کانون ایرانشناسی دانشگاه کاشان

پست آموزشی شماره ۴
#طبیعت_ایران

کال جنی:
کال جنی دره‌ای بسیار قدیمی با دره‌ها و فرسایش‌های زیبا و گاه وهم‌انگیز است. این دره که در نزد بومیان به دره جن‌ها معروف است در شهرطبس قرار دارد.
این نام رمزآلود هم قصه‌ای برای خودش دارد. کال جنی از دو بخش کال + جنی تشکیل شده است. کال به دره یا مسیر ایجاد شده به وسیله سیلاب‌ها و جریان آب گفته می‌شود. به این دلیل که ساکنان روستاها این محل را ترسناک و محل حضور جن‌ها می‌دانسته‌اند. بخش دومِ نام را به آن اضافه کرده‌اند. این اثر شگفت‌انگیز با نام دره جنی نیز شناخته می‌شود. نقش و نگارهای روی دیواره‌های بلند به ما می‌گویند که این دره در طول هزاران سال و در اثر فرسایش و حضور سیلاب به وجود آمده است. شاید در روزگارانی رودخانه‌ای خروشان از اینجا گذر می‌کرده است.
اینجا با همه جای بیابان‌های اطرافش فرق می‌کند. اینجا آب عنصری نایاب نیست و در جای‌جای آن مشاهده می‌شود. آبشارهای کوچکی در اینجا هستند که محلی‌ها به آن‌ها شُلَن می‌گویند. حوضچه‌هایی هم تشکیل شده که تا ۱/۵ متر عمق دارند و جای خوبی برای تن به آب زدن و خنک شدن در گرمای این سرزمین است. با مهندسی شگفت‌آور، تونلی ساخته شده است که آب را به درون قنات هدایت می‌کند. در این محل فرسایش آب به اوج خود رسیده و نقوش و برجستگی‌ها و خلل و فرج عجیبی را در کف رودخانه ایجاد کرده است. بعد از این منطقه دیگر دره خشک و بی‌آب و علف می‌شود.
در ادامه به حفره هایی در دیواره های کال جنی بر میخوریم که شاید در نگاه اول احساس کنیم که این‌ها نیز حاصل فرسایش طبیعت باشد اما با کمی کنکاش می‌یابیم که این‌ها ساخته دست بشر است. در ارتفاع ۲ متری از سطح زمین چاه ورودی قرار دارد که با کمک یک همراه می‌توان به درون آن رفت و سپس از این چاه که حدود ۷-۸ متر ارتفاع دارد و به‌وسیله جای دست‌ها و حفرات بدنه آن بالا می‌رویم و به تالاری برمی‌خوریم. در دو طرف این تالار دو دالان قرار دارد و هر کدام شامل چندین اتاق است. همه این‌ها به‌وسیله بشر و در دل دیواره این دره عجیب پدید آمده است. هنوز می‌توان رد تیشه معماران آن را بر در و دیوار اتاقک‌ها مشاهده نمود. طبق نظر کارشناس سازمان میراث فرهنگی تاریخ بنای این مکان به دوره ساسانیان برمی‌گردد و به نظر می‌رسد محل چله‌نشینی یکتاپرستان بوده است. 
@Iranshenasi_kashanuni

❇️پست #آموزشی شماره ۳
#طبیعت_ایران
آشنایی با تنگه چاهکوه جزیره قشم:

علت اصلی به وجود آمدن این تنگه، شکستگی تاقدیس(طبقات یا لایه های زمین که دو سمت آن روبه پایین باشد)بزرگی است که احتمالا در ساختن گنبدهای نمکی هم نقش داشته اند.
دو دره عمود بر هم به عمق 100 متر و دیواره هایی گاه تا ارتفاع 20 متر نمایی بسیار زیبا از حجم ها، حفره ها و تندیس های طبیعی ایجاد کرده اند که چشم هر بیننده ای را خیره می کند. باران های سیلابی و حرکت هنرمندانه باد و آب از بین سنگ ها و فرسایش آنها در گذر زمان باعث ایجاد ساختارهای لایه ای شبیه امواج دریا و اشکال هندسی زیبا شده اند.
با وجود تمام زیبایی های خدادادی ،جزیره قشم، مورد کم لطفی آسمان قرار گرفته و از سال ها قبل بارش باران و ذخیره آب برای ساکنین مهم بوده است. تنگه چاهکوه با سخاوت، آب شیرین باران را میان چاهک های طبیعی خود ذخیره می کرده و مردم می توانستند از آن استفاده کنند.
بومیان منطقه هم از زمان های قدیم 4 چاه دست ساز در ابتدای تنگه حفر کرده اند که آب باران را در خود نگه می داشته است. برای هدایت بهتر آب به چاها هم در قسمت هایی از دره، کف زمین جوی هایی ساخته بودند. به دلیل همین جویبار های پربرکت آب این تنگه، برای بومیان باستانی مکانی مقدس بوده و به آن چاهکوه می گفته اند.
از این نعمت مقدس علاوه بر اهالی، گیاهان و جانوران هم بهره برده اند. وجود چاه های آب باعث شده پرندگان زیادی در این منطقه زندگی کنند که در نوع خود خاص هستند. 16 گونه جانوری در ژئوپارک و به طور ویژه در این منطقه دیده می شوند که از جمله آنها گونه با ارزش غزال است.
@Iranshenasi_kashanuni

#آموزشی
#طبیعت_ایران

❇️آشنایی با تنگه چاکرود استان گیلان
@Iranshenasi_kashanuni

❇️ پست #آموزشی شماره 1
#طبیعت_ایران
آشنایی با تنگه چاکرود استان گیلان

دره چاکرود (بخوانید Chakrood)، یک دره در استان گیلان است که از بالادست رحیم آباد و از حوالی منطقه ای به نام طیولا آغاز و و به سمت دریای خزر سرازیر می شه. چاکرود طول زیادی دارد اما بخش مناسب برای کار فنی کوتاه و یک روزه است که تشکیل شده از تعدادی آبشار که طناب نیاز دارد (حدود 5-6) و چند پرش. بلندترین آبشار حدود 30 متر ارتفاع داره و بقیه آبشارها کوتاه تر هستند.

برای رسیدن به دره باید از جاده چالوس یا رشت به سمت رحیم آباد (بین رودسر و رامسر) رفت، بعد از رحیم آباد، وارد جاده خاکی طیولا شد و در نهایت پس از عبور از آخرین روستا با پیاده روی حدود 20 دقیقه وارد دره فرعی چاکرود شد که پس از چند فرود به دره اصلی چاکرود منتهی میشه.

مسیر رفت و برگشت به همان روستا ختم میشه و به همین دلیل مسیر برگشت به روستا پیاده روی نسبتا سنگین و با شیب تندی در حدود 1 تا 2 ساعت بسته به سرعت حرکت گروه دارد
@Iranshenasi_kashanuni