تحلیلی درباره تحولات این روزهای گرجستان؛
🔴 منشأ آتش ناآرامیهای تفلیس چه بود؟
🔻حزب حاکم گرجستان از سال ۲۰۱۲ با شکست دولت غربگرای ساکاشویلی، به قدرت رسیده و موفقیتش در حوزه اقتصاد و تعهد به سنتهای دینی و فرهنگی مردم باعث شده تا بهخصوص درمیان غیرپایتختنشینها محبوبیت داشته باشد. با این حال، همین دولت بود که پیوستن به «اتحادیه اروپا» و «ناتو» را وارد قانون اساسی گرجستان کرد.
🔻دولت حاکم هیچگاه غربستیز نبوده و روابط نزدیکی با آمریکا و اروپا داشته، اما فرق آن با اپوزیسیون، علقههای دینی و سنتی آن است. دولت حاکم معتقد است این کشور باید با حفظ سنتها و فرهنگ گرجی، اروپایی شود.
🔻گرجستان کشوری مذهبی است و مردم برای دین، سنتها و تمدن چند هزارسالهشان ارزش قائلند اما این چیزی نیست که غربیها دوست داشته باشند. تلاشها و فشارهای غرب برای رسمیت دادن به LGBTها در گرجستان و فشار برای تغییرات رادیکال در شیوه حکمرانی گرجستان طی سال های گذشته با واکنش دولت و کلیسا مواجه شده.
🔻اروپاییها و آمریکاییها طی سالهای گذشته آشکارا در امور کاملاً داخلی گرجستان ورود میکردند و این مسئله طی سه سال گذشته تشدید هم شد.
🔻طی این سالها شاهد اظهارنظرهای مداخلهجویانه سفرای اروپایی در مسائل داخلی گرجستان بودیم که البته دولت تا حد زیادی آن را تحمل کرد. حتی طی روزهای قبل از انتخابات اخیر، اتحادیه اروپا برای اولین بار و بهطور آشکارا از اپوزیسیون حمایت کرد و به مردم پیام داد که «مسیر اتحادیه اروپا تنها با احزاب مخالف دولت حاکم، قابل پیمایش است.» حضور نمایندگان پارلمان اروپا در میان معترضان نیز نمونه دیگری از مداخلهجوییهاست.
🔻از سوی دیگر، اروپا طی سالهای اخیر همواره از اهرم ابراز تمایل و نیاز گرجستان برای پیوستن به اتحادیه و همچنین کمکهای مالی و نظامی برای فشار به دولت و تحمیل خواستههای خود بهره برده.
🔻اتفاقی که طی روزهای اخیر افتاده، واکنش قابل درک دولت گرجستان به انبوه مداخلهجوییها و باجخواهیهای اتحادیه بود.
سلامت انتخابات اخیر گرجستان حتی به تأیید نهادهای اروپایی نیز رسیده بود اما آنها قادر به تحمل این شکست و ناکارآمدی سازمانهای مورد حمایتشان برای تغییر دیدگاه مردم گرجستان نبودند. آخرین اقدام اروپا، صدور قطعنامه پارلمان برای فشار به دولت و تهدید به توقف روند الحاق، قطع کمکهای مالی و تحریم سران حزب حاکم بود.
🔻این بار اما دولت گرجستان به آن واکنش داد و ابزار تهدید را به روش خود خنثی کرد؛ به این صورت که تنها دو ساعت بعد از صدور قطعنامه، نخستوزیر گرجستان اعلام کرد دولت برای جلوگیری از باجخواهی اروپا، دریافت کمکهای مالی و مذاکرات الحاق را تا سال ۲۰۲۸ معلق میکند. و این شد بهانهای برای تشدید اعتراضات خیابانی که به وضوح میتوان دست عوامل خارجی را در تشدید آن مشاهده کرد.
▫️سیاست ایران در قبال این تحولات چیست؟
🔻در چنین شرایطی، شاید بتوان ایران را از معدود بازیگران مهم منطقهای دانست که درباره تحولات گرجستان اقدام و موضعگیری ویژهای نداشته. این درحالی است که دیگر بازیگران منطقه مثل ترکیه، آذربایجان، ارمنستان و حتی روسیه که در وضعیت قطع روابط با گرجستان است، پیش، حین و بعد از انتخابات موضعگیری فعالانهای داشتند.
🔻برنامهریزی برای فعالتر شدن سیاست خارجی ایران در قبال تحولات این کشور قفقاز جنوبی که بخش مهمی از مسیر ترانزیت جنوب به شمال محسوب میشود، ضروری بهنظر میرسد.
@JahanNama_News