🔴 واکنش متفاوت محمدرضا اصلانی به نمایش «شطرنج باد» در کن
سر باز کردن زخمهای کهنه
🔹فیلم «شطرنج باد» ساخته محمدرضا اصلانی در حالی قرار است در بخش کلاسیکهای جشنواره فیلم کن 2020 به نمایش دربیاید که سازنده آن شنیدن این خبر را سر باز کردن زخمهای کهنه عنوان میکند
🔹فیلم «شطرنج باد» به کارگردانی محمدرضا اصلانی در سال 1355 ساخته شد. این فیلم درباره خانواده ای اشرافی است که خانم بزرگ، بزرگ خانواده فوت میکند، حال برسر تصاحب ثروت خانوادگی ماجراهایی پیش میآید. دراین فیلم که تصویربرداری آن برعهده هوشنگ بهارلو است، محمدعلی کشاورز، اکبر زنجانپور، حمید طاعتی، فخری خوروش، شهره آغداشلو، آنیک شفرازیان، جواد جوادی و شهرام گلچین بازی دارند. تهیه کننده «شطرنج باد» بهمن فرمانآرا است و تدوین آن برعهده عباس گنجوی بوده است.
🗣 محمدرضا اصلانی:
🔹اشکال بزرگ اما این است که در تفکر سنتزده، متفاوت بودن پذیرفته نیست.
🔹 از سوی دیگر خیلیها خودشان را معیار و محور شناخت جهان قرار میدهند که البته این معضل صرفاً مختص ایران نیست و مشکل تمام جهان است. به همین جهت مدام دچار سوءتفاهم بین الاذهانی میشویم.
🔹«شطرنج باد» در زمانه خود کاری مدرن بود. زمان را میشکست و برای اولین بار به جای فلشبک، فلش فوروارد عرضه شده بود.
🔹بخشی از جامعه سینمایی آن دوره نمیخواست سینمای دیگرگونی وارد سینمای ایران شود و این مقابله صرفاً سلیقهای نبود بلکه رویکرد سیاسی هم داشت. همه این مسائل باعث شد «شطرنج باد» به یک جنجال تبدیل شود تا به یک فهم یا حتی پذیرش.
🔹شرایط آنقدر بد بود که اگر به خودم اطمینان نداشتم، خودکشی میکردم. زمان نمایش فیلم در جشنواره تهران توطئههایی علیه فیلم شکل گرفت. در اتفاقی بیسابقه چند پرده پس و پیش نمایش داده شد و درجه لنز پرژکتور به یک سوم تقلیل پیدا کرد. فیلم آنقدر تاریک شده بود وقتی خودم فیلم را دیدم وحشت کردم.
در حالی که فیلمبرداری و نور از امتیازهای فیلم است که متناسب همان دوران است.
🔹همین بی اعتناییها باعث شده که با وجود تاریخ 100 ساله سینمای ایران، وقتی تاریخ سینمای جهان را ورق میزنیم اسمی از تاریخ سینمای ایران نیست. چرا؟
🔹این اتفاق فقط مختص امثال «شطرنج باد» نیست در دهه 60 و 70 و 80 هم اتفاقهای مشابه میافتد اما همگی خاموشاند. به همین خاطر ما در تاریخ سینما جایی نداریم. ما باید به شکل تئوری سینمای ایران را در جهان مطرح کنیم. اگر کسی چیزی به جهان مدرن اضافه نکند سهمی از تاریخ نخواهد داشت. ما سهممان را از تاریخ از دست دادهایم
🔹ملت که فقط دولتها نیستند. ما در هر دوره امری مدرن شکل دادیم. بدتر از دوره مغولها که نداریم اما درخشانترین دوره رنسانس فرهنگیمان در همین دوره است. چرا دائم خودمان را به عقب افتادگی متهم میکنیم. کمی به خودمان بیاییم. امروز دیده شدن فیلم «شطرنج باد» بیش از اینکه خوشایند باشد فقط زخم کهنه من را باز کرده است. نمیتوانم بگویم خوشحالم. تمام چیزهایی که سعی کردم فراموش کنم و نبینم دوباره رو آمده است. تلخ است. تلخ.
🔹تحلیلگرهایی که به جای خالی آنها اشاره کردید چقدر در تربیت سلیقه مخاطب میتوانستند نقش داشته باشند؟ همیشه برای حمایت از فیلمهای مصطلح شده به فیلمهای فرهنگی، تقصیرها متوجه مخاطب است که با اثر ارتباط نمیگیرد، جای اکران ندارد و ...
ناقد واسط بین هنر و جامعه است. ناقد به ارزش آثار و رخدادهای هنر پی میبرد. چه کسی میتواند تأثیر اندیشههای جان راسکین را نادیده بگیرد. شارل بودلر در کیهان شعری، خود پیشرو است اما اوست که با تحلیلش هنر رئالیسم را از دست هنر استودیویی رنسانی نجات میدهد و جامعه را با آن مواجه میکند. اینکه مخاطب نمیفهمد توهین به مردم است. نفهمیدن فحش است. چطور فهم خودتان را به ملت منتسب میکنید. چرا آنقدر این تفکر غلط را تکرار کردهایم که به رگ غیرت مخاطب هم برنمیخورد و نفهمیدن افتخار شده است. حیرت آور است. به واقع خبر اکران «شطرنج باد» زخمهای کهنه من را باز کرد. اگر نه این روزها در خلوت خودم متمرکز بر نگارگری ایران بودم. فارغ از کرونا و دلار و غوغای جهان. آنقدر به خلوت رانده شدهایم که فکر میکنیم جهان به ما ربطی ندارد.
#نرگس_عاشوری #روزنامه_ایران #فرهنگی بیشتر بخوانید
👇👇🔸http://www.ion.ir/news/595055با ما همراه شوید
👇#حمد_دیدبان_مردمی_دولت🆔️ @tadbir96dolat