#آداب_و_رسوم_بومی #چهارشنبه_سوریافروختن آتش و پریدن از روی آن در غروب
چهارشنبه سوری در جاورسیان نیز همانند دیگر مناطق ایران، مرسوم است. پیش از این که آتش بازی
چهارشنبه سوری تحت الشعاع ترقه بازی قرار گیرد، مردم با بوته یا چوب در چند نقطه پشت سر هم و به صورت صف، آتش میافروختند و همه اعضاء خانواده از روی آتش میپریدند. به هنگام پریدن از روی آتش معمولاً اشعار و ترانههایی خوانده میشد. مثلاً گفته میشد: "غم بَرو شادی بیاِ، مِحنت بَرِو روزی بیا، زردی مِه از تو، سرخی تو از مِه". در پایان، خاکستر بر جای مانده از آتش را با خاکانداز از خانه بیرون میریختند.
اما یکی از رسوم جالب در چهار شنبه
سوری نوعی فالگیری یا تفأل بود. بدین ترتیب که عدهای از زنان در خانه زنی با تجربه که به اصطلاح "خوش دست بود یا دستش خوب بود" جمع میشدند. زن با تجربه، کوزه یا بیچّهای را پر از آب میکرد. سپس زنان هر کدام مهره یا دگمه یا سکهای را داخل آن کوزه میانداختند و کوزه را به زیر ناودان (سیل) آویزان میکردند. صبح روز بعد همه زنانی که مهره داخل ظرف انداخته بودند، جمع میشدند. زن با تجربه یک یا دو بیت شعر میخواند و سپس بچهای، یکی از مهرهها را بیرون میآورد، مهره متعلق به هر کس بود آن بیت شعر نیز در واقع به وی تعلق داشت و تعبیر کنند نیت وی بود یا از اوضاع او در سال پیش رو خبر میداد. در سالهای بعد و پس از افزایش شمار دختران با سواد، ممکن بود به جای مهره از نوشته نیز استفاده شود و اسامی شرکت کنندگان را بر روی کاغذ بنویسند. مثلاً اگر شعر زیر برای مهره یا نشان کسی خوانده میشد، نشانۀ آن بود که وی حتماً در سال پیش رو به خانه بخت خواهد رفت:
شِو چارشنبه سوري آخِر سال
زدِم به چادر و رفتِم به بازار
بدیدم یک جوانی چارشانَه
قبای زرد زنگاری بَرَش بود
کلاه شدَّ مروارید سرش بود
نمیدانم خودش بید يا بِرارِش
شُدِم دَسَه گل و نشتِم كنارش
و اشعار دیگری مثل:
از اين كوچه به دِودِو میروم من
به دنبال گل نِو میروم من
اگر دانم گل نِومال مايَه
سه فرسخ را به يك شِو (شب) میروم من
یا این شعر که چندان خوشایند نبود:
نون جِوْ خوردم و ابرو تِوْ (تاب) میدم
یار نِوْ دارم تونَه (تورا) پِرتِوْ میدم
همچنین در غروب
چهارشنبه سوری، دخترهای جوان به صحرا میرفتند و تره میچیدند. مقداری از این تره، برای تهیۀ آش رشته مورد استفاده قرار میگرفت و مقداری را هم تا مدتها روی طاقچه خانه میگذاشتند و باور داشتند موجب خیر و برکت میشود. شب
چهارشنبه سوری تقریباً همه خانوادهها آش رشته میپختند.
منبع :کتاب جاورسیان نامه
@sharraTelegram