مسئله تغییر دین جامعه زرتشتی پس از فتح ایران به دست اعراب(قسمت ۱۳)

قرار دادن ایرانیان زرتشتی در تنگنای مالی (جزیه) ابزاری برای مسلمان کردن آنها

تازیان پس از ورود به ایران، بنا نهادند که از کسانی که قصد اسلام ‎آوردن ندارند، جزیه (=مالیات سرانه) بگیرند و این نوع مالیات از مسلمانان (که رفته ‎رفته تبدیل به اکثریت می‎شدند) گرفته نمی ‎شد. بنابراین یکی از مهمترین منابع درآمد قلمروی پهناور اسلامی، تنها بخشی از مردم بود.قرار دادن ایرانیان زرتشتی در تنگنای مالی و همچنین تحقیر غیر مسلمانان از سوی مسلمانان،از بزرگترین و مؤثرترین دلایل اسلام ‎آوردن ایرانیان بود.در تاریخ تبری می‎خوانیم که دهقانان بخارا نزد «اشرس» (حاکم خراسان) رفته گفتند حالا که همه عرب(=مسلمان) شده‎اند، خراج از که می‎خواهید بگیرید؟... و باز می‎خوانیم که «اشرس» به والی سمرقند می‎نویسد: من اطلاع یافته ‎ام که مردم سغد و امثال آنان نه از روی صداقت بلکه برای فرار از جزیه، اسلام پذیرفته‎اند...

سنگینی مبلغ جزیه و تأثیر آن در تغییر دین، از سخن خلیفه ‎ی اول عباسی نیز روشن می‎شود.او غیر مسلمانان را اینگونه به مسلمان ‎شدن تحریک می‎کند که:هر کس که به دین او گِرَوَد و نمازاو را بخواند،از جزیه معاف خواهد بود...وهمچنین آمده است که به واسطه ‎ی سنگینی خراج و تحمیلات شدید،بسیاری از توانگران و درویشان از دین مسیح،تبری جستند...

البته جزیه‎ی غیر مسلمانان،یک تئوری بود زیرا آنچه در عمل انجام می ‎شد فشار مالی بسیار فزون‎تری را بر ایرانیان،وارد می‎آورد.علاوه بر مالیات ‎هایی که در متون حقوقی از آنها سخن رفته،عوارض دیگری نیز از مردم گرفته می ‎شد.با نظری اجمالی به فهرست اصطلاحات مالی در مفاتیح ‎العلوم خوارزمی یا به تاریخ قم، تعداد زیادی از این عوارض به چشم می‎خورد.در تاریخ قم شاید در حدود ۳۰ نوع از عوارض ذکر شده که با کم و بیش اختلافی در قرون بعدی و حتی برخی تا زمان حاضر نیز مرسوم و متداول مانده است.(ص.۳۰_۱۲)

مأخذ: دنت،دانیل. مالیات سرانه و تأثیر آن در گرایش به اسلام. ترجمه محمد علی موحد. تهران. خوارزمی. سال ۱۳۹۲

#حمله_جنایات_اعراب_در_ایران
#ستیز_و_سازش_زرتشتیان_با_اسلام
#سقوط_ساسانیان
#ساسانیان_بعد_از_حمله_اعراب
https://t.center/ketabkhaFFRF