به بهانهٔ ۳۰ مهر، سالگرد محاکمه پایهگذاران نهضت آزادی در زمان حکومت پهلوی
"محکوم واقعی شما هستید نه ما!"
⚖⚖⚖⚖⚖⚖⚖۳۰مهرماه ۱۳۴۲ (۲۲ اکتبر ۱۹۶۳) محاکمه موسسان و اعضای ارشد
#نهضت_آزادی به اتهام اقدام علیه امنیت کشور در یک محکمه نظامی تهران بود.
اشخاصی که محاکمه میشدند به این شرح اعلام شده بودند:
#مهدی_بازرگان،
#یدالله_سحابی،
#سیدمحمود_طالقانی (آیتالله)،
#عزتالله_سحابی،
#عباس_شیبانی،
#ابوالفضل_حکیمی،
#احمدعلی_بابایی،
#مهدی_جعفری،
#پرویز_عدالتمنش و ....
مهدی
#بازرگان (نخستین رئیس دولت، پس از انقلاب) با اطلاع دکتر
#مصدق که در احمد آباد به حالت تبعید غیرقانونی بسر می برد، نهضت آزادی را تاسیس کرده بود .
در پی بالا گرفتن فعالیتهای سیاسی آیتالله
#طالقانی، به ویژه همکاری با جبهه ملی، نهضت آزادی و حرکت روحانیون، مخالفت آشکار با انقلاب سفید و بستر سازی قیام ۱۵ خرداد، زمینه محاکمه اعضای اصلی نهضت فراهم شد.
این دادگاه پس از محاکمه مصدق، طولانیترین و پرسروصداترین دادگاه نظامی بود که مدت محاکمات شش ماه و نیم طی ۱۰۷ جلسه به درازا کشید و شاید آخرین دادگاه نظامی عهد
#پهلوی دوم بود که وکلای مدافع نظامی در دفاعیات خود با استناد به اصول قانون اساسی و تفکیک قوا سخن گفتند و مداخله
#شاه را فراتر از اختیاراتش زیر سئوال بردند.
روز شانزدهم دی ۱۳۴۲ جلسه محاکمه، رای به محکومیت متهمان داد. بر اساس این حکم آیتالله
طالقانی به ۱۰ سال حبس، مهندس بازرگان به ۱۰ سال حبس، دکتر یدالله
#سحابی، دکتر عباس
#شیبانی و احمدعلی بابایی به شش سال زندان، مهندس عزتالله سحابی، ابوالفضل حکیمی و محمدمهدی جعفری هر کدام به چهار سال حبس و پرویز عدالتمنش به یک سال حبس محکوم شدند...
بریده خاطراتی از دادگاه ...
🔸رییس دادگاه از بازرگان پرسید: سواد دارید؟ بازرگان گفت: «جزیی!» و خنده حاضران بلند شد ...آیتالله
#طالقانی اساساً سکوت کرده بودند میگفتند چون مجتهد هستند، ایشان را باید یک مجتهد محاکمه کند و این دادگاه صلاحیت محاکمه ایشان را ندارد.
مرحوم
طالقانی حتی هنگام ورود هیئت رئیسه دادگاه هم از جا بلند نمیشدند. تسبیح دانه درشتی هم دستشان بود که یکی یکی میانداختند و صدایش در دادگاه میپیچید. موقع اذان هم بدون اجازه بلند میشدند، میرفتند و به نماز میایستادند و بقیه هم پشت سر ایشان و به این ترتیب به واضح ترین نحو ممکن، دادگاه را تحقیر میکردند.
تنها وقتی که مرحوم آقای
طالقانی حرف زدند، پس از خواندن رأیها بود که ایشان با تحکم به همه گفتند: «بایستید!» سپس آیاتی از سوره فجر را خواندند:
«الم تر کیف فعل ربک بعاد، ارم ذات المعاد.. آیا نمینگری که پروردگارت با عاد چه کرد؟ با آن کاخهای افراشته ارم؟»
لحن ایشان چنان محکم و با صلابت بود که نفس از کسی در نیامد. بعد هم گفتند: «محکوم واقعی شما هستید نه ما!».
🔘#عباس_شیبانی مصاحبه با مشرق
"ما آخرین گروهی هستیم که با قبول و احترام به این قانون اساسی فعلی فعالیت سیاسی میکنیم"
یکی از مهمترین نکاتی که در مورد دادگاه تجدیدنظر –که طی ۸۰ جلسه از میانه اسفند ۱۳۴۲ تا تیرماه ۱۳۴۳ برگزار شد- وجود دارد، دفاعیات مهندس مهدی بازرگان در این دادگاه است. جایی که او به عنوان یکی از رهبران نهضت ملی ایران از موضعی اصلاحطلبانه به نصیحت حاکمان آن روز میپردازد: «مهندس بازرگان در این جلسه گفت که آقای رییس دادگاه! به مقامات بالاتر (شاه) اطلاع دهید که ما آخرین گروهی هستیم که با قبول و احترام به این قانون اساسی فعلی فعالیتهای سیاسی را در چارچوبهای قانونی دنبال کردیم. بعد از ما دیگر کسی این قانون اساسی را قبول نخواهد داشت و در درون آن فعالیت نخواهد کرد.
نشانههای تحقق این پیشبینی به فاصله چند ماه در پاییز ۴۳ زمانی که گروه
#بخارایی #حسنعلی_منصور را ترور کردند برای اولین بار جلوه کرد.
در فروردین ۱۳۴۴ هم گروهی به محوریت
#نیکخواه و با همکاری
#شمسآبادی به شاه سوء قصد کردند. تابستان ۴۶ هم گروه مسلحانه
#حزب_ملل_اسلامی به محوریت آقای
#کاظم_بجنوردی و آقای
#محمدجواد_حجتی سربرآورد و به دنبال آن گروه چپهای سیاهکل، فداییان خلق، مجاهدین و گروههای دیگر، نشان دادند که پیشبینی مهندس بازرگان در ان دادگاه مبتنی بر واقعیات بوده است.
🔘#عزت_الله_سحابی مصاحبه با تاریخ ایرانی
برداشت از کانال
#سهند_ایرانمهر#شاه_فرتوت_ابریقستان را به دوستان خود هم معرفی کنید.
@oldkingofebrighestan