مرکز آینده پژوهی دانشگاه شیراز

♦️مسیر آینده انرژی ایران: همسو توانی
🔹ابتدا به دونکته و دوسوال توجه کنیم؛(1)«تصویر بزرگ«(big picture) در آینده پژوهی و مدیریت راهبردی به فهم محیط کلان کمک می‌کند.به زبان ساده فهم کلیت نقشه و غرق نشدن در جزئیات.(2) «واحد910 »؛ حزب الله لبنان واحدی به نام ۹۱۰ دارد. این واحد دستاورد های بلند مدت فراگیر را برای حزب الله و سایر هم پیمانان همسو به همراه دارد.راهبرد جالبی دارند.دوره های مختلف بلند آموزشی اطلاعاتی در زمینه های مختلف برای دستاورد های دائمی و فراگیر.سوالات؛ (1)تصویر بزرگ، مسیر های فعلی انرژی در کشور، چه به ما نشان می دهد؟ (2) آیا این مسیر ها به دستاورد های دائمی و فراگیر می انجامد؟چه مسیر های بدیلی برای این امر در آینده وجود خواهد داشت؟
🔹مسیر های فعلی صنعت انرژی کشور شامل؛(1)ادامه مسیر ادامه روند گذشته است.نیروگاه های بزرگ مقیاس یا مسیر دولت دست پر.(2)نیرو گاه های خرد و خانگی؛ مسیری دولت دست خالی.دولت نمی تواند مداخلات کلان مقیاس داشته باشد. (3)مسیر انرژی های نو و تجدید پذیر. یک مسیر رو به پیشرفت و مناسب.مسیر یک «آینده سوخته» است.مسیر دووسه «آینده دسته دوم» هستند، یعنی؛ پیشرو های هستند و ما دنباله رو آن ها هستیم.البته این مسیر بر اساس اجماع متخصصان به لحاظ سطح و هزینه فناوری، هزینه تولید و قیمت دستوری تقاضا، راهی به سوی آینده ندارند.یک انقلاب تنظیم گری از سوی دولت می خواهد.اگر انشالله درک فرصت، اراده و اجرا وجود داشته باشد.
🔻مسیر های بعدی، پیشنهاد این متن است.
🔹(4)مسیر چهارم؛ اکوسیستم انرژی های نو و تجدید پذیر از طریق بخش خصوصی، تعاونی ها و تشکل های مردمی.بدون تکیه بر دولت. یا بهتر بگوییم عمومی سازی تولید و توزیع انرژی های نو و تجدید پذیر.حرکات دولت در این مسیر یک عدم قطعیت کلیدی است.ولی تقاضا آینده، پیش تعیین است.این مسیر تغییر تدریجی را هدف قرار داده است. اصولا؛ تنظیم گری پایدار، یعنی؛ جایی که دولت کمترین مداخله را دارد. حتی در خصوص، انرزی هسته ای نیز مردمی سازی تولید از طریق تامین مالی ونیروگاه های متوسط به پایین، می تواند، صورت گیرد.
🔹(5)مسیر پنجم «همسو توانی» یک پرش راهبردی است؛ جنس متفاوتی دارد..مهمترین دال های «فضای آینده» انرژی است. یعنی ادغام «داده- انرژی» و ا«رتباط- انرژی» و « فضای انرژی». اصولا هرجا انرژی بیشتر ایجاد شود، «داده» بیشتر و بیشتری( تصاعد هندسی نه حسابی) ایجاد می گردد. با در نظر گرفتن «ارتباط»حالت نمایی پیدا می کند. این سبب بوجود آمدن «فضای انرژی» می گردد. نوعی ارتقاء یافته زیست بوم انرژی.
چقدر روش های اینرسی( داده -انرژی)، (ارتباط - انرژی) و (فضای انرژی) را می دانیم. داده ها یا کلان داده ها، مگر «نفت جدید/ سفید» آینده نیستند؟ ترکیب نفت سفید با نفت سیاه، گاز و سایر انرژی های نو و تجدید پذیر چه خواهد شد؟ چه فرصت و تهدید های را پیش روی ما قرار می دهد؟ چقدر صنعت انرژی کشور آن را رصد، ظرفیت ها و قابلیت های برای آن ایجاد کرده است؟به بیانی ساده تر همسو توانی «انرژی-داده» همچنین «انرژی- ارتباط» و «فضای انرژی» چه ظرفیت ها و قابلیت های را می طلبد. به بخش اول برگردیم. مسیر اخیر؛ «واحد ۹۱۰» صنعت انرژی کشور را نمی طلبد؟
🔸این متن زمینه‌ای برای گفتگو پیرامون آینده انرژی ایران با نگاه‌ها گوناگون است.
در دیگر یادداشت‌ها ما را دنبال کنید.
🔰 دکتر حسن قرونه
عضو هیئت علمی دانشکده حقوق دانشگاه شیراز
رئیس مرکز آینده پژوهی پژوهشکده حکمرانی دانشگاه شیراز
🌐راه های ارتباطی با ما:
🔻 ایتا:
https://eitaa.com/Shirazuni_futurestudies
🔻تلگرام:
https://t.center/shirazuni_futurestudies