مجله تلگرامی صدای پای آب

برای اولین بار در رسانه های رسمی استان چهارمحال بختیاری مطرح شد： لزوم شکایت آمران و عاملان انتقال آب در #محاکم_بین_المللی

#نغض_حقوق_بشر
#سدها_و_تونهای_انتقال_آب
#هفته_نامه_پگاه

@sedayepayeab1

طوفان در استکان چای؟
نقدی بر رویکردها و برنامه های دولت در حوزه آب و محیط زیست


مهدی فصیحی هرندی- پژوهشگر حکمرانی و دیپلماسی آب – دانشگاه تافتز- ماساچوست

مسائل پهنه‌های آبی طبیعی کشور در طول عمر دولت نهم و دهم در غلفت کامل گذشت. هرچند قبل از آن هم هشدارها جدی گرفته نشد. دولت یازدهم با «امید» آغاز کرد. طرح «بلند مدت» احیای دریاچه #ارومیه با مشارکت مغز‌افزارهایی که تفکراتی غیر از تفکرات #هیدروکراتیک داشتند٬ «کلید» خورد. آب #سدها برای احیای دریاچه ارومیه رها سازی شد و به برکت همکاری سخاوتمندانه طبیعت در مرحله تثبیت قرار دارد. در عین حال هرچه از عمر دولت یازدهم گذشت البته نشانه‌های ضد و نقیضی از درون بدنه دولت در همراهی با طبیعت و محیط زیست بیرون آمد. دولت یازدهم هم به گونه‌های در حال انقراض٬ محیط ‌بانان و عرصه های طبیعی توجه می‌‌نمود و هم بر «ادامه #نهضت #سد‌سازی» تأکید می‌کرد. هم برای آزاد سازی آب از سدهای بالادست دریاچه ارومیه و مشارکت جدی آب بران سعی وافر صورت می‌داد و هم وزیر نیرو به #رمانتیک بودن مخالفان سدسازی اشاره می‌کرد. اما جدیدترین نشانهٔ این عدم ثبات و به نوعی سردرگمی٬ گزینه پیشنهادی برای تصدی وزارت نیرو در دولت دوازدهم است: حبیب‌الله #بیطرف.

او قبل از دو دوره وزارت در دولت اصلاحات٬ سمت بسیار مهمی در دولت سازندگی داشت: «مجری طرحهای ملی سد #کارون ۳ و ۴». اهمیت #سد‌سازی و طرح های به اصطلاح توسعه‌ای در آن زمان٬ کافی بود که وی را به سمت کرسی وزارت نیرو هدایت کند. در صدر رزومه کاری ایشان مندرج در سایت دولت ذکر شده: ساخت ۵۰ سد مخزني بزرگ و توسعه نزدیک به ۶۰۰ هـزار هكتار شبكه آبياري و زهكشي طی هشت سال وزارت و شروع واقعي فعاليت هاي طرح عظيم نيروگاه آبي #كارون ۳ به عنوان يكي از پيچيده ترين و مشكل‌ترين طرحهای عمرانی ملی.

وزیر پیشنهادی نیرو علیرغم اینکه در بخش کم آب کشور٬ #یزد متولد شده و با روش مدیریت پویای ایرانیان در قدیم آشناست اعتقاد ویژه ای به ابرسازه‌های آبی به عنوان راه‌ حل نهایی مسائل آبی دارد. ایشان در آیین افتتاح #سد فریم صحرا ساری می‌گوید: «سدها درآمد کشاورزان را اضافه کرده و آنها را از آسیب های سالهای خشک و کم آب مصون می‌دارد. سازه‌های آبی سازه هایی هستند که حقیقتا جز خیر و برکت چیز دیگری ندارند». نه سد فریم صحرا٬ نه سدهای #کارون و نه سد #زاینده‌رود با نیم قرن قدمت هیچکدام متاسفانه مردم را از آسیبهای سالهای خشک مصون نداشتند: مخزن فریم صحرا بعد پنج سال خشک شد و این خیر و برکت و افتخار حقیقتاً فقط برای سیاسیونی که با قول ساخت سد بدنبال کسب رای بودند و البته شرکتهای پیمانکاری ساخت و ساز ماند و دیگر هیچ. در زمان نگارش این نوشتار، شهرها و روستاهای زیادی در چند ده کیلومتری سدهای کارون ۳ و ۴ تشنه هستند. #اصفهان در پایین دست سد #زاینده‌رود تنها به مدد کشیده ‌شدن رمق رودخانه‌ زاینده‌رود توسط چاهای حریمی٬ آب کم فشاری در لوله‌های آن جاریست.

بیطرف هم سوابق انقلابی دست اول دارد٬ هم #تکنوکرات است و هم از معدود گزینه‌های وزارت معرفی شده به مجلس توسط رئیس جمهور روحانی است که بدون واسطه به جبهه اصلاحات و مشارکت متصل است. لذا پیش‌بینی اینکه به راحتی حد نصاب لازم برای رسیدن به ساختمان شیشه‌ای نیایش را بدست آورد سخت نیست. در اینکه وزیر معرفی شده موفقیت هایی در مدیریت سازه‌ای منابع آب کسب کرده شکی نیست. یک گزینه سیاسی نیز هست که برای موفقیت وزارت نیرو در چانه‌زنی های سیاسی در بخش آب مهم است. اما آنچه که قابل قبول نیست٬ خطاهای مجموعه تحت مدیریت ایشان در دوران مدیریت سد-محور منابع آب که به حذف اولویت محیط‌ زیست و جوامع پیرامونی آن در معادلات آبی منجر شد. به نحوی که وزیر نیرو دولت یازدهم در سال ۹۳ اینگونه وضعیت را توصیف می‌کند: «در چند سال گذشته در سد سازی افراط کردیم چون تمام این سدها بالغ بر ۷۶ میلیارد متر مکعب را می توانند تنظیم کنند در حالی که میزان آب موجود در این سدها ۴۶ میلیارد مترمکعب است. سد ساوه ساخته شد برای اینکه ۱۳۰ میلیون متر مکعب اما تاکنون ۳۰ میلیون متر مکعب بیشتر در آنجا آب نبوده است. سد #کرخه برای ۷ ملیارد متر مکعب ساخته شد و بیش از 2.7 میلیارد متر مکعب آب در آنجا جمع نشده است. سد #سیمره نیز دو سال به بهره برداری رسیده و نیروگاه آن هم ساخته شد اما چون آب کافی نداشته است آب اصلا نتوانسته وارد نیروگاه شود».

هرچند همه این اعمال مربوط به دوران دولت هفتم و هشتم نیست ولی وزیر نیروی وقت قطعا موتور محرک این اعمال بوده است. لذا گزینه وزارت نیرو #عقبگرد است به دوران نه‌چندان دور حاکمیت #تفکر #مهندسی صرف و عقلانیت ابزاری بر طبیعت.

⭐️ ادامه این مطلب را در پست بعد بخوانید.👇👇

@sedayepayeab1

برای اولین بار در رسانه های رسمی استان چهارمحال بختیاری مطرح شد： لزوم شکایت آمران و عاملان انتقال آب در #محاکم_بین_المللی

#نغض_حقوق_بشر
#سدها_و_تونهای_انتقال_آب
#هفته_نامه_پگاه

@sedayepayeab1

🔵🔵🔵 #فریاد_کارون اثر فرزند برومند زاگرس مهربان و کارون مظلوم آقای #علیمحمد_شیروانی عضو شورای شهر ناغان را تقدیم می کنیم به همه مدافعان حریم کارون ：




چرا کارون به بستر بی خروشی
به رخسارت نباشد هیچ جوشی
چرا گشتی چو جسم نیم مرده
به کنار و به بستر داغ خورده
نمی آید ز تو دیگر صدایی
نمانده در گلویت هیچ نایی
چمت پر ریگ و خم خالی ز آب
دلت از داغ بی آبی کباب
گمان ماندی تو بی میراب بالا
بریده نای در بستر تو بی نا
بَرَت بی مَرغ و در دل نیست ماهی
گلویت داغدار آب و آهی
چرا چون کنده بی شاخساری
چو جوی کوچکی باشی تو جاری
بریدند سر ز بن سرشاخه هایت
به #سدها بسته اند اکنون #پایت
به بر سرسبز نبود بید مجنون
بریده کنده ها و رفته درتون
به #لوله رفته آب چشمه هایت
#سرت_خشکید و خشکی در نهایت
گرفتی درد بی درمون دانی
که ماندی بی کس و بی آب و بانی
به سایی سربه سنگ بستر خویش
شدی بی سر ز سر در بستری ریش
به دیوارت نباشد داغ سیلاب
نماند از چشمه هایت اشکی از آب
به #تدبیر مدیران دست بدستی
چو کشتی در گل بستر نشستی
برایت روز و شبها #نقشه دارند
دهند #فولاد آب و #پسته کارند
حقابه های تو معنا ندارد
حقوق و حرمت اینجا جا ندارد
در اینجا چون #بلندی_های_جولان
#جهود_آسا بوند مشغول جولان
برادر نیست در فکر برادر
بُرَند آب از سرچشمه سراسر
تو آب رودی که در بستر روانی
بُریده سر را بی اِم بمانی
به مرگت مادری دیگر نخواند
که رودش مرده در بستر نداند
محیط زیست باشد #والی تو
نمی بینم که باشد #حامی تو
بدان نامت به شعر #شیروانی
بدون آب ماند جاودانی

🔹آدرس کانال تلگرامی صدای پای آب：
@sedayepayeab1

#کمپین_مردمی حمایت از زاگرس مهربان

خاک، #ارزش غیرقابل معامله زندگی
به بهانه روز جهانی خاك در سال جهانی خاك

«خاک» ریشه گاه است. اگر که در زمین، حیات جریان دارد، به سبب آن است که این سیاره، متفاوت از سایر سیارات شناخته شده در کهکشان، برخوردار از پوشش مغذی است و نقش بسیار کلیدی در تداوم حیات دارد. چراکه اگر خاک نباشد، حیات امکان پذیر نیست.
اگر با کمبود‌ آب، روبه‌رو شویم، می‌توان دست کم از طریق دستگاه‌های آب شیرین کن،‌ آب #آشامیدنی استحصال کرد اما جبران خاک، به آسانی صورت نمی‌گیرد و هیچ کشوری حاضر به فروش خاک خود نیست؛ بویژه در شرایط #اقلیمی ایران که برای ایجاد یک سانتیمتر خاک، بین ۲۰۰ تا ۸۰۰ سال زمان، نیاز است. باید که مردم را با اهمیت خاک آشنا کرد. به فرزندان مان، در مدارس بیاموزیم که قدر خاک را بدانند تا آن را در زندگی شان به‌کار گیرند. رهبران همه کشورهای جهان را باید نسبت به ارزش این نعمت خدادادی آگاه کرد.

برپایه گزارش انجمن ملی علوم خاک ایران، نرخ فرسایش خاک در ایران، بیشترین عدد را در میان همه کشورهای جهان و ۳ برابر متوسط فرسایش در قاره آسیا دارد. همچنین سرعت خاک‌زایی درایران، حدود یک هشتم از بین رفتن آن است. اگر کار با همین سرعت پیش رود، نسل‌های آینده دیگر خاکی برای #کشت و #زراعت و تولید ندارند و ادامه #حیات، با خطر جدی مواجه می‌شود. مردم ایران، سالانه ۲ میلیارد تن خاک از دست می‌دهند که طبق گزارش سازمان خاک شناسی امریکا که ارزش هر تن خاک، ۲۸ دلار است، این عدد معادل ۵۶ میلیارد دلار می‌شود. یعنی ایرانیان، هر سال، حدود ۲ برابر درآمدشان از فروش نفت و گاز را از دست می‌دهند. ما هنوز متوجه نیستیم که چه چیزی را از دست می‌دهیم و اینکه نمی‌دانیم ارزش «خاک» چقدر است که آن را براحتی از دست می‌دهیم، بسیار بد است.

مردمی که خاک را از بین می‌برند، خود را نابود می‌سازند. وقتی به مانند #جنگل ها، #مراتع، تنوع زیستی و #آب، خاک متولی خاصی ندارد، طبیعی است که برای مهار بحران خاک در کشور، تمهیداتی در نظر گرفته نمی‌شود. با آنکه روند صنعتی شدن بسیاری از کشورها، بسیار شتابناک تر از کشور ماست و #ایران حتی در زمره ۲۰ اقتصاد برتر دنیا هم قرار ندارد، اما توجه به خاک، در اولویت است و شاهد نرخ بالای #فرسایش نیستیم، زیرا در چیدمان توسعه، ملاحظات زیست محیطی وجود ندارد.

راهکارها آن هستند که عملیات #آبخیزداری کنترل شود، میان دام و مرتع تعادل برقرار شود، هیچ گونه عملیاتی در دامنه‌هایی با شیب بیش از ۲۰ درصد صورت نگیرد، حریم خاک حفظ شود و قطع #درخت در هر عرصه‌ که #خاک حساس دارد انجام نشود. افزایش معنی‌دار جاری شدن #سیل‌ها و افزایش معنی‌دار #تخریب مخازن #سدها، از جمله نتایج این اتفاق است. باید نسل آینده را به‌گونه‌ای پرورش داد که بداند، خاک از ارزش‌های غیرقابل معامله زندگی اوست و باید مواجهه خردمندانه‌ای با آن داشته باشد. بی‌سبب هم نیست که ۲۰۱۵، سال جهانی خاک نامگذاری و عبارت «خاک سالم برای زندگی سالم»، شعار آن درنظر گرفته شد.

محمد درویش- مدیر دفتر مشارکت‌های مردمی سازمان حفاظت #محیط‌زیست

منبع: روزنامه ایران
@sedayepayeab1