تاجیکستان شناسی

کتاب تازه: بازگشت به پنج رود


▪️بازگشت به پنج رود رمانی روسی است که با الهام از زندگی رودکی نوشته شده است. آندری وُلوس، نویسندهٔ کتاب، زادهٔ تاجیکستان است و این کتاب مهم‌ترین اثر اوست که جایزهٔ بوکر روسی سال ۲۰۱۳ را هم از آن خود کرده. پیش از این، گلکار رمانی با یک طوطی را از او ترجمه کرده بود.

▪️داستان بازگشت به پنج‌رود روایتی خیال‌انگیز از سفر اجباری شاعر است با جوانی به نام شیرافکن که او را از بخارا به روستای پنج‌رود، زادگاه شاعر، می‌برد. رودکی عمر را در دربار پادشاهان سامانی گذرانده بود، اما به دلیل عقایدش مغضوب شده و دستگاه شاهی او را کور می‌کند و اموالش را می‌گیرد و در فقر و ناتوانی به تبعیدش می‌فرستد.

▪️نویسنده توضیح داده که این کتاب نگاهی ادبی و خلاقه دارد، اما کوشیده سیر کلی وقایع تاریخی را نقض نکند. بااین‌همه، خواننده باید در نظر داشته باشد که فکت‌های قطعی دربارهٔ زندگی رودکی بسیار ناچیز است. مثلاً نویسنده به ضرورت روایتش نابینایی شاعر را بر اثر شکنجه دانسته، حال اینکه هنوز قطعاً معلوم نیست که آیا رودکی کور مادرزاد بود یا بعدها نابینا شد.

▪️به هر حال، روایت کتاب بسیار خواندنی است و نویسنده از منابعی مانند سیاست‌نامه و کلیله و دمنه با ظرافت بهره برده و حکایت‌هایی را با تکنیک‌های داستان‌نویسی به شکلی جاندار روایت کرده و فضای ایران عصر سامانی را برساخته است. از این نظر، خواننده فارغ از نکات تاریخی از خواندن یک رمان لذت می‌برد.

▪️خوانندهٔ علاقه‌مند به زندگی و زمانهٔ رودکی می‌تواند به منابع پژوهشی عمومی مراجعه کند. از جمله:
▫️رودکی، پدر شعر فارسی، کتاب محمد دهقانی دربارهٔ زندگی و زمانهٔ رودکی و گزیدهٔ اشعار او.

▫️سروده‌های رودکی، پژوهش علی رواقی که مجموعهٔ تمام اشعار در دسترس رودکی را در بر دارد.


▪️علاوه بر این دو کتاب، در لینک‌های زیر دو مطلب کوتاه دراین‌باره را می‌توانید بخوانید:
▫️ مدخل «رودکی»، در دانشنامهٔ زبان و ادب فارسی، نوشتهٔ محمدجعفر یاحقی.

▫️ مقالهٔ «رودکی، شاعر روشن‌بین»، از کتاب با کاروان حله، نوشتهٔ عبدالحسین زرین‌کوب.


▪️پی‌دی‌اف فصل اول کتاب را اینجا دانلود کنید


▪️بازگشت به پنج رود: داستان خیال‌انگیز زندگی رودکی، شاعر تبعیدی | آندری ولوس | آبتین گلکار | نشر برج | ۵۲۷ص. رقعی جلد سخت | ۱۳۵,۰۰۰ تومان

#معرفی_کتاب_تازه
منبع: @kaaghaz
@irtaj