به هنگام مصیبتها و فتنههای بسیاری که پیش میآید، روابط مردم ضعیف شده و به قطع صلهی رحم و جدایی دلها میانجامد و رابطه و شناخت مردم فقط به خاطر منافع دنیوی خواهد بود. حذیفه بن یمان میگوید: از آن حضرت صلى الله عليه و سلم در مورد قیامت پرسیدند، فرمود: «﴿عِلۡمُهَا عِندَ رَبِّيۖ لَا يُجَلِّيهَا لِوَقۡتِهَآ إِلَّا هُوَ﴾[الاعراف: ۱۸٧].وَلَكِنْ أُخْبِرُكُمْ بِمَشَارِيطِهَا وَمَا يَكُونُ بَيْنَ يَدَيْهَا: إِنَّ بَيْنَ يَدَيْهَا فِتْنَةً وَهَرْجاً. قَالُوا: يَا رَسُولَ اللَّهِ الْفِتْنَةُ قَدْ عَرَفْنَاهَا فَالْهَرْجُ مَا هُوَ؟ قَالَ: «بِلِسَانِ الْحَبَشَةِ الْقَتْلُ وَيُلْقَى بَيْنَ النَّاسِ التَّنَاكُرُ فَلاَ يَكَادُ أَحَدٌ أَنْ يَعْرِفَ أَحَداً»[۱۶۳]. «(تنها پروردگارم از آن آگاه است، و کسی جز او نمیتواند در وقت خود آن را پدیدار سازد) ولی شما را از علامتها و آن چه قبل از قیامت اتفاق میافتد، باخبر میکنم. پیش از قیامت فتنه و هرج خواهد بود». صحابه عرض کردند: یارسول الله، ما معنای فتنه را میدانیم، اما منظور از هرج چیست؟ آن حضرت صلى الله عليه و سلم «هرج به زبان حبشه به معنای قتل است میان مردم ناآشنایی پدید میآید، به گونهای که مردم همدیگر را نمیشناسند». این حدیث کاملا با وضعیت موجود مصداق دارد، چنان که بسیاری از مردم خویشاوندان و بستگان خود را نمیشناسند. فرزندانشان در اماکن عمومی با هم برخورد میکنند و نمیدانند که با هم خویشاوند هستند؛ زیرا بسیاری از روابط بر اساس منافع شخصی استوار هست و روابط پوچی که بر پایه منافع دنیوی شکل گرفتهاند، بسیار شده است. این گونه رابطهها هستند که به سرعت منعقد میشوند و زود از بین میروند و از هم گسیخته میشود، برای آن که اساس آنها برای رسیدن به اغراض و منافع پایه ریزی شده، نه بر اساس ایمان به خدا و ایجاد برادری دینی. انسان فقط به منافع دنیوی میاندیشد و اگر چنین رابطهای منافعش را محقّق کند آن را برقرار میسازد و اگر چنین نبود، رابطه بسیار زود از هم میپاشد.