تحولات منطقه

🌐 نبرد زمینی و رویای عقب‌راندن حزب‌الله به پشت لیطانی

#تحلیل_کوتاه
#جبهه_لبنان

🔹رژیم صهیونیستی پس از انجام سلسله عملیات اطلاعاتی و ترور فرماندهان ارشد حزب‌الله جهت ضربه زدن به فرماندهان میانی و میدانی آن، اکنون عملیات زمینی برضد مقاومت لبنان را آغاز نموده اما در همین ابتدای امر با محدودیت‌های جدی روبه‌رو شده است.

🔸 لشکر ۳۶ زرهی گاش از فرماندهی شمال و لشکر ۹۸ هائش از فرماندهی مرکز در نوک پیکان عملیات زمینی صهیونیست‌ها در لبنان قرار دارند.

💢 لشکر ۳۶ زرهی گاش

🔸 لشکر ۳۶ زرهی گاش که در سال ۱۹۵۴ تشکیل شده است شامل تیپ ۱ پیاده گولانی، تیپ ۷ زرهی سار می گولان، تیپ ۱۸۸ زرهی باراک، تیپ ۲۸۲ توپخانه و تیپ ۶ پیاده اتزیونی به عنوان واحد ذخیره می‌شود و تجربه حضور در جنگ‌های شش روزه در سال ۱۹۶۷، یوم‌کیپور در سال ۱۹۷۳، جنگ اول لبنان در سال ۱۹۸۲ و جنگ ۳۳ روزه در سال ۲۰۰۶ را در پرونده خود دارد.

🔸 این لشکر همچنین پس از طوفان الاقصی در حمله به باریکه غزه نقش داشته است و به عنوان دومین لشکر پس از لشکر ۱۶۲ زرهی وارد نوار غزه شد و در تصرف محله زیتون و شهر غزه نقش اساسی را ایفا کرده و مسئول اصلی فاجعه بیمارستان شفا در شهر غزه است که با بهانه واهی مانند وجود تونل‌های حماس زیر این بیمارستان به همراهی لشکر ۱۶۲ به آوارگان پناه برده به این بیمارستان هجوم بردند و صدها زن و کودک را به خاک و خون کشیدند.

💢 لشکر ۹۸ هائش

🔸 این لشکر که در سال ۱۹۷۴ با توجه به تجربیات و درس‌های گرفته شده از جنگ یوم کیپور تشکیل شده است شامل تیپ‌ ۳۵ چترباز ، تیپ ۸۹ تکاور، تیپ ۲۱۴ توپخانه و گردان‌ مستقل ۴۹۲ پشتیبانی رزمی، گردان ۸۲۳۷ کماندویی و گردان ۵۵۱۵ کماندویی و همچنین تیپ ۵۵۱ تکاور و تیپ ۵۵ چترباز به عنوان واحدهای ذخیره می‌شود.

🔸 لشکر ۹۸ هائش در جنگ‌های اول لبنان و جنگ ۳۳ روزه حضور فعال داشته است. در جنگ ۳۳ روزه عملکرد این لشکر به شدت زیر سوال بوده و تلفات قابل‌توجهی را متحمل می‌شود. فرماندهان ارتش رژیم صهیونیستی قصد داشتند در جریان جنگ ۳۳ روزه چتربازان این لشکر را در قسمت جنوبی رودخانه لیتانی پیاده کنند که پس از هدف قرار گرفتن بالگرد ارتش رژیم صهیونیستی توسط رزمندگان حزب‌الله این عملیات لغو می‌شود.

🔸 پس از جنگ ۳۳ روزه ساختار این لشکر دستخوش تغییرات می‌گردد و گردان‌های مستقل به آن اضافه می‌شود. در جریان تهاجم به نوار غزه در سال ۲۰۲۳ لشکر ۹۸ به خان یونس هجوم می‌برد. فاجعه بیمارستان ناصر از اقدامات این لشکر است. همچنین این لشکر مسئول حمله به اردوگاه جبالیا در شمال باریکه غزه بوده است که طی آن دست به اقدامات وحشیانه‌ای در این اردوگاه میزند که منجر به تلفات بالای غیر نظامیان می‌گردد.

💢 احتیاط و محک

🔸 این دو لشکر هم‌اکنون در شمال سرزمین‌های اشغالی در حال نبرد با رزمندگان حزب‌الله و محک زدن نیروهای مقاومت هستند. شایان ذکر است رزمندگان حزب‌الله طی چندین کمین موفق شدند حدود ۱۰۰ نفر از اعضای دولشکر ۳۶ و لشکر ۹۸ را کشته یا زخمی کنند، ارتش رژیم صهیونیستی هم به حجم بالای تلفات اعتراف نموده و تصاویر برخی از کشته شدگان را منتشر کرده است.

🔸 هدف ارتش رژیم صهیونیستی از عملیات زمینی در جنوب لبنان ضربه حداکثری به حزب‌الله و پیشروی تا رودخانه لیطانی است، اما مقامات رژیم صهیونیستی بسیار محتاطانه از اهداف ارتش رژیم صهیونیستی در جنوب لبنان سخن می‌گویند و باتوجه به ضربات سنگینی که به فرماندهان حزب‌الله وارد کرده‌اند همچنان اشغال جنوب لبنان را دور از انتظار می‌بینند.

✔️ عملکرد حزب‌الله اما نشان‌دهنده آمادگی رزمندگان مقاومت برای مواجه با ارتش رژیم صهیونیستی است که تاکنون با همه امکانات خود مانند پشتیبانی توپخانه، پرواز پهپادهای شناسایی و بمباران شدید جنوب لبنان نتوانسته از کمین‌های متوالی رزمندگان حزب‌الله جلوگیری کند. طبق بیانیه‌های حزب‌الله بمب‌گذاری‌های مسیر حرکت نظامیان صهیونیست تنها ساعاتی قبل از حمله زمینی صورت گرفته است؛ امری که نشان‌ از آمادگی کامل نیروهای مقاومت در برابر ارتش رژیم صهیونیستی دارد.

🌐اندیشکده راهبردی تبیین🌐

💎 @Tabyincenter

🌐 چگونه موشک‌های سپاه سامانه‌های پدافندی رژیم را مختل کرد؟

#تحلیل_کوتاه
#وعده_صادق۲

🔹 در واکنش به اقدامات تجاوزکارانه رژیم صهیونیستی به خصوص ترور اسماعیل هنیه رئیس دفتر سیاسی حماس در تهران و ترور سید حسن نصرالله دبیر کل حزب‌الله لبنان، ایران از غروب سه‌شنبه ۱۰ مهر در عملیات وعده صادق ۲ حملات موشکی را علیه اهداف نظامی و امنیتی در فلسطین اشغالی به انجام رساند.

🔸 انهدام پایگاه‌های هوایی رژیم صهیونیستی به‌عنوان مزیت استراتژیک ارتش این رژیم و حفاظت شدید اطلاعات عملیات موشکی، مهم‌ترین تفاوت‌های عملیات وعده صادق ۲ با عملیات قبلی بود. بنا به اظهارات سردار سلامی ایران در این عملیات ۲۰۰ موشک شلیک کرده است.

🔸 در این عملیات ۳ پایگاه نظامی اصلی رژیم صهیونیستی از جمله پایگاه هوایی نواتیم به عنوان محل استقرار هواپیماهای اف ۳۵، پایگاه هوایی هاتسریم (ختساریم) به عنوان پایگاهی که برای ترور شهید سید حسن نصرالله مورد استفاده قرار گرفت، مرکز موساد به عنوان مرکز ترور، رادارهای راهبردی و همچنین مراکز تجمع تانک‌ها، نفربرها و نفرات رژیم صهیونیستی در منطقه پیرامون غزه مورد هدف قرار گرفتند و بنا به بیانیه دوم سپاه ۹۰ درصد شلیک‌ها با موفقیت به اهداف اصابت کرده است.

🔸 نکته مهم استفاده از موشک‌های پیشرفته بالستیک خیبرشکن و موشک‌های هاپیرسونیک فتاح در این عملیات است. نیروی هوافضای سپاه با استفاده از تجارب حاصله از عملیات وعده صادق۱ که در آن از ترکیبی از پهپادها و موشک‌های بالستیک استفاده شده بود و بهره‌گیری از نقاط ضعف در سامانه‌های ضد موشکی رژیم صهیونیستی، در عملیات موشکی وعده صادق۲ از انواع پیشرفته موشک‌های موجود در زراخانه خود به خصوص موشک خیبرشکن و موشک هایپرسونیک فتاح استفاده نمود که طبق شواهد ضربات مهمی را به رژیم صهیونیستی وارد نموده است. احتمالاً موشک‌های با کلاهک بارشی مانند موشک عماد درگیرکردن پدافند را در اختیار داشته و موشک‌های خیبرشکن و هم‌چنین موشک فتاح نقش اصابت به اهداف را برعهده داشتند.

🔸 موشک خیبرشکن با برد ۱۴۵۰ کیلومتری دارای پیکربندی سرجنگی از نوع سه‌مخروطی یا Tri Conic است که استفاده از این پیکربندی به منظور حفظ پایداری سرجنگی در حین انجام مانورهای سنگین است. مورد دیگری که در این موشک خودنمایی می‌کند، ابعاد به نسبت بزرگتر بالک‌های متحرک سرجنگی آن است که این افزایش ابعاد بالک، قدرت مانور سرجنگی را پس از ورود به جو افزایش می‌دهد و امکان اجرای مانورهای پیچیده‌تر و سریع‌تر را به منظور عبور موثر از سد پدافندهای ضد موشکی درون جوی که کارویژه سامانه‌های پدافندی مانند فلاخن داود رژیم صهیونیستی و پاتریوت ایالات متحده است را فراهم می‌کند. موضوع دیگر در بررسی موشک خیبرشکن نوع انفجار سرجنگی آن است که بر اساس تصاویر منتشرشده، کلاهک از نوع شدیدالانفجار است اما به گفته فرمانده نیروی هوافضای سپاه، موادی در سرجنگی خیبرشکن به کار گرفته شده که قدرت انفجار آن را به چندین برابر TNT افزایش داده است.

🔸 موشک بالستیک هایپرسونیک «فتاح ۱» تولید نیروی هوافضای سپاه با قابلیت‌های تاکتیکی، به دلیل برخورداری از پیشران سوخت جامد نازل متحرک مرحله دوم، قابلیت دستیابی به سرعت‌های بسیار بالا و همچنین انجام مانورهای مختلف در داخل و خارج از جو زمین به منظور غلبه بر انواع سامانه‌های دفاع هوایی دشمن را دارد. دیگر خصوصیات این موشک عبارتند از : سوخت جامد ۲ مرحله‌ای، برد ۱۴۰۰ کیلومتر، مانور دهی غیر قابل پیش‌بینی خارج و داخل جو کره زمین، حداکثر سرعت ۲۵ماخ خارج از جو و سرعت لحظه برخورد بین ۱۳ تا ۱۵ ماخ، استفاده از ترکیبات آلیاژی جاذب امواج رادارهای پدافندی و سطح مقطع بسیار پایین کلاهک. از خصوصیت بارز موشک هایپر سونیک فتاح۱ می‌توان به دقت اصابت فزاینده، سرعت بسیار بالا، قابلیت مانور‌پذیری فوق‌العاده و همچنین از توان پنهان‌کاری و عبور از سامانه‌های راداری اشاره کرد.

🔸 موشک هایپرسونیک «فتاح ۲» با قابلیت گلاید و همچنین کروز است که در دسته گلایدرهای هایپرسونیکHGV یا Hypesonic Glide vehicle دسته‌بندی می‌شود. تنها ۴ کشور جهان فناوری این نوع از تسلیحات را در اختیار دارند. پرتابه‌های HGV مانند فتاح۲ به جای ارتفاع گرفتن همانند شیوه پرتابه‌های بالستیک، در ارتفاع بسیار کمتری به همراه امکان تغییر مسیر مکرر سمت هدف طی مسیر کرده و در نتیجه رادارهای هشدار زودهنگام پدافند دشمن در شناسایی آنها دچار مشکل می‌شوند و احتمال غافلگیر کردن مجموعه دفاع موشکی دشمن بسیار بیشتر می‌شود.

✔️ در مجموع می‌توان عملیات موشکی وعده صادق ۲ را گامی بلند در زمینه اثبات کارایی سامانه‌های موشکی ایران و در مقابل پوچ بودن ادعاهای رژیم صهیونیستی در‌باره عبورناپذیر بودن سامانه‌های ضد موشکی آن به خصوص سامانه ضد موشکی آرو دانست.

🌐اندیشکده راهبردی تبیین🌐

💎 @Tabyincenter

🌐 تله آتش‌بس و ترور رهبران مقاومت

#تحلیل_کوتاه
#سیاست_خارجی

🔹 اخیراً رئیس‌جمهور در جلسه هیئت دولت با بیان این که «ادعاهای سران آمریکا و کشورهای اروپایی که در ازای عدم ‏پاسخ ایران به ترور شهید هنیه وعده آتش‌بس می‌دادند، تماما دروغ بود» عملاْ بر تاخیر ایران در پاسخگویی به ‏ترور اسماعیل هنیه در تهران به دلیل وعده آتش‌بس را تایید کرد، امری که نشان می‌دهد دستگاه دیپلماسی ایران ‏در تله آتش‌بس گرفتار مانده است. ‏

🔸 رفتار اخیر رژیم صهیونیستی در ترورهای رهبران سیاسی و نظامی جبهه مقاومت نشان می‌دهد این رژیم به ‏مذاکرات و موضوع آتش‌بس به عنوان تله‌ای برای تحقق اهداف دیگر از طریق غافلگیری و به اشتباه انداختن ‏طرف مقابل می‌نگرد. در دی ماه سال گذشته رژیم صهیونیستی در همان روزی که خود از آمادگی برای توافق ‏آتش‌بس در غزه خبر داده بود اقدام به ترور صالح العاروری کرد. این رژیم در زمانی که مذاکرات در قطر و ‏مصر جاری بود و قرار بود هیئتی برای مذاکره به قاهره بفرستد اقدام به ترور اسماعیل هنیه در تهران کرد. ترور ‏سید حسن نصرالله نیز در حالی انجام شده است که رژیم صهیونیستی از یک سو از طریق آمریکا و کشورهای اروپایی خواستار ‏آتش‌بس در ازای عدم پاسخ ایران به ترور اسماعیل هنیه شده بود و از سوی دیگر پس از حملات به لبنان و پیش از ترور، طرح ‏آتش‌بس ۲۱ روزه روی میز مذاکره بود. ‏

🔸 این رفتار رژیم صهیونیستی مبتنی بر نوعی دیپلماسی اجبار (‏coercive diplomacy‏) است که مطابق آن سه عنصر ۱- ‏تقاضای مشخص ۲- تهدید به مجازات و ۳- قائل شدن محدودیت زمانی برای موافقت طرف مقابل به کار گرفته ‏می‌شود تا انجام یک عمل از سوی آن خنثی شود یا برای انجام کاری قانع شود. عنصر زمان در این نوع ‏دیپلماسی بسیار کلیدی است به گونه‌ای که گفته می‌شود این مهلت داده شده برای موافقت طرف مقابل نه باید ‏خیلی کوتاه و نه خیلی زیاد باشد؛ در غیر این صورت ممکن است به ضعف یا تاکتیک «به تاخیر انداختن» تفسیر ‏شود. ‏

🔸 در رابطه با پاسخ ایران به ترور اسماعیل هنیه در حالیکه اصل اعتماد به وعده آتش‌بس اشتباه بوده است اما ایران ‏می‌توانست در موضع مجری دیپلماسی اجبار قرار گیرد و با ۱- طرح تقاضای مشخص آتش‌بس در غزه، ۲- ‏تهدید عملیات انتقامی و ۳- مشخص کردن مهلت زمانی برای موافقت رژیم صهیونیستی با آتش‌بس به هدف ‏خود دست یابد. با این حال به نظر می‌رسد دستگاه دیپلماسی ایران از یک سو نتوانسته است این عناصر را ترکیب ‏کند و عدم توجه به عنصر زمان باعث شده عدم پاسخ ایران ضعف تفسیر شود که در اقدامات بعدی رژیم ‏صهیونیستی در لبنان بی‌تاثیر نبود و از سوی دیگر تقاضای طرف مقابل برای عدم پاسخ را به عدم تمایل آن به ‏گسترش تنش تفسیر کرده است و با این سو برداشت در یک تله تاکتیکی قرار گرفت.

🔸 البته این نخستین بار نیست که دستگاه دیپلماسی ایران در چنین تله‌هایی گرفتار می‌شود. بنا بر اظهارات جواد ‏لاریجانی، ایران در ‌‎ ‎ابتدای شروع حصر یمن اعلام کرد در حال ورود به یمن برای کمک و شکست حصر است ‏اما تماس جان کری وزیر خارجه آمریکا با ظریف و گرفتن یک مهلت ۲۴ ساعته از وی باعث شد حصر یمن ۱۰ ‏سال به طول انجامد.‏
‏
🔸 علاوه بر تله مذاکره و آتش‌بس ‏ رفتار اسرائیل در گسترش تنش و ترور رهبران مقاومت بر درک این رژیم مبنی بر عدم تمایل ایران و محور ‏مقاومت به جنگ تمام عیار استوار بوده است. درکی که به نظر می‌رسد با گسترش ادبیات «تله جنگ» در کشور ‏مبنی بر این که رژیم صهیونیستی به دنبال کشاندن ایران به جنگ است و بنابراین باید از آن پرهیز کرد تقویت ‏شده است.‏

✔️ جمع بندی:‌ رژیم صهیونیستی در حالی که خود از رویارویی مستقیم با ایران واهمه دارد با تبدیل همین ترس به یک ابزار ‏فریب راهبردی و با به کارگیری بازی مذاکره و تله آتش‌بس تلاش می‌کند با وارد کردن ضربات سنگین به ‏محور مقاومت بدون درگیر شدن در جنگی همه جانبه شکست‌های راهبردی خود را جبران کند. در حالی که ‏ادبیات تله جنگ صرفاً اجرای این راهبرد رژیم را تقویت می کند لازم است دستگاه دیپلماسی کشور هر چه ‏سریعتر خطاهای ادراکی و عملی خود را جبران کرده و در تبدیل عناصر قدرت ملی به پیروزی‌های راهبردی و ‏امتیازات سیاسی کوشا باشد.‏

🌐اندیشکده راهبردی تبیین🌐

💎 @Tabyincenter

🌐 محور مقاومت پس از شهادت سید حسن نصرالله

#تحلیل_کوتاه
#جبهه_لبنان

🔹 رژیم صهیونیستی در روز جمعه در حمله‌ای بی سابقه به مقر حزب الله لبنان سید حسن نصرالله، رهبر این جنبش و ‏جمعی دیگر از مقامات ارشد آن را به شهادت رساند. این رویداد در ادامه مجموعه عملیات‌های تروریستی رژیم ‏اسرائیل علیه مقامات حزب الله و حماس در هفته‌های اخیر صورت گرفته است. سلسله رویدادهایی که نشان از ‏دست بالای این رژیم در حوزه اطلاعاتی و امنیتی نسبت به محور مقاومت در ماه‌های اخیر دارد.‏

🔸 اسرائیل پس از عملیات طوفان الاقصی با یک بحران بی‌سابقه در حوزه امنیتی مواجه شد. حوزه‌ای که همواره ‏نقطه قوت این رژیم بوده و ضامن اصلی ثبات در سرزمین‌های اشغالی محسوب می‌شود. آن‌ها به کمک آمریکا ‏و دیگر متحدان خود به مرور توانستند از آن وضعیت بحرانی فاصله بگیرند و نه تنها برتری از دست رفته را جبران ‏کردند بلکه محور مقاومت را با شوک‌های سنگین امنیتی مواجه ساختند. ‏

🔸 اکنون موازنه قوا یا آنچه در ذیل آن موازنه تهدید خوانده می‌شود به ضرر محور مقاومت دستخوش تغییر شده ‏است. دولت تندرو صهیونیستی نشان داده در مدیریت نگرانی‌های متحدانش موفق بوده و هیچ نرمشی در قبال ‏مطالبه صلح در داخل نیز نشان نمی‌دهد. این راهبرد تهاجمی بر این مبنا طراحی شده که غرب در هر صورت ‏ناگزیر از حمایت اسرائیل خواهد بود و محور مقاومت به ویژه تهران فاقد امکان یا اراده لازم برای واکنش جدی ‏به این اقدامات تجاوزکارانه هستند.‏ البته صهیونیست‌ها تاکنون محدودیت‌هایی برای این رویکرد تهاجمی قائل شده‌اند و نگران هستند که ورود ‏مستقیم تهران به جنگ، علاوه بر تغییر موازنه، در تحمل متحدانشان به ویژه آمریکا نگنجد و با واکنش جدی از ‏سوی آنها مواجه شود.‏

🔸 سیاست اصولی تهران در طول دهه‌ها همکاری با جنبش‌های آزادی بخش که حزب الله مهم‌ترین آن‌ها است، تاکنون ‏هرگز شامل مداخله مستقیم نظامی در حمایت از آن‌ها نبوده است. بازدارندگی سرزمینی جمهوری اسلامی ایران ‏اگرچه در نسبت مستقیم با قدرت دیگر اضلاع محور مقاومت تعریف می‌شود اما از ابعاد گسترده و متنوعی ‏برخوردار است و تضعیف یک بعد آن، نمی‌تواند تهدیدی حیاتی برای تهران و متحدانش محسوب شود.‏

‏ 🔸 باید دانست ترور رهبران و فرماندهان در تاریخ رویارویی محور مقاومت و اسرائیل در میان‌مدت و بلندمدت، ‏همانطور که برای اسرائیل امنیتی به ارمغان نیاورده به تضعیف مقاومت نیز منجر نشده است. سلسله ترورهای اخیر ‏اسرائیل و در راس آن‌ها شهادت سید مقاومت در کوتاه‌مدت برای مقاومت لبنان و فلسطین بحران زا هستند اما ‏ماهیت سازمانی این جنبش‌ها همواره در گذشته بر بحران ناشی از فقدان رهبران اثرگذار، غلبه کرده و به احتمال ‏زیاد در آینده نیز خواهد کرد.‏

🔸 شهادت رهبران حزب‌الله و حماس در هفته‌های گذشته هزینه هنگفتی را به محور مقاومت و در راس آن تهران، ‏تحمیل کرده و موجد یک بحران اطلاعاتی و امنیتی در این محور محسوب می‌شود. این وضعیت اگرچه ‏دشواری‌هایی در کوتاه‌مدت برای مقاومت به دنبال دارد اما نمی‌تواند تهدیدی حیاتی برای ایران یا حتی متحدان ‏منطقه‌ای‌اش محسوب شود.‏

✔️‏ این ترورها همچنین به نظر نمی‌رسد باعث درگیری مستقیم ایران در جنگ شود. ایران همچون گذشته ‏تهدیدهای خارج از مرزهای سرزمینی خود را به عنوان تهدید حیاتی تلقی نمی‌کند و به رویارویی غیرمستقیم با ‏اسرائیل ادامه می‌دهد. بازسازی اطلاعاتی، جبران خلاء‌های امنیتی و در عین تلاش برای ماندن رژیم صهیونیستی ‏در یک جنگ فرسایشی، اولویت‌های اصلی محور مقاومت، پس جنایت ضاحیه بیروت خواهند بود.‏


🌐اندیشکده راهبردی تبیین🌐

💎 @Tabyincenter

🌐 چرا سید حسن نصرالله ترور شد؟

#تحلیل_کوتاه
#جبهه_لبنان

🔹 ترور سید حسن نصرالله توسط رژیم صهیونیستی که نشان‌دهنده مرحله جدیدی از درگیری بین این رژیم ‏و محور مقاومت است در سطوح متفاوت واجد دلالت‌های مهمی است.‏

‏ 💢 هدف کوتاه‌مدت و انفکاک جنوب لبنان و غزه

🔸 در گذر از طراحی گسترده رژیم صهیونیستی برای تضعیف هرچه بیشتر اجزای محور مقاومت، هدف ‏کوتاه‌مدت این رژیم از حمله به لبنان را باید برقرار معادله آرامش در جنوب لبنان در قبال بازگشت ساکنان ‏شمال سرزمین‌های اشغالی دانست. به‌عبارت دیگر، تل‌آویو تلاش می‌کند تا با حملات گسترده به اهداف نظامی ‏و غیرنظامی در ضاحیه و پیگیری تدریجی قاعده «النصر بالرعب»، مقاومت را ناگزیر کند تا طرح پیشنهادی ‏میانجی‌‌ها را بپذیرد و بدین ترتیب جبهه لبنان را از غزه منفک کند.‏

💢‏ حمله زمینی و دور کردن حزب‌الله از مرز

🔸 باتوجه به عملکرد رژیم صهیونیستی در حمله زمینی به نوار غزه، به‌نظر می‌رسد این رژیم در ابتدا تمایلی برای ‏ورود زمینی به خاک لبنان نداشت؛ اما پس از شکست مذاکرات سیاسی، انجام ترورهای هدفمند در سوریه و ‏لبنان، حملات هوایی علیه اهدافی در خاک سوریه و نیز اقداماتی در راستای اخلال در مسیر پشیبانی ‏حزب‌الله مقدمات حمله زمینی را فراهم کرده است؛ چه‌اینکه تداوم حملات حزب‌الله به شهرک‌های ‏صهیونیست‌نشین، به‌ویژه در شمال سرزمین‌های اشغالی، نشان داده حداقل تاکنون حملات هوایی نتوانسته ‏تل‌آویو را به هدف خود یعنی پایان حملات حزب‌الله علیه شمال فلسطین اشغالی برساند. بنابراین با تداوم ‏حملات حزب‌الله، تشدید حملات هوایی و حمله زمینی رژیم صهیونیستی با هدف عقب راندن حزب الله به ‏پشت رودخانه لیتانی محتمل است.‏

💢 بازآرایی نظم منطقه در هماهنگی با ایالات متحده

🔸 از دیدگاه رژیم صهیونیستی همانطور که نامگذاری عملیات ترور توسط این رژیم نیز نشان می‌دهد، ترور ‏دبیرکل حزب‌الله لبنان، فارغ از ترور دشمن دیرینه و توانمند این رژیم، بخشی از طراحی گسترده برای ‏بازآرایی نظم منطقه‌ای است. این طراحی که به‌نظر می‌رسد با حمایت و هدایت واشنگتن پیش می‌رود، ‏به‌‌دنبال زدن بال‌های منطقه‌ای ایران و تضعیف اجزای محور مقاومت برای فشار بر رأس و مرکز محور است. ‏براین‌اساس، برنامه رژیم صهیونیستی برای غزه پساجنگ بدون حماس، تشدید حملات علیه سوریه و ترورهای ‏هدفمند بسیاری از فرماندهان عالی‌رتبه حزب‌الله و برخی فرماندهان ایرانی مرتبط با محور پشتیبانی فلسطین ‏را باید در این چهارچوب ارزیابی کرد.‏

💢 دیگر جبهه‌ها

🔸از چنین منظری، به انفعال کشاندن گروه‌های مقاومت در عراق ازطریق تهدید به حملات مرگ‌بار (مانند آنچه ‏پس از حمله کتائب حزب‌الله به پایگاه آمریکایی برج ۲۲ به‌وقوع پیوست و منجر به بیانیه کتائب مبنی‌بر تعلیق ‏حملات به نیروهای آمریکایی شد) و یا فشار بر دولت مرکزی عراق و نیز حملات پراکنده علیه مواضع انصارالله ‏در یمن، بخشی از کنشگری آمریکا در این طراحی کلان محسوب می‌شود. براین‌اساس به‌نظر می‌رسد باید ‏منتظر اقدامات آتی ائتلاف آمریکایی‌ـ‌صهیونیستی در عراق و یمن (البته با شیوه‌های متفاوت) بود.‏

💢 جمع‌بندی

✔️ در مجموع منطقه غرب آسیا در وضعیت خطیری قرار دارد و درحالی که فقدان مهم‌ترین رهبران و فرماندهان ‏محور مقاومت، ضربه‌ای بزرگ به منافع محور و نیز جمهوری اسلامی ایران است، تهران و سایر اجزای محور ‏مقاومت، رویدادهای هفته‌های اخیر را باید فراتر از تحولات جنگ غزه، بخشی از راهبرد محور عبری، غربی و ‏عربی برای بازآرایی نظم منطقه‌ای جدید ارزیابی کنند.‏

🌐اندیشکده راهبردی تبیین🌐

💎 @Tabyincenter

🌐 حزب‌الله و راهبرد خروج حیفا از مدار اقتصاد رژیم صهیونیستی

#تحلیل_کوتاه
#جبهه_لبنان

🔹 پس از اقدامات رژیم صهیونیستی در تشدید تنش در جبهه لبنان، حزب‌الله با افزایش دامنه ‏حملاتش در چند روز اخیر تمرکز خاصی روی حیفا داشته است. این که چرا حیفا در راهبرد جدید حزب‌الله خودنمایی می‌کند را ‏باید تا حدودی در ویژگی خاص این شهر یافت.‏ ‎جایگاه ویژه حیفا در ساختار داخلی اسرائیل را می‌توان در این جمله معروف عامیانه میان ساکنان سرزمین‌های اشغالی جستجو ‏کرد که: «حیفا کار می‌کند، اورشلیم (قدس) عبادت و تل‌آویو بازی». برخی از مهم‌ترین ویژگی‌های حیفا به شرح ذیل است:‏

💢 سومین منطقه جمعیتی در فلسطین اشغالی

شهر حیفا بخشی از منطقه کلان‌شهری حیفا را تشکیل می‌دهد که سومین منطقه پرجمعیت اسرائیل است. حیفا طبق ‏آخرین سرشماری قریب به ۳۰۰ هزار نفر جمعیت دارد و سومین شهر بزرگ در مناطق اشغالی (پس از قدس و تل‌آویو) محسوب ‏می‌شود. منطقه وسیع‌تری که حومه شهری و شهرک‌های اطراف حیفا نیز تسری می‌یابد، قریب به ۶۰۰ هزار نفر جمعیت دارد. ‏تداوم حمله به حیفا برخلاف هدف اعلامی رژیم صهیونیستی برای حملات به لبنان مبنی بر بازگرداندن شهرک‌نشین‌ها به خانه‌هایشان به یکباره حجم آورگان صهیونیست را چندبرابر می‌کند. ‏

💢 بندر اصلی و محور واردات و صادرات

حیفا با مساحت حدود ۶۳ کیلومتر مربع بزرگترین و مهمترین بندر در ‏فلسطین اشغالی است و پس از مختل شدن فعالیت دو بندر اسدود (در نزدیکی غزه) و ایلات (در ساحل دریای سرخ) نقش و اهمیت بیشتری در اقتصاد رژیم صهیونیستی یافته است. دومین فرودگاه بین‌المللی در فلسطین اشغالی نیز ‏در این شرق این شهر واقع شده است. قبل از جنگ غزه، سالانه ۳۰ میلیون تن کالا در این بندر تخلیه و بارگیری می‌شد. بزرگترین ‏ترمینال کانتینری رژیم صهیونیستی در این بندر قرار دارد و علاوه بر تامین نیازهای داخلی رژیم، بندر اصلی ترانشیپ (جابه‌جایی بار از یک کشتی به کشتی) ‏محسوب می‌شود. این بندر قریب به ۵۰ درصد از ‏بار عبوری را در فلسطین اشغالی مدیریت می‌کند و در حال حاضر در اختیار بخش خصوصی، یعنی شرکت ادانی هند و یک ‏شرکت محلی است. ‏

💢 مرکز صنایع سنگین و پالایش نفت

خلیج حیفا مرکز صنایع سنگین، پالایش نفت و فرآوری شیمیایی است‎.‌‏ حیفا یکی از دو پالایشگاه اسرائیل را در خود جای ‏داده که بنابر آمار قادر به پالایش ۱۹۷ هزار بشکه در روز است و ۴۰ درصد بنزین و ۶۰ درصد گازوئیل مورد نیاز آن را تامین ‏می‌کند. چندین سال قبل، دبیر کل حزب‌الله به احتمال هدف قراردادن انبار وسیع آمونیوم نیترات این شهر اشاره نمود که ‏بلافاصله تعطیلی آن توسط اسرائیل پیگیری شد. ‏اکنون اما نه فرصتی برای جابجایی صنایع وجود دارد و نه امکان جابجایی برخی صنایع.

💢 قطب فناوری ‏

رژیم صهیونیستی میزبان شرکت‌های بزرگی در صنعت فناوری پیشرفته است و در این میان حیفا ‏مهم‌ترین قطب و مرکز فناوری در سرزمین‌های اشغالی است و شرکت‌های بزرگ چندملیتی همچون آمازون، اپل، کادنس و ای‌بی‌ام ‏در این شهر فعالیت دارند. موسسه تکنیون به عنوان پیشتاز سرمایه‌گذاری‌ها و فعالیت‌های فناورانه نیز در حیفاست. در حالی که ‏اقتصاد رژیم صهیونیستی یک اقتصاد فناوری‌محور است تداوم حملات به حیفا رکود در این بخش را تشدید خواهد کرد و خسارات ‏اقتصادی ناشی از جنگ را برای رژیم صهیونیستی ‏به صورت تصاعدی افزایش خواهد داد.

💢 محل استقرار مراکز مهم نظامی ‏

علی‌رغم این که حیفا قلب اقتصادی رژیم صهیونیستی محسوب می‌شود ولی برخی از مهمترین مراکز نظامی رژیم نیز در این شهر واقع‌اند. ‏پایگاه رامات دیوید، محل استقرار اسکادران‌های ۱۰۵و ۱۰۹، که جنگنده‌های اف ۱۶ را دارند، اسکادران ۱۹۳ که بالگردهای ‏چندمنظوره دریایی را هدایت می‌کند و اسکادران ۱۵۷ ویژه هدایت پهپادهای چندمنظوره جنگ الکترونیک، پایگاه دریایی ‏عتلیت و مجتمع نظامی صنعتی رافائل از این جمله‌اند. در واقع حیفا به عنوان بزرگترین شهر در منطقه شمالی، نقش پشتیبان ‏اصلی جبهه شمال را ایفا می‌کند و قرار گرفتن این مراکز نظامی و لوجستیک در دامنه حملات موشکی حزب‌الله ‏توان عملیاتی رژیم را به شدت تحت تاثیر قرار خواهد داد. ‏

✔️ جمع‌بندی

رژیم صهیونیستی پس از شوک عملیات طوفان الاقصی برای اقتصاد این رژیم، برخلاف اظهارت متعدد مبنی بر این که این رژیم ‏توان تحمل جنگ‌های طولانی‌مدت را ندارد به لطف کمک‌های ایالات متحده و مصونیت نسبی بندر راهبردی حیفا و دور ماندن ‏این بندر از تنش‌ها توانست علی‌رغم تمام فشارهای اقتصادی تاب‌آوری خود را حفظ کند. تاکنون مقاومت لبنان به منظور پرهیز از یک ‏جنگ تمام‌عیار از هدف قرار دادن این بندر پرهیز کرده بود اکنون اما که رژیم صهیونیستی خود جنگ را آغاز کرده است قطع کردن ‏شریان اقتصادی این رژیم با تداوم کمی و کیفی حملات به حیفا یک ضرورت اجتناب‌ناپذیر است.‏

🌐اندیشکده راهبردی تبیین🌐

💎 @Tabyincenter

🌐 چرا حملات رژیم صهیونیستی به لبنان گسترش یافت؟

#تحلیل_کوتاه
#جبهه_لبنان

🔹 طی روزهای اخیر و با افزایش تنش در مرزهای شمالی فلسطین اشغالی، شدت حملات متقابل رژیم ‏صهیونیستی و حزب‌الله لبنان افزایش یافته است. پرسش مهمی که اینجا می‌توان مطرح کرد این است که چرا ‏رژیم صهیونیستی سرانجام حملات خود به لبنان را گسترش داد؟ پاسخ به این پرسش حداقل از سه منظر ‏سیاسی، میدانی و رسانه‌ای، قابل بررسی است:‏

🔸 از منظر سیاسی، از نخستین روزهای آغاز جنگ غزه و حملات رژیم صهیونیستی به این باریکه، حزب‌الله ‏لبنان در چهارچوب رویکرد حمایت از مقاومت فلسطین، حملاتی را علیه مناطق شمالی سرزمین‌های اشغالی ‏انجام داد که به تخلیه ده‌ها هزار نفر از ساکنان این مناطق اشغالی منجر شد. هدف حزب‌الله افزایش فشار بر ‏رژیم صهیونیستی، کاهش تمرکز این رژیم بر غزه و کنشگری در چهارچوب محور مقاومت بود. با تداوم حملات ‏موشکی و پهپادی حزب‌الله به شمال سرزمین‌های اشغالی، معادله‌ای برقرار شد که براساس آن، تا زمان تداوم ‏جنگ در غزه و عدم آتش‌بس، صهیونیست‌ها نمی‌توانند به مناطق شمالی بازگردند. این معادله را که بارها در ‏سخنرانی‌های دبیرکل حزب‌الله و پیام‌های حزب به میانجی‌های منطقه‌ای و بین‌المللی ـ‌به‌ویژه فرانسوی‌ـ مطرح ‏شد، می‌توان مهم‌ترین نقطه شکست رژیم صهیونیستی برابر حزب‌الله قلمداد کرد.‏

🔸 از منظر میدانی، حزب‌الله لبنان طی ماه‌های اخیر، توانست ده‌ها ایستگاه راداری، تجهیزات جاسوسی، ‏پایگاه‌های نظامی و سامانه‌های پدافندی رژیم صهیونیستی را در مرزهای شمالی تخریب و منهدم کند. شکست ‏سامانه‌های پدافندی رژیم در رهگیری پرتابه‌های حزب‌الله در ماه‌های اخیر، به دلیل اخلال در لایه‌های دفاع ‏موشکی رژیم صهیونیستی پس از حملات حزب‌الله بوده است. حزب‌الله همچنین با تداوم یک‌ساله شلیک‌های ‏هدفمند و اثرگذار علیه اهداف صهیونیستی، نشان داد از ذخایر تسلیحاتی قابل‌توجهی برخوردار است و ‏آمادگی جنگ فرسایشی و طولانی‌مدت را دارد.‏

🔸 از منظر رسانه‌ای، تحولات ماه‌های اخیر نشان می‌دهد رژیم صهیونیستی و حامیان آن از ایجاد جو منفی ‏علیه حزب‌الله در افکار عمومی لبنانی ناکام بوده‌اند. براین‌اساس، مردم، رسانه‌ها، دولت، احزاب سیاسی و حتی ‏برخی از جریان‌های نه‌چندان همسو با حزب‌الله در طول جنگ غزه، یا حامی کنشگری ضد صهیونیستی این ‏حزب بودند یا به انتقاد از آن نپرداختند؛ ازجمله می‌توان به حمایت ولید جنبلاط، رهبر حزب سوسیالیست ‏ترقی‌خواه لبنان و یکی از برجسته‌ترین رهبران دروزی این کشور از سلاح مقاومت اشاره کرد. در سطح داخلیِ ‏رژیم صهیونیسی نیز، تحولات مرزهای شمالی تقریباً مرکز ثقل انتقاد رسانه‌ها و رقبای نتانیاهو از وی بوده ‏است. بنابراین، حزب‌الله توانست با اخراج ده‌ها هزار صهیونیست از مناطق شمالیِ سرزمین‌های اشغالی، ضمن ‏تحمیل معادله خود بر رژیم، باعث شکست تصویر اقتدارگونه آن در اذهان داخلی، منطقه‌ای و بین‌المللی شود.‏

✔️ بنابراین، پس از شکست رژیم صهیونیستی در سه عرصه سیاسی، میدانی و رسانه‌ای برابر حزب‌الله لبنان، این ‏رژیم اکنون به‌دنبال تغییر وضعیت و بازگشت توازن به مرزهای شمالی سرزمین‌های اشغالی است تا بتواند در ‏جنوب لیطانی، منطقه حائلی به‌وجود آورد. در چنین شرایطی، ساکنان جنوب لبنان ناگزیر از ترک این مناطق ‏شده و صهیونیست‌ها معادله شمال فلسطین اشغالی برابر جنوب لبنان را برقرار می‌کنند. بنابراین هدف تل‌آویو ‏از حملات دیوانه‌وار روزهای اخیر به لبنان، فرار از شکست‌های یک‌ساله خود از حزب‌الله در سه عرصه سیاسی، ‏میدانی و رسانه‌ای و برقراری معادله‌ای جدید در مرزهای شمالی است.‏ با این‌حال خواستن یک چیز است و توانستن چیز دیگر. این که حزب‌الله چه پتانسیل‌هایی برای ناکام گذاشتن رژیم صهیونیستی دارد و محور مقاومت در این راستا چه راهبرد و راه‌کنش‌هایی باید اتخاذ کند موضوع تحلیل‌های آتی اندیشکده خواهد بود.

🌐اندیشکده راهبردی تبیین🌐

💎 @Tabyincenter

🌐 جنگ در جبهه جنوب لبنان چگونه پایان خواهد یافت؟

#تحلیل_کوتاه
#جبهه_لبنان

🔹 پس از عملیات امنیتی انفجار پیجرها و بیسیم‌ها در لبنان، حمله هوایی به ضاحیه جنوبی بیروت که منجر به ‏شهادت تعدادی از فرماندهان ارشد نظامی حزب‌الله شد و حملات دو روز اخیر رژیم صهیونیستی به لبنان و ‏پاسخ‌های حزب‌الله سوال این است که آیا جنگ تمام عیار در جبهه جنوب لبنان و شمال فلسطین اشغالی آغاز ‏شده است یا صرفاً شاهد یک موج جدید مقطعی در تغییر سطح تنش هستیم؟

🔸 پیش از پاسخ لازم است این درگیری و تنش‌ها را در بافت سیاسی و اهداف طرفین قرار داد. هدف حزب‌الله از ‏روز نخست روشن بوده و فشار بر اسرائیل برای پایان دادن به جنگ در غزه عنوان شده است. سیدحسن نصرالله ‏در نخستین سخنرانی خود پس از طوفان الاقصی با اعلام این که مقاومت غزه باید پیروز از این جنگ بیرون آید ‏سطح درگیری حزب‌الله را به وضعیت میدان در غزه گره زد. در مقابل رژیم صهیونیستی با آگاهی از ‏محدودیت‌های این رژیم برای جنگ همزمان در بیش از یک جبهه و با هدف تمرکز بر تحقق اهداف در غزه ‏تاکنون از رویارویی تمام‌عیار با حزب‌الله اجتناب کرده بود.‏

🔸 در حالی که با امتناع رژیم صهیونیستی از آتش‌بس در غزه هدف حزب‌الله همچنان پابرجاست با گذشت نزدیک ‏به یک سال از جنگ و بن‌بست رژیم در تحقق اهداف خود در غزه، این رژیم دیگر تداوم وضعیت موجود را به نفع ‏خود نمی‌بیند، به ویژه که هر آتش‌بس احتمالی در غزه بدون تبدیل جبهه شمال به یک مسئله دوجانبه با حزب‌الله ‏یا حداقل حل آن از موضع قدرت به عنوان بخشی از آتش‌بس غزه، به معنای تن دادن به یک معادله جدید در ‏رابطه با محور مقاومت خواهد بود. در واقع بر خلاف این اظهارات که راه‌حل آرامش در جبهه شمال برای رژیم ‏صهیونیستی پایان دادن به جنگ غزه است رژیم صهیونیستی راه‌حل بن‌بست غزه را در جنوب لبنان می‌بیند.‏

🔸 رژیم صهیونیستی با عدم دریافت پاسخ ترور اسماعیل هنیه برای برداشتن گام‌هایی فراتر به سوی جنگ تشجیع ‏شده است و با تعبیر سکوت طولانی‌مدت ایران به ضعف، برای در هم کوبیدن سریع توان حزب‌الله روی عدم ‏تمایل ایران و حزب‌الله به جنگ فراگیر در جنوب لبنان و ترجیح دادن جنگ فرسایشی توسط آن‌ها حساب باز کرده ‏است. در مقابل اما حزب‌الله جنگ فراگیر را آغاز شده می‌داند. جنگی که حزب‌الله به گفته شیخ نعیم قاسم ‏راهبرد «تسویه حساب تمام عیار» را برای مقابله با آن اتخاذ کرده است. دیروز به ازای گسترش حملات رژیم ‏صهیونیستی در جنوب لبنان، حیفا به عنوان قلب اقتصادی فلسطین اشغالی در دایره حملات حزب‌الله قرار گرفت و ‏عملاً از مدار اقتصاد رژیم صهیونیستی خارج شد. حزب‌الله با عدم اعلام رسمی جنگ راه را برای کوتاه آمدن ‏اسرائیل از گسترش جنگ باز گذاشت اما رژیم صهیونیستی امروز با تشدید حملات به دنبال منصرف کردن ‏حزب‌الله از این معادله است.‏

🔸‏ اکنون دیگر مسئله این نیست که جنگ گسترده آغاز شده است یا خیر؟ مسئله این است که کدام طرف در پیگیری اهداف ‏ترسیم‌شده مصمم‌تر خواهد بود و اهداف کدام طرف دست‌یافتنی‌تر است. نکته‌ای که در این جا باید به آن توجه ‏داشت شکاف در اهداف اعلامی و اهداف واقعی رژیم صهیونیستی است. اگر اهداف اعلامی را ملاک قرار دهیم ‏روشن است که اهداف رژیم همانند اهدافی که برای جنگ در غزه اعلام کرده بود دست یافتنی نیست. با ‏این‌وجود رژیم صهیونیستی همواره مجموعه‌ای از اهداف اعلامی را به پوششی برای دست‌یابی به اهدافِ پنهان ‏تبدیل می‌کند.‏

🔸 رژیم صهیونیستی هدف خود را دور کردن حزب‌الله از مرز و بازگرداندن امنیت در شمال فلسطین اشغالی برای ‏بازگشت شهرک‌نشین‌ها به خانه‌هایشان اعلام کرده است و این هدف را در قالب دیپلماتیک پیشنهاد به حزب‌الله ‏مبنی بر جدا کردن درگیری در این جبهه با مسئله غزه ارائه کرده است. در حالی که این رژیم می‌داند حزب‌الله به راحتی پیوند جبهه لبنان را با غزه قطع نمی‌کند باید هدف واقعی این رژیم را چیزی دیگری دانست. ‏شاید این مصرع سعدی که «غرقه در نیل چه اندیشه کند باران را» بهترین توصیف از وضعیت کنونی رژیم صهیونیستی باشد و هدف این رژیم اکنون چیزی جز ‏تضعیف حزب‌الله در چارچوب یک طرح منطقه‌ای برای مقابله با ایران در منطقه نیست. سکوت سنگین تهران اما ‏برای عده زیادی هنوز قابل فهم نیست.

✔️ به هر حال جنگ آغاز شده و اکنون سوال این است که چگونه پایان می‌یابد؟ به نظر می‌رسد درحالیکه جنگ ‌‏۲۰۰۶ در دریا و با هدف قرار گرفتن ناوچه اسرائیلی ساعر پایان یافت راه‌حل پایان این جنگ را باید در آسمان ‏جستجو کرد.‏

🌐اندیشکده راهبردی تبیین🌐

💎 @Tabyincenter

🌐 جایگزینی صعر با گالانت مانع مرگ سیاسی نتانیاهو می‌شود؟

#تحلیل_کوتاه
#رژیم_صهیونیستی

🔹 با بالا گرفتن اختلافات نتانیاهو و گالانت، خبرهایی درباره مذاکره میان حزب لیکود و حزب امید جدید به رهبری گیدعون صعر برای پیوستن به ائتلاف حاکم مطرح شده است. دو طرف این مذاکرات را تکذیب کرده‌اند، اما به نظر می‌رسد احتمال ورود صعر به کابینه واقعاً افزایش یافته است، زیرا در گزارش‌ها به اختلافات صعر و نتانیاهو در زمینه اصلاحات قضایی اشاره شده و گفته شده نتانیاهو پذیرفته صعر در این زمینه از حق وتو برخوردار باشد.

🔸 اختلافات یوآو گالانت، وزیر جنگ اسرائیل با نتانیاهو از اصلاحات قضایی آغاز شد. گالانت به دلیل ترس ناشی از دو دستگی درون ارتش، با اصلاحات قضایی مخالفت کرد. در اواخر ماه آوریل ۲۰۲۳ نتانیاهو به همین دلیل گالانت را اخراج کرد ولی به دلیل تشدید اعتراضات و تبدیل شدن اعتراضات به اعتصاب سراسری از این تصمیم عقب نشست.

🔸 پس از به حاشیه رفتن موضوع اصلاحات قضایی، اختلافات میان نخست‌وزیر و وزیر جنگ این بار درباره مدیریت جنگ به شدت افزایش یافته است. گالانت خواستار خروج زمان‌بندی شده نیروهای اسرائیلی از نوار غزه و نتانیاهو خواستار باقی ماندن برخی واحدهاست. گالانت اعضای کابینه از جمله نخست‌وزیر و خودش را نیز مقصر شکست ۷ اکتبر می‌داند ولی نتانیاهو مطلقاً از پذیرش مسئولیت طفره رفته است. گالانت اصرار می‌کند که باید برای نجات اسیران اسرائیلی هرچه سریع‌تر آتش‌بس در نوار غزه برقرار شود ولی نتانیاهو مخالف است. دو طرف درباره اهمیت محور فیلادلفیا نیز اختلاف‌نظر شدیدی دارند. به نظر می‌رسد این اختلافات به زودی امکان تداوم همکاری را از دو طرف خواهد گرفت.

💢 پرده عوض می شود

🔸 نتانیاهو در فاز جدید تلاش برای کنار گذاشتن گالانت به گیدعون صعر، عضو پیشین حزب لیکود روی آورده است. صعر در نوامبر ۲۰۲۰ حزب جدیدی تحت عنوان «امید جدید» را تأسیس و از آن زمان در میان مخالفان نتانیاهو فعالیت کرده است. وی در کابینه لاپید – بنت به وزارت دادگستری رسید و قرار بود در نیمه دوم عمر کابینه وزیر خارجه شود ولی عمر این کابینه از یک سال و نیم فراتر نرفت.

🔸 در انتخابات پیشین صعر با بنی گانتز ائتلاف مشترکی (وحدت ملی) تشکیل داد و ۱۲ کرسی در مجموع به دست آوردند (حزب امید جدید ۴ کرسی دریافت کرد). با پیوستن این ائتلاف به کابینه اضطرار ملی از ۱۲ اکتبر ۲۰۲۳، صعر به عنوان وزیر بدون وزارت خانه به ائتلاف حاکم پیوست اما به دلیل نارضایتی از نحوه مدیریت جنگ و عدم حضورش در کابینه جنگی ۶ نفره روز ۱۲ مارس ۲۰۲۴ از مقام خود کناره گیری کرد.

🔸 پس از خروج از کابینه، صعر به دلیل گرایش به سیاست‌های دست‌راستی رفته رفته از دیگر احزاب اپوزیسیون فاصله گرفت. دومین دلیل فاصله گرفتن او از مخالفان نتانیاهو نیز این بود که حزب امید جدید در بیشتر نظرسنجی‌ها پس از خروج از کابینه، اقبال چندانی نیافت. همچنین باوجود اینکه برخی نظرسنجی‌ها از موفقیت چشمگیر یک ائتلاف راست میانه با محوریت نفتالی بنت خبر می‌دهند، اما صعر تاکنون به همکاری دعوت نشده است. این عوامل احتمال ورود صعر به کابینه نتانیاهو را افزایش می‌دهد.

💢 سه سناریو در این زمینه قابل رهگیری است:

1️⃣ صعر پیشنهاد نتانیاهو را نپذیرد

🔸 شکست ۷ اکتبر نتانیاهو را دچار بحران جدی کرده و انتظار می‌رود او با پایان یافتن جنگ دچار مشکلاتی از جمله محاکمه توسط کمیته حقیقت‌یاب شود. در چنین شرایطی گره زدن سرنوشت با وی قمار بسیار سنگین است که هرکسی حاضر به پذیرش آن نیست. در مقابل احتمال شکل‌گیری یک ائتلاف راست میانه بزرگ برای تقابل با نتانیاهو وجود دارد و صعر نیز می‌تواند بخشی از این ائتلاف فرضی باشد.

2️⃣ صعر بپذیرد و به عنوان وزیر جنگ جانشین گالانت شود

🔸 نتانیاهو از این طریق موضوع اختلافات با گالانت را حل و فصل می‌کند و در واقع صعر به جدیدترین نجات دهنده نتانیاهو مبدل خواهد شد. صعر احتمالاً ظرف چند ماه با ساختار ارتش و نظامیان ارشد دچار اختلاف شده و به زودی پتانسیل خود برای اثر گذاری بر معادلات را از دست خواهد داد. در این صورت یک بار دیگر یکی از سیاستمداران اسرائیلی قربانی مطامع نتانیاهو خواهد شد (مانند دوبار تجربه نافرجام گانتز).

3️⃣ صعر وارد کابینه شود و تصدی وزارتخانه دیگری را برعهده گیرد

🔸 اگر صعر وزارتی غیر از وزارت جنگ را برعهده گیرد، از جمله وزارت خارجه، احتمالاً چالش‌های کمتری در پیش خواهد داشت. در این صورت احتمالاً اسرائیل کاتص، وزیر خارجه فعلی و یا آوی دیختر، وزیر کشاورزی جانشین گالانت خواهد شد. این سناریو نسبت به مورد دوم کمتر منافع نتانیاهو را تأمین خواهد کرد، زیرا مسئولیت وزارت جنگ برعهده یکی از معتمدان وی قرار خواهد گرفت و در این صورت نخواهد توانست با سلب مسئولیت از خود وزیر جنگ را مقصر جلوه دهد.

🌐اندیشکده راهبردی تبیین🌐

💎 @Tabyincenter

🌐 جعبه سیاه انفجار پیجرها در لبنان

#تحلیل_کوتاه
#تحولات_لبنان

🔹 با مشخص شدن علت انفجار پیجرهای حزب‌الله در عصر دیروز ۲۷ شهریور مبنی بر این که حدود ۳۰ گرم مواد منفجره در آنها کار گذاشته شده بود و همچنین انفجارهای امروز در دستگاه‌های بی‌سیم و دیگر ابزارهای ارتباطی ملاحظاتی درباره دیگر ابعاد علمیاتی این رویداد، کارکرد نظامی و امنیتی آن، جنبه‌های سیاسی و اهداف اقدام و در نهایت زمان‌بندی آن مطرح می‌شود:

🔸 به لحاظ عملیاتی دو احتمال هک و حمله سایبری و جاسازی موادمنجره در داخل پیجرها مطرح بود که مشخص شده گزینه دوم درست بوده است و البته فرایند منفجر کردن مواد از طریق پیام خود شامل سطحی از حمله سایبری است. این امر سوالاتی درباره شیوه کار گذاشتن مواد منفجره ایجاد می‌کند. در این رابطه می‌توان سه احتمال را باید مدنظر قرار داد: نخست، جاسوسان اسرائیلی خود را تأمین‌کننده پیجرها معرفی کرده و خود اقدام به فروش این محموله کرده‌اند. دوم نیروهای این رژیم در فاصله خرید تا تحویل دستگاه‎ها به حزب‌الله توانسته‌اند در میانه راه در حین حمل‌و‌نقل یا در انبارها چنین موادی را در آن‌ها جاسازی کنند. سوم این که چنین اقدامی در کارخانه سازنده (گلد آپولو تایوان یا شرکت مجارستانی دارای امتیاز از گلد آپولو) انجام شده باشد. احتمالی که با توجه به نفوذ رژیم صهیونیستی در صنایع الکترونیک جهان نمی‌توان دور از نظر داشت.

🔸 به لحاظ کارکرد نظامی و امنیتی مهم‌ترین بحثی که مطرح می‌شود تاثیر بر توان حزب‌الله است. این اقدام از یک سو با هدف قرار دادن مکانیزم عمومی ارتباطی نیروهای حزب‌الله توان عملیاتی و به ویژه زنجیره تصمیم تا اقدام را تحت تاثیر قرار می‌دهد و ممکن است در کوتاه‌مدت باعث جلوگیری یا کاهش سطح عملیات‌های آن و یا جلوگیری از دفاع موثر در زمان جنگ احتمالی شود. از سویی دیگر علاوه‌بر شهادت چندین نفر، تعدادی از رزمندگان حزب‌الله را مجروح کرده است که اگر چه تعداد آنها در مقایسه با کل نیروهای آماده حزب‌الله اندک است اما به هرحال تاثیراتی منفی بر توان عملیاتی آن می‌گذارد. به علاوه تاثیر این رویداد بر روحیه رزمندگان حزب‌الله را با توجه به ایجاد این گمان در آنها که توسط دشمن شناسایی و کنترل می شوند نیز نمی‌توان نادیده گرفت. همه این موارد مقطعی است و تاثیر آن در موازنه میان حزب‌الله و رژیم صهیونیستی بسیار جزئی است با این وجود چنانچه تصمیم رژیم صهیونیستی بر جنگ باشد چنین اقدامی می‌تواند به مثابه مشت اول در درگیری نیز نگریسته شود.

🔸از بعد سیاسی اهداف اقدام چندین مورد قابل ذکر است. نخست این که به هرحال دو طرف در سطحی از جنگ هستند و زدو خورد بخش طبیعی این روند است و شاید نیاز به هیچ دلیل دیگری نباشد به ویژه که رژیم صهیونیستی هیچ حدومرزی در ارتکاب جنایت نمی‌شناسد. دوم، آن را می‌توان پاسخی به عملیات اربعین یا طرح مورد ادعای رژیم صهیونیستی مبنی تلاش ‌حزب‌الله برای ترور یک مقام امنیتی سابق این رژیم، با هدف ارسال یک پیام بازدارنده به حزب‌الله در تعقیب چنین اقداماتی قلمداد کرد. سوم این که دو روز قبل‌تر حمله انصارالله با موشک هایپرسونیک به تل‌آویو ضربه‌ای بزرگ به اعتبار این رژیم وارد کرد و این رژیم نیاز داشت با نوعی قدرتنمایی از تاثیر آن بکاهد.

🔸 مسئله بعدی زمانبندی است. علاوه‌بر نیاز رژیم به قدرتنمایی بعد از دریافت ضربه سنگین از انصارالله، در این رابطه چند عامل دیگر مطرح است. نخست این که گفته شده است برخی نیروهای حزب‌الله به این پیجرها مشکوک شده بودند و ممکن بود با شناسایی و خنثی کردن، این کارت از دست رژیم صهیونیستی خارج شود. دوم مسئله تغییر ثقل تمرکز ارتش رژیم به جبهه شمال و در واقع همان ضربه اول برای آغاز جنگ یا حداقل خارج شدن از فضای بی عملی ناشی به بن بست رسیدن آن در غزه از یک سو و پاسخ به فشار افکار عمومی این رژیم در مورد بازگرداندن امنیت مناطق شمالی است. نکته بعدی شکاف داخلی و فشارهای سیاسی به نتانیاهو و کابینه ائتلافی اوست.

✔️ در واقع نتانیاهو هر موقع سطح فشارهای فزاینده سیاسی علیه او از حد خاصی عبور کرده کارتهای مشخصی را رو کرده است تا از زیر این فشارها خارج شود. در زمانی که گانتز و آیزنکوت از کابنیه اضطراری او خارج شدند و فشارها برای استعفای او زیاد شد او دستور انجام یک عملیات ویژه با کمک نیروهای آمریکایی و آزادسازی چنداسیر در غزه را صادر کرد. در زمانی که فشارهای داخلی و خارجی بر او برای پذیرش آتش‌بس و همچنین اختلافش با وزیر دفاع (گالانت) زیاد شد او اقدام به ترور فواد شکر و اسماعیل هنیه کرد و اکنون نیز همزمان با اوج گرفتن اختلافات با گالانت و بحث تلاش برای برکناری او و وارد کردن گیدعون صعر به کابینه چنین اقدامی را انجام داده است.

🌐اندیشکده راهبردی تبیین🌐
💎 @Tabyincenter

🌐 انصارالله و بازطراحی معادله جنگ

#تحلیل_کوتاه

🔹 پس از پاسخ حزب‌الله در روز اربعین به ترور فرمانده نظامی ارشد خود توسط رژیم صهیونیستی، پاسخ انصارالله به ‏حمله این رژیم به بندر الحدیده نیز بالاخره فرارسید و انصارالله همزمان با میلاد نبی اکرم (ص)، با رو کردن ‏کارت جدید در درگیری خود با رژیم صهیونیستی و حمله با یک موشک هایپرسونیک به هدفی در ‏منطقه یافا در شرق تل‌آویو پاسخ داد؛ این حمله اما فراتر از پاسخ صرف به حمله الحدیده است.‏

🔸 نکته نخست در این رابطه، این است که در هیچ یک از اظهارات مقامات یمنی اشاره‌ای نشده است که ‏این حمله پاسخ به حمله الحدیده بوده است اما این معنا با اعلام مختصات و طی مسافت ۲۰۴۰ ‏کیلومتری موشک شلیک‌شده در یازده‌و‌نیم دقیقه بیان شده است. مختصاتی که نشان می‌دهد محل ‏شلیک این موشک بندر الحدیده یا حوالی آن بوده و انصارالله با هدف ارسال پیام‌های مهم‌تر این معنا را ‏صرفاْ به صورت ضمنی منتقل کرده است. عدم اشاره صریح همچنین نشان دهنده این است که ‏انصارالله نمی‌خواهد ماهیت درگیری آن با رژیم صهیونیستی از وابسته بودن آن به جنگ غزه خارج شود ‏و تبدیل به یک درگیری دوجانبه شود.‏

🔸 پیام مهم این حمله که به صورت واضح‌تر بیان شده است آغاز مرحله پنجم درگیری انصارالله با رژیم ‏صهیونیستی در حمایت از غزه است. مشارکت یمن تاکنون چهار مرحله را پشت سرگذاشته است. این ‏مراحل عبارتند از: ۱- حمله به کشتی‌های اسرائیلی ( با مالکیت کلی یا جزيی) در دریای سرخ ۲- حمله به ‏تمام کشتی‌های (اسرائیلی و غیراسرائیلی) که از دریای سرخ به بنادر فلسطین اشغالی می‌رفتند ۳- حمله به ‏کشتی‌هایی که با دور زدن دریای سرخ از مسیر دماغه امیدنیک و در نهایت دریای مدیترانه به بنادر این ‏رژیم می‌رفتند و ۴- حمله به تمام کشتی‌هایی که مقصد آنها بنادر اسرائیلی بود در هر نقطه و هر زمان و ‏همچنین ممنوعیت عبور کشتی شرکت‌هایی که بنادر اسرائیلی همکاری می کردند از دریای سرخ.‏

‏ 🔸 در دو مرحله اول تمرکز بر پهپادها (قاصف و راصد) و موشک‌های کوتاه برد (قدس)بود اما در مراحل ‏دیگر از موشک‌های دوبردتر نیز استفاده شد. در تمامی این مراحل حملات پهپادی به شهرهای فلسطین ‏اشغالی به ویژه بندر ام‌الرشراش یا ایلات تداوم داشت و در برجسته‌ترین مورد قبل از حمله رژیم ‏صهیونیستی به حدیده یک حمله پهپادی به تل‌آویو انجام شده بود که منجر به کشته شدن یک اسرائیلی ‏شد. با این‌حال تاکنون حمله موشکی به مرکز فلسطین اشغالی به عنوان یک رویه پایدار در دستور کار ‏قرار نگرفته بود. معنای ورود به مرحله پنجم در واقع این است که حمله به تل‌آویو یک عملیات و پاسخ ‏موردی نبوده است و عملیات مشابه تا تغییر وضعیت در غزه تداوم خواهد داشت.‏ همچنین در حالی که مراحل قبل عموماْ نوعی رویارویی غیرمستقیم و در چارچوب محاصره اقتصادی محسوب می‌شدند این مرحله نمایانگر ورود مستقیم به جنگ با ماهیت کاملاً نظامی است.

🔸 این جهش در تشدید درگیری در حالی انجام می‌شود که هیجده دور مذاکره برای آتش‌بس طی یازده ماه ‏جنگ راه به جایی نبرده و علاوه‌برآن با تغییر تمرکز رژیم صهیونیستی به جبهه شمال امکان جنگ با ‏حزب‌الله افزایش یافته است. بنابراین این حمله نوعی فشار به رژیم صهیونیستی در جبهه جنوبی با ‏هدف تغییر محاسبات آن در معادلات با حزب‌الله نیز محسوب می‌شود.‏

🔸 پس از هدف قرار دادن مقر یگان ۸۲۰۰ ارتش رژیم صهیونیستی در نزدیکی تل‌آویو توسط حزب‌الله، ‏عبور موشک‌های انصارالله از شش لایه سامانه دفاع هوایی ارتش رژیم صهیونیستی و آمریکا در منطقه ‏و اراضی اشغالی پس از چینش مجدد و یکپارچه کردن سامانه‌های پدافندی در سراسر منطقه برای ‏مقابله با حملات موشکی به این رژیم، سطح جدیدی از قابلیت‌های محور مقاومت را به نمایش می ‏گذارد. در واقع این حمله در کنار حمله پهپادی دو ماه قبل به تل‌آویو که ظرفیت حمله و توانایی دسترسی ‏انصارالله به قلب سرزمین‌های اشغالی را عیان ساخته است نشان‌دهنده تغییر چشمگیر در موزانه و ‏معادلات جنگ است. ‏

✔️ این حمله با نمایش اراده و توان انصارالله بعد از حمله رژیم صهیونیستی به الحدیده وزن یمن را در ‏معادلات منطقه‌ای بالا خواهد برد و جایگاه انصارالله را نیز در مذاکرات سیاسی داخلی که اخیراْ با ‏وساطت برخی بازیگران منطقه‌ای از سرگرفته شده است تقویت می‌کند و در مقابل ضربه‌ای بزرگ به اعتماد عمومی ‏به کارکرد سامانه‌های دفاعی رژیم صهیونیستی و همچنین اعتبار کشورهای حامی این رژیم وارد می‌کند که ‏به دنبال این بودند با تشکیل یک ائتلاف بین‌المللی چالش یمن را برای این رژیم برطرف کنند. اکنون نیز ‏رژیم صهیونیستی راه‌حلی جز امید بستن به همین ائتلاف بین‌المللی! برای مدیریت این چالش ندارد.‏

🌐اندیشکده راهبردی تبیین🌐

💎 @Tabyincenter

🌐 موصل؛ قطعه جامانده از پازل سیاست ایران در عراق

‏#تحلیل_کوتاه

🔹 پزشکیان در نخستین سفر خارجی خود، طی یک سفر سه روزه به عراق از مناطق ‏مختلف این کشور از اربیل ‏در شمال تا بصره در جنوب بازدید کرد اما در این میان عدم توجه به منطقه وسیع و راهبردی غرب عراق با ‏محوریت موصل را می‌توان عارضه‌ای جدی در سیاست راهبردی ایران در قبال این کشور قلمداد کرد.‏

💢 همگرایی هویتی در عصر پسا داعش

🔸 موصل به عنوان یکی از سه ولایت اصلی تشکیل‌دهنده عراق امروز به لحاظ تاریخی جایگاه ویژه‌ای در شکل‌دهی به ‏هویت این کشور داشته و این نقش را در برهه‌های مختلف تداوم بخشیده است. در دوران پسا صدام برخی ‏کشورهای عربی با ادعای تقلیل این نقش تاریخی، سیاست غلط تسلیح جریان‌های افراطی را برای بازآفرینی این نقش در پیش گرفتند که این امر در کنار ایجاد شریان ناامنی بین موصل و دیگر نقاط کشور سبب کم رنگ شدن نقش‌آفرینی این شهر در سپهر سیاسی ‏اقتصادی عراق شده است.‏

🔸 در این میان مشارکت ایران با مردم منطقه در نابودی داعش زمینه مناسبی برای ارتقاء این مشارکت به ابعاد ‏اقتصادی سیاسی فراهم کرده است. اما غفلت از توجه به موصل به عنوان نقطه ثقل فرهنگی، اقتصادی و حتی سیاسی غرب عراق، مانع شکل‌گیری ‏رویکرد راهبردی مدون در تهران شده است.‏

💢 مشخصه‌های راهبردی موصل

🔸 نخست اینکه موصل با بیش از ۳ میلیون نفر دومین استان بزرگ عراق به لحاظ جمعیتی است و به عنوان قلب ‌‏فرهنگی و اقتصادی شمال غربی و غرب این کشور، برای ایران از لحاظ ارتباطات فرا مذهبی و ایجاد وحدت در ‏میان گروه‌های عراقی حائز اهمیت است. بزرگترین طوایف سنی در نینوا و ‏انبار هستند و جغرافیای فرهنگی متنوع ‏این منطقه اعم از ترکمن‌ها، آشوری‌ها و شبک‌ها در موصل که عموماْ بخش ‏غیرشیعی حشدالشعبی را نیز تشکیل ‏می‌دهند نشان‌دهنده این ظرفیت بزرگ است.‏

🔸 به لحاظ امنیتی این شهر پایگاه و مامن بازمانده‌های حکومت بعث در عراق بوده است. همین امر زمینه پیوند با ‏داعش و توجه کشورهای عربی و فعالیتهای ضدایرانی را فراهم کرده است. لذا کمک ایران به ‏آزادسازی این ‏شهر بخش مهمی از رویکردهای ضدایرانی در این منطقه فروکش کرده که بستر مناسبی برای ‏گسترش پیوندهای ‏فرهنگی و همچنین سیاسی-امنیتی ایجاد کرده است.‏

🔸 به لحاظ اقتصادی قبل از بحران داعش، استان نینوا به دلیل وجود سرشاخه‌های دجله مهمترین منطقه ‏عراق در ‏تامین امنیت غذایی این کشور بود. علاوه‌براین به دلیل اختلافات اقلیم کردستان با دولت فدرال، موصل به ‏عنوان ‏محور واردات از سوریه، ترکیه و اروپا محسوب می‌شد و به دلیل حجم بالای تجارت بزرگترین مراکز مالی عراق در این شهر متمرکز بود که در پی ناامنی شکل گرفته به اربیل و ‌‏سلیمانیه منتقل شدند.‏

🔸 ویرانی‌های ناشی از جنگ این شهر را از یک شهر تولیدی به بزرگترین بازار مصرفی عراق تبدیل کرده ‏است. همچنین از سال ۲۰۱۸ تاکنون ۴.۵ میلیارد دلار بودجه برای بازسازی این شهر اختصاص ‏داده شده است و ‏برآوردها حاکی از تداوم بازسازی تا سال 2035 است. علاوه بر این مهمرین معادن عراق از جمله فسفات و ‌‏گوگرد در نیمه غربی این کشور واقع شده است. این موارد موصل را تبدیل به یکی از نقاط جذاب ‏برای فعالیت ‏اقتصادی شرکت‌های ایرانی در عراق کرده است. در حالی که در حال حاضر ترکیه بازیگر و شریک اصلی ‏تجاری این منطقه محسوب می‌شود.‏

🔸 نکته مهم دیگر، بحران انرژی و نیاز این منطقه به برق است. در حالی‌که زیرساخت‌های فروش و ‏انتقال برق ‏ایران به عراق در مناطق جنوبی و مرکزی این کشور متمرکز است و ضعف شبکه عراق امکان انتقال ‏آن به غرب ‏و شمال غرب را نمی‌دهد اما می‌توان با تعریف خط انتقال جدید برق به این منطقه علاوه بر تامین نیاز موصل، ‏یک کریدور انرژی به موازات کرمانشاه، سلیمانیه و اربیل تا بوکمال ایجاد کرد.‏

🔸 به لحاظ ژئوپلیتیک این منطقه از دو منظر حائز اهمیت ویژه است؛ نخست، این شهر از طریق مسیر موصل- ‌‏حسکه جایگاه مهمی در کریدور ایران-عراق-سوریه- ترکیه دارد و در واقع مسیر شمالی ارتباط ایران با سوریه و ‌‏دریای مدیترانه از این شهر می‌گذرد. دوم براساس آخرین بروزرسانی‌ها از نقشه‌های «جاده توسعه»، این مسیر با ‏عبور از موصل به ترکیه و سوریه متصل می‌شود.‏

‏✔️ جمع بندی

🔸 با توجه به مشخصه های فوق، طراحی یک راهبرد مدون در قبال منطقه غرب عراق واجد اهمیت خاص است. ‏در این میان از ملزومات تقویت پیوندهای اجتماعی و اقتصادی با این منطقه ‏ایجاد کنسولگری در شهر موصل ‏است. همچنین برگزاری نمایشگاه دائمی محصولات ایرانی، تولید مشترک در زمینه مواد غذایی، تسهیل رفت‌و‌‏آمد دو کشور از جمله دیگر پیشنهادات در این رابطه است.‏

🌐اندیشکده راهبردی تبیین🌐

💎 @Tabyincenter

🌐 سفر پزشکیان به بصره و سیاست نگاه به جنوب

#تحلیل_کوتاه

🔹 مسعود پزشکیان، رئیس‌‌جمهور ایران در نخستین سفر خارجی خود، روز گذشته وارد بغداد شد و با نخست‌وزیر، رئیس‌جمهور، نائب‌رئیس پارلمان و سران چهارچوب هماهنگی شیعه در عراق دیدار و گفت‌وگو کرد. رئیس‌جمهور همچنین صبح امروز با سفر به اربیل به گفت‌وگو با مقامات بلندپایه اقلیم کردستان عراق پرداخت. اما بخش مهم و متفاوت سفر پزشکیان به عراق حضور در بصره، به عنوان پایتخت اقتصادی این کشور است که نخستین سفر یک رئیس‌جمهور خارجی در ۱۰۰ سال گذشته به این شهر محسوب می‌شود.

💢 سیاست نگاه به جنوب

🔸 مهم‌ترین بعد اهمیت سفر رئیس‌جمهور به بصره، راهبرد نگاه به جنوب عراق در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران است. براساس این راهبرد، به موازات اهمیت اربیل در شمال عراق از منظر قومی و امنیتی؛ اهمیت کربلا، نجف و بغداد در مرکز عراق (به‌ترتیب) از منظر مذهبی و سیاسی؛ شهر بصره در جنوب عراق، به‌عنوان کانون توسعه همکاری‌های اقتصادی و فرهنگی برای تهران مرکزیت خواهد داشت. درنتیجه این شهر با ایفای نقشِ مرکز ثقلِ روابط اقتصادی ایران با عراق، مکمل راهبرد همگرایی دوجانبه با این کشور خواهد بود.

💢 شهر بصره از چند منظر واجد اهمیت راهبردی است:

🔸 نخست اینکه این شهر نقطه ثقل فرهنگی، جمعیتی و اقتصادی منطقه جنوب و استان‌های واسط، ذی‌قار، مثنی و القادسیه است‌.

🔸 از منظر تولید و صادرات نفت، منطقه جنوب و بصره مهم‌ترین شهر عراق است و بیش از ۷۰٪ منابع و میادین نفتی عراق در این محدوده واقع شده است. بیش از ۹۰٪ از صادرات نفت‌خام و فرآورده عراق از طریق بندر فاو واقع در جنوب این شهر صورت می‌پذیرد. همچنین به دلیل نزدیک بودن این استان به مناطق ویژه صنعتی ایران نظیر منطقه ویژه امام خمینی(ره)، پیوند اقتصادی وصنعتی استان‌های بصره و خوزستان، می‌تواند منطقه جنوب را به قطب تولید محصولات پالایشی و پتروپالایشی تبدیل نماید.

🔸 از منظر تجارت کالایی، بصره تنها نقطه دسترسی عراق به آب‌های آزاد محسوب می‌شود و دارای بنادر مهمی چون خورالزبیر، ام قصر و فاو است. بندر خورالزبیر و شهرک صنعتی خورالزبیر که در مجاورت آن واقع شده است، نقش ویژه‌ای در توسعه صنعتی عراق دارند. براین‌اساس، بصره را می‌توان پایتخت اقتصادی عراق دانست.

🔸 باتوجه‌به اهمیت بصره در اتصال عراق به خلیج فارس، این شهر ریه لجستیک دریایی عراق محسوب می‌شود و به‌همین دلیل طی سال‌های اخیر، همواره مورد توجه کشورهای حاشیه جنوبی خلیج فارس قرار داشته است. هم‌اکنون بصره و بندر فاو، نقطه آغاز «جاده توسعه» هستند که قرار است تا از دو مسیر ریلی و جاده‌ای، کشورهای حاشیه جنوبی خلیج فارس را به ترکیه و سپس اروپا متصل کنند. علاوه‌براین، این شهر در معرض رقابت با بندر مبارک کویت نیز قرار دارد.

🔸 این شهردربردارنده مهم‌ترین طرح اتصال ایران به عراق، یعنی راه‌آهن شلمچه‌ـ‌بصره است. این مسیر ریلی علاوه بر تسهیل تردد زائران می‌تواند در راستای تحقق چشم‌انداز همکاری تجاری ۲۰ میلیارد دلاری کمک کند. دراین‌راستا، بصره را می‌توان تکمیل‌کننده چرخه توسعه مناطق جنوبی ایران باتوجه‌به دسترسی این شهر به عراق و قرارگیری در مسیر جاده توسعه در نظر گرفت.

🔸 بصره ازجمله شهرهای عراق محسوب می‌شود که نفوذ و جایگاه قبایل و عشایر در آن زیاد و بیشتر از شهرهایی چون کربلا و نجف است. چنانکه در جهاد کفایی مرجعیت، مرکز اصلی تشکیل نیروی مقاومت مقابله با داعش یعنی حشدالشعبی بود. براین‌اساس، حضور رئیس‌جمهور ایران در این شهر و دیدار و گفت‌وگو با سران قبایل آن، می‌تواند در ارتقای قدرت نرم ایران در عراق اثرگذار باشد.

🔸 در حال حاضر بصره از یک‌سو به‌دلیل درآمدهای بالای نفتی و از سوی دیگر عقب‌ماندگی‌های زیربنایی و خدماتی و نیز چشم‌انداز توسعه همه‌جانبه، به یک کارگاه ساختمانی و صنعتی تمام عیار تبدیل شده است. براین‌اساس، درصورت رفع برخی موانع ازجمله پذیرش ضمانت‌نامه صندوق ضمانت صادرات یا بیمه مرکزی ایران از سوی دولت عراق، این شهر می‌تواند به مقصد حضور شرکت‌های پیمانکاری ایرانی تبدیل شود.

💢 جمع‌بندی

✔️ سفر رئیس‌جمهور ایران به بصره گام مهمی در جهت تقویت و تکمیل روابط ایران با عراق از منظر اقتصادی و اتخاذ سیاست نگاه به جنوب توسط ایران است. براین‌اساس، ایران نیازمند ارتقای کنشگری در عراق از طریق بازتعریف و بازطراحی روابط تهران با شهرهای اثرگذار عراق ازجمله بصره است. منطقه‌ای که به‌نظر می‌رسد طی سال‌های آتی و با راه‌اندازی پروژه‌هایی چون جاده توسعه و بندر فاو، اهمیتی فزاینده‌ای در معادلات منطقه‌ای داشته باشد. بر این اساس پیشنهاد می‌شود با ایجاد مناطق آزاد مشترک و سهولت تردد تجار به ویژه بین دو استان خوزستان و بصره رویکرد وابستگی اقتصادی متقابل بیش از پیش فعال گردد.

🌐اندیشکده راهبردی تبیین🌐

💎 @Tabyincenter