🔰صنعت خوش آتیه زنجیره غیرآهنی، راه عبور از تهدیدهای زنجیره‌آهن را نشان می‌دهد صنعت مس کشور در سال 1400 بالغ بر 2/3 میلیارد دلار ارزش افزوده نصیب کشور کرده که حدود 7/1 درصد از تولید ناخالص داخلی کشور را شامل می‌شود. علاوه بر این، صنعت مس نقشی بی‌بدیل در تامین ارز مورد نیاز کشور داشته و امکان تهاتر کالاهای اساسی، قطعات خودرو و مواد اولیه مورد نیاز سایر صنایع معدنی مانند بوکسیت را نیز فراهم کرده و از این منظر، یکی از ارکان اقتصاد مقاومتی کشور به شمار می‌رود. میزان ذخایر مس در کشور در سال 1401 حدود 54 میلیون تن (رتبه 5 در جهان)، تولید معدنی کشور در سال 1400 بالغ بر 340 هزار تن (رتبه 15 در جهان)، تولید مس تصفیه‌شده در این سال 306 هزار تن (رتبه 18 در جهان) و تنها 146 هزار تن آن در داخل کشور به مصرف رسیده و مابقی صادر شده است. در بخش پایین‌دستی نیز بالغ بر 254 هزار تن (رتبه 23 در جهان) نیمه‌ساخته مسی تولید شده که تنها 208 هزار تن آن مصرف داخلی بوده است. در حال حاضر بزرگ‌ترین چالش صنعت روند کند اجرای پروژه‌های معدنی بوده و از این منظر صنعت مس کشور دچار عقب‌ماندگی شدیدی است (از سال 1394 تاکنون هیچ واحد تغلیظ بزرگ یا متوسطی به بهره‌برداری نرسیده است). فعالیت در بخش معدنی در کشور با سودآوری بالاتر از نرم جهانی همراه بوده و همان‌طور که پیش‌تر عنوان شد، ضرر قابل توجهی در بخش ذوب و پالایش ایجاد می‌شود؛ ضمنا علاوه بر ضررده بودن این بخش از صنعت، بخش ذوب آلایندگی قابل توجهی نیز به دنبال دارد و در سال 1400 بالغ بر 936 کیلوگرم به ازای تولید هر تن مس گوگرد در جو منتشر کرده که حدود 200 برابر میزان انتشار گوگرد واحد ذوب آروبیس در هامبورگ آلمان است. تولید در بخش پایین‌دستی نیز با سودآوری ذاتی بسیار کمی همراه بوده و فعالیت عمده شرکت‌های فعال در این بخش، با هدف خرید بعضا ارزان کاتد با توجه به اختلاف قیمت ارز مورد معامله در بورس و قیمت بازار آزاد است. این چالش یکی از بحران‌های اصلی بخش پایین‌دستی صنعت مس کشور است که منجر به ایجاد ظرفیت قابل توجهی (نزدیک به 5/1 میلیون تن نیمه‌ساخته مسی) شده؛ در حالی که نرخ بهره‌برداری از ظرفیت در دنیا به‌طور متوسط نزدیک به 50 درصد است. با تسریع سرمایه‌گذاری در بخش معدن و برندینگ محصولات در بخش پایین‌دست، صنعت مس کشور پتانسیل دستیابی به بیش از 9 میلیارد دلار ارزش افزوده، سهم 4 درصدی از تولید ناخالص داخلی و ایجاد 100 هزار نفر اشتغال مستقیم و غیرمستقیم را تحت سناریوهای مختلف دارد. صنعت مس کشور این فرصت را دارد که یکی از مزیت‌های مهم رقابتی معدن و صنایع معدنی ایران در بازار جهانی تلقی شود. شرکت‌های بزرگ زنجیره فولاد کشور می‌توانند با بهره‌گیری از توانمندی‌های فنی و مالی خود، به زنجیره مس و حتی دیگر فلزات غیرآهنی وارد شده و با تمرکز بر فعالیت‌های اکتشافی و سرمایه‌گذاری در معادن بزرگ که نیازمند صرف هزینه‌های قابل توجهی در تامین زیرساخت‌ها و ماشین‌آلات معدن‌کاری است، ضمن بهره‌مندی از منافع مالی و اقتصادی، نقش بیشتری را در رشد تولید ناخالص داخلی کشور و اشتغال‌زایی داشته باشند. گرچه به نظر می‌رسد افق توسعه‌ای در زنجیره فولاد کشور، چندان بلند نباشد، ولی در زنجیره فلزات غیرآهنی، فرصت‌های بی‌بدیلی منتظر تازه‌واردان توانمند است. 👈ماهنامه کارخانه @kharkhanehonline https://t.center/karkhanehOnline