👁‍🗨 نگاه تحلیلگران: ایران و اروپا؛ حرکت از نو 👈 حسن بختیاری‌زاده، کارشناس‌ارشد روابط بین‌الملل، در یادداشتی برای "راهبرد" نوشت: ✍ ایران و سه حکومت اروپایی اعلام کرده‌اند مذاکرات جدیدی را از جمعه شروع خواهند کرد. مذاکراتی که پس از توقف دو ساله آغاز خواهد شد. اینکه این مذاکرات در چه فضایی انجام می شود و  چگونه قابل پیگیری است و کدام پیامدهای احتمالی را به دنبال خواهد داشت، موضوع این یادداشت است. ✍ ایران با بریتانیا، فرانسه و آلمان از زمان پیروزی انقلاب تاکنون مناسبات پرفرازونشیبی، پشت سر گذاشته است.  از یک سو، عواملی همچون مسائل و پیامدهای مربوط به جنگ ایران و عراق، صدور فتوای ارتداد سلمان رشدی، مسائل مرتبط با حقوق بشر، قتل فعالان سیاسی ایرانی در خاک اروپا، مناسبات مثبت اروپایی‌ها با مخالفان جمهوری اسلامی و فعالیت‌های هسته‌ای ایران،  سبب اختلافات و بحران‌های دیپلماتیک بین ایران و  اروپا شده است. ✍ از سوی دیگر، رویکرد مثبت دولت‌های هاشمی، خاتمی و روحانی به بهبود مناسبات با اروپا، منافع متقابل اقتصادی و برخی دیدگاه‌های مشترک درباره موضوعاتی مانند امنیت افغانستان، موجب ایجاد فضای مثبت، میان دو طرف شده است. ✍ ایران و اروپا، دوره‌های گوناگونی از مذاکرات را تجربه کرده‌اند. مذاکرات انتقادی، سازنده و هسته‌ای در چهارچوب تروئیکای اروپایی و نیز ۱+۵ در زمان ریاست جمهوری هاشمی، خاتمی، احمدی‌نژاد و روحانی، از جمله تلاش‌های دیپلماتیک دو طرف در سال‌های گذشته برای حل اختلافات و ارتقای مناسبات بوده است. ✍ نکته مهم آن است که این تلاش‌های دو طرف، در بسیاری از موارد نتایج مثبت سیاسی و اقتصادی به همراه داشته است. ✍ دور جدید مذاکرات، در حالی شروع خواهد شد که مناسبات اقتصادی ایران و اروپا، به سبب تحریم‌های آمریکا به پایین‌ترین سطح رسیده است، موضوعات مربوط به جنگ روسیه و اوکراین، به عاملی اختلاف‌زا در مناسبات دو طرف تبدیل شده است و موضوع فعالیت‌های هسته‌ای ایران، از جمله موارد مندرج در آخرین گزارش مدیرکل آژانس، افزایش سطح غنی‌سازی و ارائه قطعنامه اخیر سه حکومت اروپایی درباره برنامه هسته‌ای تهران به شورای حکام آژانس و تصویب آن، تنش‌ها را میان ایران و اروپا، افزایش داده است و پیروزی ترامپ در انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا، تصویری مبهم از آینده سیاست جهانی ایجاد کرده است. ✍ آشکار است که مذاکرات روز جمعه فرصتی برای کاهش تنش و مهار آن و سپس بازسازی و ارتقای روابط دو طرف است. می‌توان پیش بینی کرد که گفت‌وگوهای روز جمعه، صریح، دشوار  و همراه با اظهار انتقادات متقابل خواهد بود. ✍ اما جایگاه جهانی سه حکومت اروپایی و موقعیت منطقه‌ای ایران، هر دو طرف را ناگزیر کرده است به میز مذاکره بازگردند. ✍ می‌توان پیشنهاد کرد دو طرف در گفت‌وگوهای پیش رو، دو کارگروه سیاسی و هسته‌ای مشترک را در سطح کارشناسی تشکیل دهند تا موضوعات موردنظر آنها در این کارگروه‌ها بررسی و نتایج آن به سطوح عالی‌تر تصمیم‌گیری، ارائه شود. ✍ این کارگروه‌ها فضای مناسبی برای بررسی انتقادات دو طرف و پیشنهادهای آنان برای حل و مدیریت اختلافات خواهد بود. ✍ به علاوه، دو طرف می‌توانند متعهد شوند به‌عنوان گامی برای تنش‌زدایی و تا زمان دستیابی به توافقی پایدار، از اقداماتی که منافع طرف مقابل را تهدید می‌کند و یا سبب نگرانی آن می‌شود، خودداری کنند. ✍ جزییات این تعهد دوسویه و آرامش‌ساز  را می‌توان در گفت‌وگوهای جمعه بررسی و درباره آن توافق کرد. ✍ گذشته نشان داده است مذاکره و دیپلماسی می‌تواند منافع ایران و اروپا را تأمین کند. مذاکرات پیش رو، حرکتی دوباره در این مسیر است. @javadrooh