مجله تلگرامی صدای پای آب

🔵🔵🔵 سلسله نقد هایی بر برنامه ششم توسعه - دکتر فاطمه ظفر نژاد

بنده نظر اولیه ام درباره برنامه ششم ارسالی دولت به مجلس را در زیر مینویسم امید که نظرات اصلاحی استادان آنرا تکمیل کند..

ا- برنامه ششم دارای نقاط ضعف مهمی است و همان روح تصمیم گیری های از بالا به پایین دیوانسالاری ناسازگار با بوم شناخت مناطق مختلف را داراست. نام این تصمیم گیریها برنامه توسعه منابع آب باشد یا آمایش سرزمین یا برنامه توسعه چند ساله فرق نمیکند. همگی ناپایدارند چون کارمندان شرکتها ودستگاههایی آنها را مینویسند که درک ملموس و حقیقی از خاک ، آب ، گیاه ، جانور ، سنگ و کوه و آبخیز و رود ندارند... در این برنامه ها، آموزه های خشک، جزمی، جزیی نگر و فارغ از جامع نگری حاکمند. لمس و درک تجربی عمیق و ارزشمند و جامع نگر هزاران ساله جوامع بومی مولد در این برنامه ها جایی ندارد. به همین دلیل هم شش دهه برنامه ریزی دیوانی به فجایعی انجامیده که شش هزاره تمدن ایرانی هرگز بخود ندیده بود.

اثرات شش دهه #برنامه_ریزی_دولتی نابودی رودها و پیکره های آبی کشور تهی شدن خطرناک سفره های زیرزمینی و فرونشست زمین با خطر بلعیدن روستاها وشهرها، نابودی بیش از سه چهارم جنگلهای کشور، نابودی زیستگاهها و از میان رفتن بخش مهمی از جانوران و گیاهان بومی ابن سرزمین است که بی گمان بنابر اثر پروانه ای نابودی انسان این سرزمین را نیز درپی خواهد داشت. چون زنجیره حیات بندهای نامریی و ناگسستنی است که از مور تا مار تا سنگ و خاک وانسان را دربرمیگیرد و از آن رهایی نمی توان.

2- نقش و نظر خبرگان جوامع بومی مولد در این برنامه اصلا دیده نمیشود. قنات کاران، کشاورزان خبره، عشایر مولد آشنا با زیر و بم های بوم شناختی مناطق حوضه کوچ یا سکونتگاههای خود.. باغکاران و نخلکاران مولد این سرزمین همه در برنامه ریزی غایب و تنها محکوم به اجرای این برنامه های ناکارآمد هستند. جوامع بومی مولدی که در 6-5دهه توسعه نابومی، تقلیدی و ناپایدار بشیوه اصل چهار ترومن جفای بسیار زیادی برآنها رفته.. یعنی حقابه و منابع طبیعی متعلق به آنها با قانون ملی شدن در دهه چهل از کف آنها بیرون شد. کسانیکه هزاره ها هم از آب و منابع طبیعی بهره برداری می کردند و خوراک خود و همه مردم یعنی امنیت خوراک را تامین میکردند، و هم از آن منابع بسیار خوب حفاظت میکردند. تا پیش از مدرنیزاسیون اجباری پس از کودتای 1332، نه رود و تالابی خشکید و نه جنگل و مرتع اینگونه تاراج شد و نه کلانشهرها پرمصیبت مصرف زده و آلوده وجود داشت.

3 - در بخش آب گرچه به تفکیک ان اشاره شده اما سرنوشت #مدیریت_آب و حذف کامل #مدیریت_سازه ای آز آن و برنامه ریزی برای برچیدن سدها نامعلوم و پرابهام مانده است. روشن است که درغیاب جوامع بومی مولد و ذینفع در مدیریت آب، شرکتها و دیوانیان با نام برنامه ریزی و نجات و... همان بلایی را برسر منابع آب می آورند که کمیته نجات دولتی دریاچه ارومیه دارد بسر دریاچه و مردم در می آورد. همان فرافکنی ها.. همان راهکارهای انتقال از خزر و کره ماه و...... و خرید دستگاههای گرانقیمت تی بی ام برای حفر تونل از بودجه نجات و....
مفاهیم ناپایداری چون تجارت آب مجازی، طرح نکاشت، واردات بذرهای تراریخته، واردات محصولات کشاورزی برای کاهش مصرف آب و.. امنیت خوراک و امنیت ملی را نادیده میگیرد و برنامه ششم با چنین ماهیتی تنظیم شده است.

4- #امنیت_خوراک در برنامه ششم بسیار کمرنگ است گویی نویسندگان برنامه آنرا ضرور نمیدانند. حال آنکه مهمترین دستور توسعه پایدار امنیت خوراک و خودکفایی کشاورزی است.
@sedayepayeab1