صدای ایران

⬛ اکبر گلپا، در ظهیرالدوله به خاک سپرده نمی‌شود

اطلاعیه رسمی خانواده استاد «گلپا» درباره جزییات مراسم تشییع پیکر استاد آواز ایران: خانواده «گلپا» هیچ سخنگویی ندارد/ از درج آدرس منزل و اطلاعات نادرست، دلگیریم/ شرایط خاکسپاری در قبرستان ظهیرالدوله مهیا نشد

«گلرخ گرایلی» همسر استاد اکبر گلپایگانی (گلپا) جزییات کامل و دقیق مراسم خاکسپاری و تشییع همسرش را اعلام کرد.

او با گلایه از برخی افراد منتسب به خانواده گلپا، گفت: «خانواده گلپا هیچ سخنگویی ندارد. تمام تصمیم ها برای مراسم از سوی خانواده گرفته شده است. مراسم تشییع ایشان ساعت ۱۰ صبح فردا سه شنبه ۱۶ آبان در قطعه هنرمندان برگزار خواهد شد.»

خانم گرایلی با گلایه از انتشار آدرس منزل شخص گلپا در برخی رسانه ها و فضای مجازی، تاکید کرد: «از انتشار آدرس منزل شخصی و اطلاعات نادرست دلگیریم. پیگیری برای خاکسپاری ایشان در قبرستان ظهیرالدوله طبق وصیت شان انجام شد ولی ظاهراً این شرایط مهیا نیست و آقای نوربخش اعلام کردند این موضوع شدنی نیست.»

@SedayIrann

◾️ اعلام جزئیات مراسم خاکسپاری «گلپا»


پیکر زنده‌یاد اکبر گلپایگانی معروف به «گلپا» سه‌شنبه (۱۶ آبان) به خانه ابدی رهسپار می‌شود.

محمد گلریز (خواننده و برادر اکبر گلپایگانی فقید) در گفت‌وگویی با ایسنا از جزئیات خاکسپاری برادرش خبر داد.

بنابر آنچه گلریز می‌گوید، پیکر اکبر گلپایگانی سه‌شنبه ۱۶ آبان ساعت ۸:۳۰ صبح از مقابل منزل این مرحوم به آدرس خیابان فرمانیه، خیابان وطن‌پور پلاک ۲۶ به سمت قطعه هنرمندان بهشت زهرا (س) رهسپار می‌شود.

او همچنین گفت که احتمالا روز پنجشنبه ۱۸ آبان مراسم ختم این هنرمند فقید برگزار می‌شود.

🎼 @SedayIrann

📹 شعری از سعدی و صدای گلپا در فیلم «مده‌آ» اثر پیر پائولو پازولینی
Medea (1969)

ــ مشنو ای دوست که غیر از تو مرا یاری هست
یا شب و روز به جز فکر توام کاری هست

بخش اعظم موسیقی متن این فیلم به موسیقی دستگاهی ایرانی تعلق دارد که مربوط به برنامه‌ای‌ست که نور علی خان برومند، اصغر بهاری، فرامرز پایور و اکبر گلپایگانی به سال 1335 در سازمان یونسکو اجرا کرده‌اند. این اجرا در دو بخش (آواز اصفهان و دستگاه سه‌گاه) می‌باشد، که تک‌نوازی استاد پایور بیشتر مورد توجه پازولینی قرار گرفته و حضور نوای سنتور در فیلم پررنگ‌تر از بقیه ساز‌ها می‌باشد و در تیتراژ آغازین فیلم نیز از نوای سنتور حسین ملک استفاده شده است. در قسمت‌هایی از فیلم هم شاهد نوازندگی تار نورعلی خان برومند به همراه آواز اکبر گلپایگانی هستیم.

گلپایگانی پس از ثبت شکایت به علت حق کپی رایت و بعد از گذشت یک سال – به گفتهٔ خودش – یک میلیون دلار غرامت از پازولینی دریافت کرد.

🎼 @SedayIrann

◾️ کوچ حنجره طلایی آواز ایران ؛ پس چرا ؟ پس چرا عاشق نباشم؟


بخش اول

عصر ایران - اکبر گلپا درگذشت، استاد محمدرضا شجریان در وصف او گفته بود: «هنگامی که نوجوانی 17ساله بودم، صدای آقای گلپایگانی را از رادیو می‌شنیدم و آواز او باعث شد تا به موسیقی علاقه‌مند شوم». زنده یاد محمدرضا لطفی در خاطرات خود گفته بود: «وقتی صدای گلپایگانی از رادیو پخش می‌شد، مردم دکان‌های خود را می‌بستند تا صدای او را در منزل و از رادیو بشنوند».

اکبر گلپا بدون تردید یکی از بزرگان موسیقی ایرانی است و خبر درگذشت او میان اهالی موسیقی یک فراق بزرگ به دنبال دارد، سبک اجرایی، تسلط و تبحر او بر آواز ایرانی تا به اندازه‌ای بود که به او لقب "حنجره طلایی" یا "سلطان آواز" داده بودند. او بیشترین برنامه گلها را در رادیو ضبط کرد و دلیل شهرت و آوازه او در میان مردم هم این همکاری با رادیو بود.

شرح ورود او به جهان موسیقی و چگونگی آن از زبان خود اکبر گلپا قابل توجه است، او در مصاحبه‌ای با روزنامه قانون در تابستان سال 1396 به تفصیل در این باره سخن گفته است و بزخوانی آن خالی از لطف نیست:

«موسیقی برای من از کلاس دوم دبستان آغاز شد. پدر و پدربزرگم خواننده‌های خوبی بودند، به‌همین سبب هنرمندان زیادی در منزل ما رفت‌وآمد داشتند. در واقع من میان هنرمندان عصر خود بزرگ شدم. روزی که مادرم به علت کزاز در بستر بیماری بود، عمویم به من گفت که برای بهبود مادرت بر پشت‌بام خانه اذان بخوان.

هنگامی‌که اذان به پایان رسید دیدم که همه متاثر و متحیر شده‌اند.پرسیدم: چه اتفاقی افتاده است که شیخ ممد شِمر، تعزیه‌خوان معروف، به من گفت که چطور توانستی این‌گونه اذان را بخوانی؟ گفتم کار خاصی نکردم جز اينكه در سراسر لحظه‌های اذان، مادرم پیشِ روی چشمانم بود. وقتی این اتفاق پدید آمد، متوجه شدم که در خوانندگی استعداد دارم.

پس از آنکه به استعداد خود علم پیدا کردم، به مدرسه نظام رفتم. در مدرسه نظام با نورعلی‌خان برومند استاد موسیقی و ردیفدان، آشنا شدم. منزل او در امیریه بود و خانواده متمولی داشت. این سخن من به اين معنا بود كه به شغل افسری علاقه ندارم. از آن دانشگاه بیرون آمدم و در دانشکده نقشه‌برداری پذیرفته شدم، اما از آن فعالیت هم مدتی نگذشته بود که به عنوان کارشناس رهنی بانک مشغول به کار شدم و خانه‌ها را قیمت‌گذاری می‌کردم که رای من کار دلچسبی نبود. پس از مدتي، احساس کردم این کار به دردم نمی‌خورد.

گذشت و گذشت تا روزی که در باغ آقای خواجه‎نوری ميهمان بودیم در مقابل سفیر ایتالیا یک قطعه ترکی خواندم. پس از ميهمانی آقایی آمد و گفت که بیا برای من کار کن. گفتم شما را نمی‌شناسم، گفت من پیرنیا، سازنده برنامه «گل‌ها» هستم. آن زمان برنامه گل‌ها دو بخش 10دقیقه‌ای بود. چندخواننده، از جمله ادیب خوانساری، بنان و فاخته‌ای، خواننده‌های اصلی آن برنامه بودند. به استودیوی برنامه گل‌ها رفتم. آقای پیرنیا گفتند یک‌ آواز در باب ضربت‌خوردن حضرت علی(ع) بخوان.

من گفتم باید از استادم اجازه بگیرم، اما ایشان با اصرار خود قانعم کرد که بدون پخش موسیقی و بدون ذکر نام خواننده بخش کوتاهی از یک آواز را اجرا کنم. آن شعر این بود: «در خرابات مغان نور خدا می‌‌بینم/ این عجب بین که چه نوری ز کجا می‌‌بینم» وقتی این بیت از حافظ را خواندم، دیدم که پیرنیا گریه می‌کند.

چند روز بعد دوباره با من تماس گرفتند و گفتند که بیا و برای برنامه‌ای با آهنگ مرتضی محجوبی آواز بخوان.من هم به دلیلی آنکه همیشه به آواز و نه ترانه علاقه داشتم علاقه داشتم، این پیشنهاد را پذیرفتم.

اکنون که بحث به اینجا رسید بد نیست یادی از ملک‌الشعرای بهار کنیم؛ درباره رویارویی بهار با عارف قزوینی ماجرایی نقل می‌کنند که بهار به عارف گفته بود تو تصنیف‌خواني، نه آوازخوان. من که همه این‌ها را آموخته بودم، دوست داشتم که یک آواز‌خوان باشم. ازاین‌رو، هیچ‌وقت ترانه نخواندم چون معتقدم، ترانه و آهنگ را دیگران می‌سازنند و خواننده همچون یک ربات باید آن را اجرا کند، اما وقتی کسی آواز می‌خواند خود مبدع اثر خواهد بود و نوازندگان پاسخ خواننده را می‌دهند.

🎼 @SedayIrann

📹 زنی که دنیا صدای گیتارش را شنید/ لیلی یک آرزو داشت؛ می‌خواست ماندگار باشد که شد


عصر ایران ؛ سحر طاعتی - لیلی افشار نوازنده برجسته گیتار کلاسیک در دنیاست که به عنوان اولین نوازنده زن دارای مدرک دکترای نوازندگی ساز گیتار کلاسیک شناخته شده است . او بیش از ۳۰ سال پروفسور دانشگاه «ممفیس»، بزرگ ترین دانشگاه ایالت تنسی امریکا بود اما وقتی به ایران می آمد از شمال تا جنوب و شرق و غرب را با گیتارش سفر می کرد تا مسترکلاسهایی برای جوانان علاقمند به گیتار کلاسیک برگزار کند. لیلی افشار عنوان بزرگترین نوازنده زن گیتار کلاسیک دنیا را دارد اما در کشور خودش بسیار غریب بود تا حدی که در بسیاری از شهرستانها حتی امکان اجرای صحنه ای نداشت و برای اینکه هنرش را در اختیار علاقمندانش بگذارد در آموزشگاهای خصوصی موسیقی ، کنسرتهای داخلی برگزار می کرد.

🎼 @SedayIrann