اشکِ خونینِ من از این رهِ دور
گلِ سرخی بر آن مزار گذاشت
و تمام.
سایهٔ عزیز در خاکِ زادگاهش آرام گرفت و آخرین شاعرِ بزرگ از نسل درخشان شاعران دهههای سی و چهل به خیل همقطارانش پیوست.
بیتی که نوشتم یکی از ابیات قطعهای است که
#سایه در سوگ
#مهدی_اخوان_ثالث گفته بود و اینک حرف دلِ من بود در سوگ سایه.
کارنامهٔ زندگیِ شریفِ سایه بسته شد، اما کارنامهٔ شعر و هنرمندیِ او مفتوح است. به نظرِ من که سایه را خارج از شعرش هم شناختم، بهترین زندگینامهٔ سایه همان مقدمهٔ ابیاتی است که در شعری که دردمندانه و ناباورانه برای
#احسان_طبری گفته بود، آورده است. آنان که میخواهند مسیر زندگی بلند سایه را بشناسند، نیازی نیست که در این فضای سیاستزده، داوریهای از سرِ حُبّ و بغضِ سیاسی را بخوانند. شاعر را باید از زبانِ شاعر خواند و از زبانِ شاعر شناخت. اینک بعضی از آن ابیات:
روزگارا قصدِ ايمانم مكن
زآنچه میگويم پشيمانم مكن
كبریای خوبی از خوبان مگیر
فضلِ محبوبی ز محبوبان مگير
کج مكن از راه پيشاهنگ را
دور دار از نامِ مردان ننگ را
گر بدی گيرد جهان را سربسر
از دلم امیدِ خوبی را مبر
چون ترازویم به سنجش آوری
سنگ سودم را منه در داوری
چونكه هنگامِ نثار آید مرا
حبّ ذاتم را مكن فرمانروا
گر دروغی بر من آرد كاستی
كج مكن راهِ مرا از راستی
پاي اگر فرسودم و جان كاستم
آنچنان رفتم كه خود میخواستم
هر چه گفتم جملگی از عشق خاست
جز حديث عشق گفتن دل نخواست
حشمت اين عشق از فرزانگیست
عشقِ بی فرزانگی ديوانگیست
دل چو با عشق و خرد همره شود
دستِ نوميدی از او كوته شود
گر درین راهِ طلب دستم تهیست
عشقِ من پيشِ خرد شرمنده نیست
روی اگر با خونِ دل آراستم
رونق بازارِ او میخواستم
ره سپردم در نشيب و در فراز
پای هِشتم بر سرِ آز و نیاز
سر به سودایی نياوردم فرود
گرچه دستِ آرزو كوته نبود
آنقَدَر از خواهشِ دل سوختم
تا چنین بیخواهشی آموختم
هر چه با من بود و از من بود نیست
دست و دل تنگ است و آغوشم تهیست
صبرِ تلخم گر بر و باری نداد
هرگزم اندوهِ نوميدی مباد
پارهپاره از تنِ خود میبُرم
آبی از خونِ دلِ خود میخورم
من در این بازی چه بردم؟ باختم
داشتم لعلِ دلی، انداختم
باختم، اما همین بُردِ من است
بازییی زين دست در خوردِ من است
عصارهٔ زندگی طولانی
#هوشنگ_ابتهاج را در همین ابیات بجویید: زندگی شریف، عاشقانه و امیدوار. سایه تا آخرین لحظات عمرش پاسبان عشق و امید و آرمان بود. اگرچه پیمانهاش در این جهان پر شد، اما یادِ عزیزش همیشه با انبوهِ عاشقانِ ادبِ فارسی و فرهنگِ ایرانی باقی خواهد ماند.
#جویا_معروفی@jooyamaroofi1