر" تلویحاً پایان گشودگی به ساحت قدسی را اعلام می‌کند. همو می‌گوید:

«در روزگار ما متون مقدس، دیگر آن بهجت، خرسندی و نیازهای معنوی‌ای را که در اعصار گذشته، ملت‌ها به دنبال آن بودند و آن را در تلاوت متون مقدس می‌یافتند به دست نمی‌دهند.» (پرسش از امر دینی در جهان معاصر، ۱۳۹۹: ۳۲۱)

اگرچه عبدالکریمی مشخص نکرد سنت مورد اشاره او برآمده از کدام قرائت است، اما از مجموعه اظهارنظرهای او می‌توان دریافت که او در این سنت‌ورزی، بخشی از میراث تمدنی پیشا اسلام را وانهاده و در ضدیت با عقلانیت مدرن نیز همچون استاد خویش احمد فردید طریق افراط را پیشه کرده است.

راستی بیژن! گفته بودی که برای روشن‌کردن تکلیف خودت با روشنفکران، خواب‌هایی دیده‌ای، به‌هوش باش! اینک اسپهبدی از تپورستان به مدد طلسمی یادگار عهد پادشاهان گاوباره تو را می‌پاید!


@tahlilvarasad

.
💠مریم فربودی اقتصاددان ایرانی، برنده جایزه پژوهشی الین بنت شد

مریم فربودی اقتصاددان ایرانی و استاد مالی دانشگاه ام‌آی‌تی برنده جایزه پژوهشی الین بنت (Elaine Bennett Research Prize) در سال ۲۰۲۴ شد. این جایزه از سال ۱۹۹۸ هر ساله برای شناسایی و ارج نهادن به پژوهش‌های برجسته در هر زمینه‌ای از اقتصاد توسط زنی که بیش از ده سال از دریافت مدرک دکترای او نگذشته باشد، اعطا می‌شود.
فربودی فارغ‌التحصیل دانشگاه صنعتی شریف و دانشگاه مریلند در رشته‌های مهندسی کامپیوتر و علوم کامپیوتر است. او همچنین کارشناسی ارشد و دکتری خود را در رشته اقتصاد به ترتیب در دانشگاه تگزاس در آستین و دانشگاه شیکاگو گذرانده است. این اقتصاددان ایرانی سابقه تدریس در دانشگاه‌های پرینستون و ام‌آی‌تی را دارد. پژوهش‌های فربودی بر اقتصاد کلان داده (Big Data) و کاربردهای مالی اقتصاد کلان متمرکز است. همین پژوهش‌ها جایزه پژوهشی الین بنت را برای فربودی به ارمغان آورد./ آینده

@tahlilvarasad

.
طنین نوای جاودانه‌ی "ساری گلین" در پایان  نشست COP29 (تغییرات اقلیمیِ جهان)
در باکو جمهوری آذربایجان در حضورِ روسای روسای جمهور و نمایندگان ده‌ها کشورِ جهان.

@tahlilvarasad

.
♦️اینجا مزرعه‌ی استخراج بیت کوین در رفسنجانه که در انحصار چینی‌هاست.
یکی از دلایل قطعیِ برق این روزهامون.

💡قبض برق ماینر چینی۴۰ میلیارد برای یکماه!

🔻پ.ن تحلیل و‌ رصد:

بنا ندارم در گستره‌ی دام درهم تنیده‌ی تئوری توطئه بیفتم، اما من که گمان می‌کنم، اعلام دولت پزشکیان مبنی بر ترجیح قطعِ برق مشترکان، به استفاده از سوخت مازُت برای فعالیت نیروگاه‌ها، یک نقشه‌ی برنامه‌ریزی‌شده برای فعالیتِ فارم‌ها (مزارع) ماینری باشد که برای استحصالِ رمز‌ارزها ابتنا شده‌اند و این بازیِ سلامتِ مردم و کاهش آلاینده‌ها سیاه‌نمایی‌ای بیش نیست./غلامرضا علیزاده

@tahlilvarasad

۱۰ ماه پیش آرژانتین با انتخاب رئیس جمهور جدید نظام کمونیستی (سیستم اقتصادی مبتنی بر باورداشت‌های سوسیالیستی) را کنار گذاشتند و حالا معجزه آن را می‌بینند.
تورم آرژانتین که در سال پیش ۲۹۲ درصد بود در ماه اکتبر به ۲.۷ درصد (ماهانه) رسید و با روند کنونی تا سه سال دیگر به تورم تک رقمی خواهد رسید. آیا زمان تغییر نرسیده است؟

@tahlilvarasad

.
این صفحه‌ی👆👆 تلگرامی توسط خانم دکتر مریم سعدزاده مدیریت شده، و حرف‌های زیادی در حوزه ادبیات و موسیقی برای گفتن دارد.

شاهد آن نیست که مویی و میانی دارد/ بنده طلعت آن باش که «آنی» دارد

«آن» حقیقت رنج را در جهان می‌پذیرد و برای رستن از آن در پی دستاویز است. دستاویز، اندوختگی ثروت‌های ذهنی و معنوی است با ادبیات، فلسفه، کتاب، موسیقی، نوشتن، سفر‌، و عشق .........

https://t.center/Anchannel1

.
#تبلیغات
تحلیل و رصد به سببِ حضور جمع پرشماری از باشندگان از صنوف مختلف اجتماعی و دارندگان مدارج متنوع تحصیلی، دانشوران، و نخبگان سیاسی، اساتید دانشگاه‌ها، تکنوکرات‌ها و نیز هنرمندان و ادیبان و شاعرانِ صاحب‌سبک، فرصت مناسب و بستر پربازدهی برای تبلیغات کانال‌های فرهنگی، فلسفی، سیاسی و هنری، و صفحات با موضوعات صنفی و دوره‌های آموزشی است.

*آیدی جهت رزرو و ثبت سفارش:

@tahlilgar30
.