🔹سهمیهبخشیی نامشروع، عامل تقویت فساد در کشور: به بهانهی تقاضای خانم تکواندوکار (مبینا نعمتزاده)
✍️ حسن محدثی گیلواییمن نیز معتقد ام برای آنانی که بهنحوی متفاوت از دیگران به کشور خدمت کرده اند، میبایست پاداشی درخور در نظر گرفته شود. مثلاً برای رزمندهگان یا برای ورزشکاران یا برای بسیاری دیگر از افراد که در جهت اعتلای نام کشور و سرمایههای انسانی و اجتماعیي آن خدمت کرده اند یا برای حفظ حریم سرزمینیی کشور جانفشانی کرده اند، میبایست امتیازات و پاداشهای ویژهای در نظر گرفته شود. بهعنوان مثال، از نظر من ضروری است امکانات زندهگیی «جانبازان» که سلامتیی جسمانی و روانیشان را در راه دفاع از کشور از دست داده اند، باید بهلحاظ مالی کاملاً تأمین شود و اسباب رفاه آنان و خانوادهشان بهنحو شایستهای فراهم گردد.
اما در نظر گرفتن پاداش و امتیاز برای شایستهگان کشور و حتا تأمین عمرانهی زندهگیی برخی از آنان با سهمیهبخشیی نامشروع متفاوت است. سهمیهبخشیی نامشروع سببساز تقویت و گسترش فساد است.
مراد من از سهمیهبخشیی نامشروع دادن امتیازهایی به افراد است که برای دستیابیی به آن امتیازها، آنان باید شایستهگیهای تخصصی را حاصل کرده باشند. بگذارید مثالی بزنم: تصور کنید فردی در دوران جنگ بهمدت معینی در جبههها خدمت کرده است و بارها از سوی افراد گوناگون به او پیشنهاد شده که مدارک مربوطه را جور کند تا امتیازهایی را دریافت نماید. تصور کنید او بخواهد استاد دانشگاه بشود یا مدیر یک مرکز پژوهشی بشود یا بخواهد معاونت ادارهی کذا را برعهده بگیرد و از رهگذر مدارک مربوط به دوران سربازی و خدمت در جبهه، بخواهد منصبی را دریافت کند که مسیر تعریف شدهی آن را طی نکرده است و شایستهگیهای مورد نظر برای کسب این منصب را در خود محقق نکرده است. چنین اقدامی و رویهای پیآمدها و کارکردهای منفیی متعددی دارد که برخی از مهمترین آنها عبارت اند از:
۱. نخست اینکه سرمنشأ فساد و تقویتکنندهی فساد و اصلاً خود فساد است. در تعریف فساد پیش از این نوشته ام که:
«فساد تبدیل روابط اجتماعی به مبادلههای سودمندانة تبعیضآمیز است که طی آن اهداف عام، جای خود را به اهداف خاص میدهد و خیری نامحدود (مانند قانونگرایی، امانتداری، حلالخواری، شرافت کاری، رعایت موازین حرفهای و تخصصی، وفاداری، تعهد، صداقت، فضیلت، آزادی، علم، حقطلبی، و از این دست) بهخاطر خیری محدود (پول، مقام و منصب، مدرک، پرستیژ، نفوذ، اعتبار اجتماعی) قربانی میشود» (محدثی، ۱۳۹۷: ۶۸؛ حکایت دانشگاه: جامعهشناسی سازمانهای علمی و زیست دانشگاهی. تهران: پژوهشکدة مطالعات فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم، چاپ اول)؛
۲. این تبعیض سبب نارضایتیی شدید در میان افرادی میشود که میکوشند از راههای قانونی به موقعیت اجتماعیی مورد نظر دست یابند، و این نارضایتی عواقبی برای فرد و خانواده اش و نیز در دراز مدت برای کشور دارد؛
۳. کسانی که بدون کسب شایستهگیهای تخصصی وارد عرصهای از جهان اجتماعی میشوند، میتوانند سبب تخریب و ایجاد خسارت در آن عرصه از فعالیت اجتماعی شوند و آسیبهای متعددی به امور مربوطه وارد کنند؛
۴. دستیابیی برخی از افراد به مناصب و موقعیتهای تخصصی که فاقد شایستهگیهای لازم برای آن تخصص هستند، رفتهرفته مسیرهای قانونی و تخصصی برای دستیابی به موقعیتها و مناصب را بیاعتبار میسازد و مشوق افراد برای نادیده گرفتن قواعد قانونی برای ارتقای اجتماعی خواهد و در نتیجه، فرهنگ فساد در کشور روز به روز فراگیرتر و قویتر می شود.
با کمال تأسف باید عرض کنم که ما در دهههای اخیر با اینگونه سهمیهبخشیی نامشروع در تمامیی حوزههای تخصّصی مواجه بوده ایم و نتیجهی آن، همانا بیاعتبار شدن تمام امور تخصّصی در کشور و تبعیض گسترده و تقویت و گسترش فساد و فرهنگ فساد بوده است.
مجموعهی سخنان و درخواستهایی که از این ورزشکار محترم و برخی از اعضای خانواده اش بروز یافته نیز بهخوبی نشان دهندهی رواج فرهنگ فساد و در واقع، محصولی از فرهنگ فساد است. در گذشته قهرمانان و ورزشکاران ایرانی با افتخار برای کشور فداکاری میکردند و درخواستهای نامعقول و نامشروع نداشته اند. ما به جای اینکه فرهنگ خدمت به کشور و فرهنگ شایستهسالاری را رواج دهیم، از رهگذر سهمیهبخشیهای نامشروع، فرهنگ نادیده گرفتن قوانین و قواعد نیل به شایستهگیهای تخصصی را به امری عادی بدل ساخته ایم.
بهراستی، چه نسبتی هست بین قهرمانی در مسابقات تکواندوی المپیک و اشغال صندلیی دانشجوی پزشکی در دانشگاه؟!♦️تقاضای خانم مبینا نعمتزاده برای اشغال صندلیی یک دانشجوی پزشکی در دانشگاه، از مصادیق بارز اقدام برای «مبادلهی سودمندانهی تبعیضآمیز» است. #فساد#فرهنگ_فساد#مبینا_نعمتزاده#سهمیهبخشی_نامشروع @khabarha_nazarha