اشکانیان (Parthians) یکی از مهمترین و تأثیرگذارترین سلسلههای تاریخی ایران باستان بودند که از قرن سوم پیش از میلاد تا قرن سوم میلادی بر بخشهایی از ایران و مناطق اطراف آن حکومت کردند. این سلسله با تأسیس پادشاهی اشکانیان توسط اشکان (آرموئه) آغاز شد و پس از آن به طور گستردهای گسترش یافت.
ویژگیهای مهم اشکانیان:
1. حکومت و پایتخت: پایتخت اصلی این سلسله، شهر نسا بود که در نزدیکی عشقآباد امروزی در ترکمنستان واقع شده است. همچنین، پایتخت دیگر آنها، تیسفون، در نزدیکی بغداد امروزی قرار داشت.
2. ساختار نظامی: اشکانیان به خاطر نظامی گری و استراتژی نظامی خود شهرت داشتند. آنها به ویژه در مقابل امپراتوری روم مقاومت کردند و در چندین نبرد، موفق به پیروزی بر رومیان شدند.
3. فرهنگ و هنر: این سلسله تأثیرات فرهنگی و هنری زیادی بر جای گذاشت. هنر اشکانی به خصوص در مجسمهسازی و معماری بالندگی داشت. اشکانیان تحت تأثیر فرهنگهای مختلف از جمله یونانی و هخامنشی قرار داشتند و این ترکیب فرهنگی در هنر آنها نمایان بود.
4. دین: دین زرتشتی در دوره اشکانیان رواج داشت، اما با نفوذ دینی دیگر از جمله مانویگری و آیینهای یونانی نیز روبهرو شدند.
5. زبان و نوشتار: زبان رسمی و ادبیاتی که در زمان اشکانیان استفاده میشد، زبان پارسی میانه و زبان یونانی بود.
6. سقوط و ورثه: اشکانیان در قرن سوم میلادی به تدریج تحت فشار ساسانیان قرار گرفته و نهایتاً در سال 224 میلادی به دست اردشیر ساسانی، بنیانگذار سلسله ساسانی، سرنگون شدند.
@ShakhabIR