🔸توالییابی DNA نئاندرتالها چه اطلاعاتی به ما میدهد؟
کمتر کسی وجود دارد که نداند نئاندرتالها نزدیکترین خویشاوند انسانهای امروزی بهحساب میآیند. DNA انسان امروزی و نئاندرتال نیم میلیون سال پیش از هم جدا شدند.
اولین بار حدود ۱۵۰ سال پیش، بقایایی از یک فسیل نئاندرتال در فلدهوفر در دره نئاندر در نزدیکی دوسلدورف آلمان کشف شد. بهعلت ویژگیهای خاصی که در این فسیل مشاهده شد، این موجودات برای اولین بار بهعنوان گروهی مجزا از هومینین (انسانریختها) درنظر گرفته شدند.
فسیلهای دارای ویژگی نئاندرتالی حدود ۴۰۰ هزار سال پیش ظاهر شدند و در حدود ۳۰ هزار سال پیش ناپدید شدند. در همین بازه زمانی، بهواسطه ویژگیهای ریختشناسی که بهدست آوردند، بهتدریج از انسانهای مدرن جدا شدند.
نمیتوان بهطور قطع در مورد ماهیت ارتباطات بین انسانهای امروزی و نئاندرتالها نظر داد؛ اما شواهدی وجود دارند که نشان میدهند این دو گروه از انسانریختها پیش از انقراض نئاندرتالها با یکدیگر روبهرو شدهاند و حتی تعاملات فرهنگی بین آنها منجر شده بود تا نئاندرتالها تزئینات بدنی را بپذیرند.
در سال ۱۹۹۷ یک قطعه از mtDNA یک نئاندرتال توالییابی شد و پس از آن توالیهای mtDNA از یازده نمونه نئاندرتال دیگر نیز بهدست آمد. تحلیلهای فیلوژنتیکی نشان میدهند که توالی ژنهای نئاندرتال خارج از تنوع توالی ژنهای انسان امروزی است و جد مشترک mtDNA نئاندرتال و انسان حدوداً به نیم میلیون سال پیش برمیگردد.
دو نکته در مورد این مطالعه وجود دارد:
نکته اول این است که نمونهی گرفتهشده از عصاره استخوان Vi-80 نئاندرتال تقریبا عاری از DNA انسان مدرن است.
نکته دوم، استفاده از پلتفرم توالییابی ۴۵۴ در این مطالعه است. یکی از دلایل انتخاب این پلتفرم این است که در هر بار اجرا، صدها هزار خوانش ایجاد میکند که این میزان ضروری و حیاتی است؛ چراکه بیشتر DNA بهدست آمده از هر فسیل، مربوط به ارگانیسمهایی است که بعد از مرگ فسیل آن را اشغال کردهاند.
✍🏻ایلیا امینی بردپاره
✍🏻مهدیه جوادی
🦍@ir_academy_evolution